Επιστολή Ιερεμίου

Κεφάλαιον Α' (1)

» Πρωτότυπο « » Ἑρμηνεία Ι. Κολιτσάρα « » Ἑρμηνεία Π. Τρεμπέλα « » Πρωτότυπο & Ἑρμηνείες «
1 Ἀντίγραφον ἐπιστολῆς, ἧς ἀπέστειλεν Ἱερεμίας πρὸς τοὺς ἀχθησομένους αἰχμαλώτους εἰς Βαβυλῶνα ὑπὸ τοῦ βασιλέως τῶν Βαβυλωνίων ἀναγγεῖλαι αὐτοῖς καθότι ἐπετάγη αὐτῷ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ.
1 Διὰ τὰς ἁμαρτίας, ἃς ἡμαρτήκατε ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, ἀχθήσεσθε εἰς Βαβυλῶνα αἰχμάλωτοι ὑπὸ Νάβουχοδονόσορ βασιλέως τῶν Βαβυλωνίων
2 εἰσελθόντες οὖν εἰς Βαβυλῶνα ἔσεσθε ἐκεῖ ἔτη πλείονα καὶ χρόνον μακρὸν ἕως γενεῶν ἑπτά· μετὰ τοῦτο δὲ ἐξάξω ὑμᾶς ἐκεῖθεν μετ' εἰρήνης.
3 νυνὶ δὲ ὄψεσθε ἐν Βαβυλῶνι θεοὺς ἀργυροῦς καὶ χρυσοῦς καὶ ξυλίνους ἐπ' ὤμοις αἰρομένους, δεικνύντας φόβον τοῖς ἔθνεσιν.
4 Εὐλαβήθητε οὖν μὴ καὶ ὑμεῖς ἀφομοιωθέντες τοῖς ἀλλοφύλοις ἀφομοιωθῆτε καὶ φόβος ὑμᾶς λάβῃ ἐπ' αὐτοῖς
5 Ἰδόντας ὄχλον ἔμπροσθεν καὶ ὄπισθεν αὐτῶν προσκυνοῦντας αὐτά· εἴπατε δὲ τῇ διάνοίᾳ· σοὶ δεῖ προσκυνεῖν, δέσποτα.
6 Ὁ γὰρ ἄγγελός μου μεθ' ὑμῶν ἐστιν, αὐτός τε ἐκζητῶν τὰς ψυχὰς ὑμῶν.
7 Γλῶσσα γὰρ αὐτῶν ἐστι κατεξυσμένη ὑπὸ τέκτονος, αὐτά τε περίχρυσα καὶ περιάργυρα, ψευδῆ δ' ἐστὶ καὶ οὐ δύνανται λαλεῖν.
8 Καὶ ὥσπερ παρθένῳ φιλοκόσμῳ λαμβάνοντες χρυσίον κατασκευάζουσι στεφάνους ἐπὶ τὰς κεφαλὰς τῶν θεῶν αὐτῶν·
9 ἔστι δὲ καὶ ὅτε ὑφαιρούμενοι οἱ ἱερεῖς ἀπὸ τῶν θεῶν αὐτῶν χρυσίον καὶ ἀργύριον εἰς ἑαυτοὺς καταναλώσουσι, δώσουσι δὲ ἀπ' αὐτῶν καὶ ταῖς ἐπὶ τοῦ στέγους πόρναις.
10 Κοσμοῦσί τε αὐτοὺς ὡς ἀνθρώπους τοῖς ἐνδύμασι, θεοὺς ἀργυροῦς καὶ θεοὺς χρυσοῦς καὶ ξυλίνους· οὗτοι δὲ οὐ διασῴζονται ἀπὸ ἰοῦ καὶ βρωμάτων.
11 Περιβεβλημένων αὐτῶν ἱματισμὸν πορφυροῦν, ἐκμάσσονται τὸ πρόσωπον αὐτῶν διὰ τὸν ἐκ τῆς οἰκίας κονιορτόν, ὅς ἐστι πλείω ἐπ αὐτοῖς.
12 Καὶ σκῆπτρον ἔχει ὡς ἄνθρωπος κριτὴς χώρας, ὃς τὸν εἰς αὐτὸν ἁμαρτάνοντα οὐκ ἀνελεῖ.
13 Ἔχει δὲ ἐγχειρίδιον ἐν δεξιᾷ καὶ πέλεκυν, ἑαυτὸν δὲ ἐκ πολέμου καὶ λῃστῶν οὐκ ἐξελεῖται.
14 Ὅθεν γνώριμοί εἰσιν οὐκ ὄντες θεοί· μὴ οὖν φοβηθῆτε αὐτούς.
15 Ὥσπερ γὰρ σκεῦος ἀνθρώπου συντριβὲν ἀχρεῖον γίνεται, τοιοῦτοι ὑπάρχουσιν οἱ θεοὶ αὐτῶν, καθιδρυμένων αὐτῶν ἐν τοῖς οἴκοις.
16 Οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν πλήρεις εἰσὶ κονιορτοῦ ἀπὸ τῶν ποδῶν τῶν εἰσπορευομένων.
17 Καὶ ὥσπερ τινὶ ἠδικηκότι βασιλέα περιπεφραγμέναι εἰσὶν αἱ αὐλαί, ὡς ἐπὶ θανάτῳ ἀπηγμένῳ, τοὺς οἴκους αὐτῶν ὀχυροῦσιν οἱ ἱερεῖς θυρώμασί τε καὶ κλείθροις καὶ μοχλοῖς, ὅπως ὑπὸ τῶν λῃστῶν μὴ συληθῶσι.
18 Λύχνους καίουσι καὶ πλείους ἢ ἑαυτοῖς, ὧν οὐδενα δύνανται ἰδεῖν.
19 Ἔστι μὲν ὥσπερ δοκὸς τῶν ἐκ τῆς οἰκίας, τὰς δὲ καρδίας αὐτῶν φασὶν ἐκλείχεσθαι, τῶν ἀπὸ τῆς γῆς ἐρπετῶν κατεσθόντων αὐτούς τε καὶ τὸν ἱματισμὸν αὐτῶν, οὐκ αἰσθάνονται.
20 Μεμελανωμένοι τὸ πρόσωπον αὐτῶν ἀπὸ τοῦ καπνοῦ τοῦ ἐκ τῆς οἰκίας.
21 Ἐπὶ τὸ σῶμα αὐτῶν καὶ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτῶν ἐφίπτανται νυκτερίδες, χελιδόνες καὶ τὰ ὄρνεα, ὠσαύτως δὲ καὶ οἱ αἴλουροι.
22 Ὅθεν γνώσεσθε ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί· μὴ οὖν φοβεῖσθε αὐτά.
23 Τὸ γὰρ χρυσίον, ὃ περίκειντοι εἰς κάλλος, ἐὰν μή τις ἐκμάξῃ τὸν ἰόν, οὐ μὴ στίλψωσιν· οὐδὲ γάρ, ὅτε ἐχωνεύοντο, ᾐσθάνοντο.
24 Ἐκ πάσης τιμῆς ἠγορασμένα ἐστὶν, ἐν οἷς οὔκ ἔστι πνεῦμα.
25 Ἄνευ ποδῶν ἐπ' ὤμοις φέρονται ἐνδεικνύμενοι τὴν ἑαυτῶν ἀτιμίαν τοῖς ἀνθρώποις, αἰσχύνονταί τε καὶ οἱ θεραπεύοντες αὐτὰ
26 διὰ τὸ εἴ ποτε ἐπὶ τὴν γῆν πέσῃ, μὴ δι' αὐτῶν ἀνίστασθαι· μήτε ἐάν τις αὐτὸ ὀρθὸν στήσῃ, δι' ἑαυτοῦ κινηθήσεται, μήτε ἐὰν κλιθῇ, οὐ μὴ ὀρθωθῇ, ἀλλ' ὥσπερ νεκροῖς τὰ δῶρα αὐτοῖς παρατίθεται.
27 Τὰς δὲ θυσίας αὐτῶν ἀποδόμενοι οἱ ἱερεῖς αὐτῶν καταχρῶνται· σαύτως δὲ καὶ οἱ γυναῖκες αὐτῶν ἐπ' αὐτῶν ταριχεύουσαι οὔτε πτωχῷ οὔτε ἀδυνάτῳ μὴ μεταδῶσι.
28 Τῶν θυσιῶν αὐτῶν ἀποκαθημένη καὶ λεχὼ ἅπτονται. Γνόντες οὖν ἀπὸ τούτων ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί, μὴ φοβηθῆτε αὐτούς
29 Πόθεν γὰρ κληθείησαν θεοί; Ὅτι γυναῖκες παρατιθέασι θεοῖς ἀργυροῖς καὶ χρυσοῖς καὶ ξυλίνοις·
30 καὶ ἐν τοῖς οἴκοις αὐτῶν οἱ ἱερεῖς διφρεύουσιν, ἔχοντες τοὺς χιτώνας διερρωγότας καὶ τὰς κεφαλάς καὶ τοὺς πώγωνας ἐξυρημένους, ὧν αἱ κεφαλαὶ ἀκάλυπτοι εἰσιν,
31 ὠρύονται δὲ βοῶντες ἐναντίον τῶν θεῶν αὐτῶν ὥσπερ τινὲς ἐν περιδείπνῳ νεκροῦ.
32 Ἀπὸ τοῦ ἱατισμοῦ αὐτῶν ἀφελόμενοι οἱ ἱερεῖς ἐνδύσουσι τὰς γυναῖκας αὐτῶν καὶ τὰ παιδία.
33 Οὔτε ἐὰν κακὸν πάθωσιν ὑπό τινος οὔτε ἐὰν ἀγαθόν, δυνήσοντα ἀνταποδοῦναι· οὔτε καταστῆσαι βασιλέα δύνανται οὔτε ἀφελέσθαι.
34 Ὡσαύτως οὔτε πλοῦτον οὔτε χαλκὸν οὐ μὴ δύνωνται διδόναι· ἐάν τις εὐχὴν αὐτοῖς εὐξάμενος μὴ ἀποδῷ, οὐ μὴ ἐπιζητήσωσιν.
35 Ἐκ θανάτου ἄνθρωπον οὐ μὴ ρύσωνται οὔτε ἥττονα ἀπὸ ἰσχυροῦ μὴ ἐξελωνται.
36 Ἄνθρωπον τυφλὸν εἰς ὅρασιν οὐ μὴ περιστήσωσιν, ἐν ἀνάγκῃ ἄνθρωπον ὄντα οὐ μὴ ἐξέλωνται.
57 Χήραν οὐ μὴ ἐλεήσωσιν οὔτε ὀρφανὸν εὖ ποιήσωσι.
38 Τοῖς ἀπὸ τοῦ ὄρους λίθοις ὡμοιωμένοι εἰσὶ τὰ ξύλινα καὶ τὰ περίχρυσα καὶ τὰ περιάργυρα, οἱ δὲ θεραπεύοντες αὐτὰ καταισχυνθήσονται.
39 Πῶς οὖν νομιστέον ἢ κλητέον ὑπάρχειν αὐτοὺς θεούς;
40 Ἔτι δὲ καὶ αὐτῶν τῶν Χαλδαίων ἀτιμαζόντων αὐτά, οἵ, ὅταν ἴδωσιν ἐνεὸν μὴ δυνάμενον λαλῆσαι, προσενεγκάμενοι τὸν Βῆλον ἀξιοῦσι φωνῆσαι, ὡς δυνατοῦ ὄντως αὐτοῦ αἰσθέσθαι,
41 καὶ οὐ δύνανται αὐτοὶ νοήσαντες καταλιπεῖν αὐτά, αἴσθησιν γὰρ οὐκ ἔχουσιν.
42 Αἱ δὲ γυναῖκες περιθέμεναι σχοινία ἐν ταῖς ὁδοῖς ἐγκάθηνται θυμιῶσαι τὰ πίτυρα·
43 Ὅταν δέ τις αὐτῶν ἐφελκυσθεῖσα ὑπό τινος τῶν παραπορευομένων κοιμηθῇ, τὴν πλησίον ὀνειδίζει, ὅτι οὐκ ἠξίωται ὥσπερ καὶ αὐτὴ οὔτε τὸ σχοινίον αὐτῆς διερράγη.
44 Πάντα τὰ γενόμενα ἐν αύτοῖς ἐστι ψευδῆ· πῶς οὖν νομιστέον ἢ κλητέον ὡς θεοὺς αὐτοὺς ὑπάρχειν;
45 Ὑπὸ τεκτόνων καὶ χρυσοχόων κατεσκευασμένα εἰσίν· οὐδὲν ἄλλο μὴ γένωνται ἢ ὃ βούλονται οἱ τεχνῖται αὐτὰ γενέσθαι.
46 Αὐτοί τε οἱ κατασκευάζοντες αὐτὰ οὐ μὴ γένονται πολυχρόνιοι·
47 πῶς τε δὴ μέλλει τὰ ὑπ' αὐτῶν κατασκευασθέντα εἶναι θεοί; Κατέλιπον γὰρ ψεύδη καὶ ὄνειδος τοῖς ἐπιγινομένοις.
48 Ὅταν γὰρ ἐπέλθῃ ἐπ' αὐτὰ πόλεμος καὶ κακά, βουλεύονται πρὸς ἑαυτοὺς οἱ ἱερεῖς ποῦ συναποκρυβῶσι μετ' αὐτῶν.
49 Πῶς οὖν οὐκ ἔστιν αἰσθέσθαι ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί, οἵ οὔτε σῴζουσιν ἑαυτοὺς ἐκ πολέμου οὔτε ἐκ κακῶν;
50 Ὑπάρχοντα γὰρ ξύλινα καὶ περίχρυσα καὶ περιάργυρα γνωσθήσεται μετὰ ταῦτα, ὅτι ἐστὶ ψευδῆ· τοῖς ἔθνεσι πᾶσι τοῖς τε βασιλεῦσι φανερὸν ἔσται, ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί, ἀλλὰ ἔργα χειρῶν ἀνθρώπων, καὶ οὐδὲν θεοῦ ἔργον ἐν αὐτοῖς ἐστι.
51 Τίνι οὖν γνωστέον ἐστίν, ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί;
52 Βασιλέα γὰρ χώρας οὐ μὴ ἀναστήσωσιν οὔτε ὑετὸν ἀνθρώποις οὐ μὴ δῶσι,
53 κρίσιν τε οὐ μὴ διακρίνωσιν αὐτῶν, οὐδὲ μὴ ρύσωνται ἀδικούμενον ἀδύνατοι ὅντες· ὥσπερ γὰρ κορῶναι ἀναμέσον τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς.
54 Καὶ γὰρ ὅταν ἐμπέσῃ εἰς οἰκίαν θεῶν ξυλίνων ἢ περιχρύσων ἢ περιαργύρων πῦρ, οἱ μὲν ἱερεῖς αὐτῶν φεύξονται καὶ διασωθήσονται, αὐτοὶ δὲ ὥσπερ δοκοὶ μέσοι κατακαυθήσονται.
55 Βασιλεῖ δὲ καὶ πολεμίοις οὐ μὴ ἀντιστῶσι.
56 Πῶς οὖν ἐκδεκτέον ἢ νομιστέον ὅτι εἰσὶ θεοί; Οὔτε ἀπὸ κλεπτῶν οὔτε ἀπὸ λῃστῶν οὐ μὴ διασωθῶσι θεοὶ ξύλινοι καὶ περιάργυροι καὶ περίχρυσοι,
57 Ὧν οἱ ἰσχύοντες περιελοῦνται τὸ χρυσίον καὶ τὸ ἀργύριον, καὶ τὸν ἱματισμὸν τὸν περικείμενον αὐτοῖς ἀπελεύσονται ἔχοντες, οὔτε ἑαυτοῖς οὐ μὴ βοηθήσωσιν·
58 Ὥστε κρεῖσσον εἶναι βασιλέα ἑπιδεικνύμενον τὴν ἑαυτοῦ ἀνδρείαν ἢ σκεῦος ἐν οἰκίᾳ χρήσιμον, ἐφ' ᾧ χρήσεται ὁ κεκτημένος, ἢ οἱ ψευδεῖς θεοί· ἢ καὶ θύρα ἐν οἰκίᾳ διάσῴζουσα τὰ ἐν αὐτῇ ὄντα ἢ οἱ ψευδεῖς θεοί· καὶ ξύλινος στύλος ἐν βασιλείοις ἢ οἱ ψευδεῖς θεοί.
59 Ἥλιος μὲν γὰρ καὶ σελήνη καὶ ἄστρα ὄντα λαμπρὰ καὶ ἀποστελλόμενα ἐπὶ χρείας εὐήκοά εἰσιν·
60 ὠσαύτως καὶ ἀστραπή, ὅταν ἐπιφανῇ, εὔοπτός ἐστι, τὸ δ' αὐτὸ καὶ πνεῦμα ἐν πάσῃ χώρᾳ πνεῖ.
61 Καὶ νεφέλαις ὅταν ἐπιταγῇ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ ἐπιπορεύεσθαι ἐφ' ὅλην τὴν οἰκουμένην, συντελοῦσι τὸ ταχθέν· τό τε πῦρ ἐξαποσταλὲν ἄνωθεν ἐξαναλῶσαι ὄρη καὶ δρυμούς, ποιεῖ τὸ συνταχθέν.
62 Ταῦτα δὲ οὔτε ταῖς ἰδέαις οὔτε ταῖς δυνάμεσιν αὐτῶν ἀφωμοιωμένα ἐστίν.
63 Ὅθεν οὔτε νομιστέον οὔτε κλητέον ὑπάρχειν αὐτοὺς θεούς, οὐ δυνατῶν ὅντων αὐτῶν κρίσιν κρῖναι οὔτε εὖ ποιῆσαι ἀνθρώποις.
64 Γνόντες οὗν ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί, μὴ φοβηθῆτε αὐτούς·
65 οὔτε γὰρ βασιλεῦσιν οὐ μὴ καταράσωνται οὔτε μὴ εὐλογήσωσι.
66 Σημεῖά τε ἐν ἔθνεσιν ἐν οὐρανῷ οὐ μὴ δείξωσιν, οὐδὲ ὡς ὁ ἥλιος λάμψουσιν οὐδὲ φωτιοῦσιν ὡς ἡ σελήνη.
67 Τὰ θηρία ἐστὶ κρείττω αὐτῶν, ἃ δύνανται ἐκφυγόντα εἰς σκέπην ἑαυτὰ ὠφελῆσαι.
68 Κατ' οὐδένα οὖν τρόπον ἡμῖν ἑστι φανερὸν ὅτι εἰσὶ θεοί. Διὸ μὴ φοβηθῆτε αὐτούς·
69 ὥσπερ γὰρ ἐν σικυηράτῳ προβασκάνιον οὐδὲν φυλάσσον, οὕτως οἱ θεοὶ αὐτῶν εἰσὶ ξύλινοι καὶ περίχρυσοι καὶ περιάργυροι.
70 Τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ τῇ ἐν κήπῳ ράμνῳ, ἐφ' ἧς πᾶν ὄρνεον ἐπικάθηται, ὠσαύτως δὲ καὶ νεκρῷ ἐρριμμένῳ ἐν σκότει ἀφωμοίωνται οἱ θεοὶ αὐτῶν ξύλινοι καὶ περίχρυσοι καὶ περιάργυροι.
71 Ἀπό τε τῆς πορφύρας καὶ τῆς μαρμάρου τῆς ἐπ' αὐτοῖς σηπομένης γνωσθήσονται ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί· αὐτά τε ἐξ ὑστέρου βρωθήσονται, καὶ ἔσται ὄνειδος ἐν τῇ χώρᾳ.
72 Κρεῖσσον οὖν ἄνθρωπος δίκαιος οὐκ ἔχων εἴδωλα, ἔσται γὰρ μακρὰν ἀπὸ ὀνειδισμοῦ.
1 Ἀντίγραφαν τῆς ἐπιστολῆς, τὴν ὁποίαν ἀπέστειλεν ὁ Ἱερεμίας πρὸς τοὺς Ἰουδαίους, ποὺ θὰ ἐσύροντο αἰχμάλωτοι εἰς τὴν Βαβυλῶνα ὑπὸ τοῦ βασιλέως τῆς Βαβυλῶνος, διὰ νὰ ἀναγγείλῃ εἰς αὐτοὺς ὅ,τι εἶχε διαταχθῇ αὐτὸς ἀπὸ τὸν Θεόν.
1 Διὰ τὰς ἁμαρτίας, τὰς ὁποίας διεπράξατε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, θὰ ὁδηγηθῆτε αἰχμάλωτοι εἰς τὴν Βαβυλῶνα ὑπὸ τοῦ βασιλέως τῶν Βαβυλωνίων Ναβουχοδονόσορος.
2 Μιὰ φορά, λοιπόν, καὶ θὰ φθάσετε εἰς τὴν Βαβυλῶνα, θὰ μείνετε ἐκεῖ ἐπὶ πολλὰ ἔτη, ἐπὶ μακρὸν χρόνον, μέχρις ἑπτὰ γενεῶν. Ἔπειτα δὲ θὰ σᾶς βγάλω ἐγὼ ἀπὸ ἐκεῖ, λέγει ὁ Θεός, κατὰ ἕνα τρόπον εἰρηνικόν.
3 Τώρα ὅμως θὰ ἱδῆτε εἰς τὴν Βαβυλῶνα θεοὺς ἀργυροῦς καὶ χρυσοῦς καὶ ξυλίνους, τοὺς ὁποίους οἱ ἄνθρωποι θὰ φέρουν ἐπάνω εἰς τοὺς ὤμους καὶ οἱ ὁποῖοι θὰ ἐμπνέουν φόβον εἰς τὰ ἔθνη.
4 Προσέξατε, λοιπόν, μήπως καὶ σεῖς ἀφομοιωθῆτε μὲ τοὺς ἀλλοφύλους, μήπως ὁμοιάσετε μὲ αὐτοὺς καὶ σᾶς καταλάβῃ φόβος ἀπὸ τοὺς θεούς των.
5 Ὅταν μάλιστα ἴδετε πολὺν λαὸν ἔμπροσθεν καὶ ὄπισθεν ἀπὸ τοὺς εἰδωλικοὺς αὐτοὺς θεοὺς νὰ τοὺς προσκυνοῦν, εἰπέτε ἀπὸ μέσα σας· «σὲ μόνον πρέπει νὰ προσκυνοῦμεν, Δέσποτα».
6 Ὁ δὲ ἄγγελός μου θὰ εἶναι μαζί σας, καὶ αὐτὸς θὰ ἐνδιαφέρεται καὶ θὰ φροντίζῃ διὰ τὴν ζωήν σας.
7 Ἡ γλῶσσα τῶν εἰδωλικῶν θεῶν εἶναι σκαλισμένη ἀπὸ γλύπτην. Ἐπάνω εἰς αὐτὰ ἔχουν θέσει ἐπικαλύμματα ἀπὸ χρυσὸν καὶ ἄργυρον. Εἶναι ὅμως θεοὶ ψευδεῖς, δὲν ἠμποροῦν νὰ ὁμιλοῦν.
8 Ὅπως δὲ διὰ μίαν νεάνιδα φιλάρεσκον λαμβάνουν οἱ ἄνθρωποι χρυσὸν καὶ κατασκευάζουν στεφάνους, ποὺ τοὺς θέτουν εἰς τὴν κεφαλήν της, ἔτσι κατασκευάζουν καὶ στεφάνους, τοὺς ὁποίους θέτουν εἰς τὰ κεφάλια τῶν θεῶν των.
9 Μερικὲς δὲ φορὲς ὑπάρχουν ἱερεῖς, οἱ ὁποῖοι κλέπτουν ἀπὸ τοὺς θεοὺς αὐτοὺς τὸ χρυσίον καὶ τὸ ἀργύριον, διὰ νὰ τὸ χρησιμοποιήσουν πρὸς ἱδικήν των χρῆσιν, νὰ δώσουν δὲ ἕνα μέρος ἀπὸ αὐτὰ καὶ εἰς τὰς πόρνας, αἱ ὁποῖαι κατοικοῦν εἰς τὰς σοφίτας τῶν εἰδωλικῶν ναῶν.
10 Στολίζουν δὲ μὲ πλούσια ἐνδύματα, αὐτοὺς τοὺς θεοὺς τοὺς ἀργυροῦς, τοὺς θεοὺς τοὺς χρυσοῦς καὶ τοὺς θεοὺς τοὺς ξυλίνους, ὡς ἐὰν εἶναι ἄνθρωποι. Αὐτοὶ ὅμως δὲν ἠμποροῦν μόνοι των νὰ προφυλαχθοῦν ἀπὸ τὴν σκοριὰν καὶ τὴν διάβρωσιν.
11 Ἐνῷ δὲ τοὺς ἐνδύουν μὲ ἱματισμοὺς πορφυροῦς, οἱ ἄνθρωποι σπογγίζουν τὸ πρόσωπον αὐτῶν, διὰ νὰ ἀφαιρέσουν τὸν ἀπὸ τὸν ναὸν κονιορτόν, ὁ ὁποῖος εἶναι περισσότερος ἐπάνω των.
12 Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς κρατεῖ σκῆπτρον ὡς ἄνθρωπος, κριτὴς τάχα τῆς χώρας. Ἀλλὰ δὲν ἠμπορεῖ νὰ θανατώσῃ ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος ἁμαρτάνει εἰς αὐτόν.
13 Ἄλλος ἔχει μάχαιραν εἰς τὸ δεξιόν του χέρι ἢ πέλεκυν· δὲν ἠμπορεῖ ὅμως νὰ γλυτώσῃ τὸν ἑαυτόν του ἀπὸ τὸν πόλεμον καὶ τοὺς λῃστάς.
14 Ἀπὸ ὅλα αὐτὰ γίνεται φανερόν, ὅτι αὐτοὶ δὲν εἶναι θεοί· μή, λοιπόν, ποτὲ τοὺς φοβηθῆτε.
15 Διότι, ὅπως ἕνα πήλινον σκεῦος ἀνθρώπου, ὅταν συντριβῇ γίνεται ἄχρηστον, ἔτσι εἶναι καὶ οἱ θεοὶ τῶν ἀλλοεθνῶν, τοὺς ὁποίους ἔχουν ἐγκαταστήσει εἰς τοὺς ναοὺς καὶ εἰς τὰ σπίτια των.
16 Τὰ μάτια των εἶναι γεμᾶτα ἀπὸ κονιορτόν, τὸν ὁποῖον σηκώνουν τὰ πόδια τῶν εἰσερχομένων.
17 Καὶ ὅπως θύραι καὶ αὐλαὶ εἶναι κλεισμέναι ὀλόγυρα ἀπὸ κάποιον, ποὺ προσέβαλε τὸν βασιλέα καὶ ὁ ὁποῖος ὀδηγεῖται πρὸς τὸν θάνατον, ἔτσι καὶ οἱ ἱερεῖς ὀχυρώνουν καὶ ἀσφαλίζουν μὲ θύρας καὶ μὲ κλεῖθρα καὶ μὲ μοχλοὺς τοὺς ναοὺς τῶν θεῶν των, διὰ νὰ μὴ λεηλατηθοῦν ἀπὸ λῃστάς.
18 Ἀνάπτουν διὰ τοὺς θεοὺς των περισσοτέρους λύχνους παρὰ διὰ τοὺς ἑαυτούς των, καίτοι οἱ θεοὶ αὐτοὶ δὲν ἠμποροῦν κανένα νὰ διακρίνουν.
19 Οἱ θεοὶ αὐτοὶ εἶναι ὅμοιοι πρὸς δοκάρια οἰκίας. Τὸ ἐσωτερικόν των, ὅπως λέγουν, γλύφεται ἀπὸ τοὺς σκώληκας τῆς γῆς, οἱ ὁποῖοι κατατρώγουν αὐτοὺς καὶ τὸν ἱματισμόν των. Αὐτοὶ ὅμως δὲν αἰσθάνονται τίποτε.
20 Εἶναι μαυρισμένοι εἰς τὸ πρόσωπόν των ἀπὸ τὸν καπνὸν τοῦ ναοῦ.
21 Ἐπάνω εἰς τὸ σῶμα των, καὶ εἰς αὐτὴν ἀκόμη τὴν κεφαλήν των, πετοῦν νυκτερίδες, χελιδόνια καὶ ἄλλα πτηνά. Ἐπάνω εἰς αὐτοὺς κάθηνται ἐπίσης καὶ οἱ γάτοι.
22 Λοιπόν, μάθετε καλὰ καὶ κατανοήσατε, ὅτι αὐτοὶ δὲν εἶναι θεοί· μὴ λοιπὸν τοὺς φοφηθῆτε.
23 Ἐὰν κανεὶς δὲν σπογγίσῃ τὴν σκοριὰν τοῦ χρυσίου, ποὺ τοὺς περιβάλλει, διὰ νὰ τοὺς δώσῃ ὡραιότητα, δὲν θὰ ἀποκτήσουν αὐτοὶ ὄψιν στιλπνήν. Ἄλλως αὐτά, οὔτε ὅταν εἶχαν τεθῇ εἰς τὸ χωνευτήριον τοῦ πυρός, ᾐσθάνοντο τίποτε.
24 Ἠγοράσθησαν, ἀδιάφορον ἀντὶ ποίας τιμῆς, καὶ ὅμως δὲν ὑπάρχει πνοὴ ζωῆς μέσα των.
25 Εἶναι χωρὶς πόδια καὶ διὰ τοῦτο φέρονται ἐπάνω εἰς τοὺς ὤμους καὶ ἔτσι φανερώνουν εἰς τοὺς ἀνθρώπους τὴν εὐτέλειάν των καὶ τὴν ἀδυναμίαν των. Διὰ λογαριασμόν των ἐντρέπονται καὶ αὐτοὶ ἀκόμη, οἱ ὁποῖοι τοὺς ὑπηρετοῦν.
26 Ἐὰν δὲ συμβῇ ποτὲ καὶ πέσουν κάτω εἰς τὴν γῆν οἱ εἰδωλικοὶ αὐτοὶ θεοί, δὲν ἠμποροῦν μόνοι των νὰ σηκωθοῦν. Οὔτε ἐὰν κανεὶς στήσῃ ὄρθιον τὸ ἄγαλμα, ἠμπορεῖ αὐτὸ νὰ κινηθῇ. Οὔτε ἐὰν κλίνῃ καὶ εἶναι ἔτοιμον νὰ πέσῃ, ἠμπορεῖ νὰ ὀρθωθῇ. Ὅπως εἰς τοὺς ἀναισθήτους νεκρούς, ἔτσι καὶ εἰς αὐτὰ προσφέρουν τὰ δῶρα των οἱ ἄνθρωποι.
27 Τὰς δὲ προσφερομένας εἰς αὐτὰ θυσίας οἱ ἱερεῖς τὰς πωλοῦν καὶ τὰς ἐκμεταλλεύονται πρὸς ἴδιον ὄφελος. Ἐπίσης καὶ αἱ γυναῖκες τῶν ἱερέων ἀλατίζουν τὰς προσφερομένας θυσίας, διὰ νὰ τὰς κρατήσουν διὰ τὸν ἑαυτόν των, καὶ δὲν δίδουν τίποτε ἀπὸ αὐτὰς οὔτε εἰς τὸν πτωχόν, οὔτε εἰς τὸν ἀδύνατον.
28 Τὰς πρὸς τὰ εἴδωλα προσφερομένας θυσίας ἐγγίζουν ἡ ἐμμηνορροοῦσα γυναῖκα καὶ ἡ λεχώνα, χωρὶς αὐτὰ νὰ διαμαρτύρωνται διὰ τὸν μολυσμόν. Ἀπὸ αὐτά, λοιπόν, ἠμπορεῖτε νὰ γνωρίσετε καὶ νὰ κατανοήσετε, ὅτι τὰ εἴδωλα δὲν εἶναι θεοί. Μὴ λοιπὸν τὰ φοβηθῆτε.
29 Πῶς, λοιπόν, εἶναι δυνατὸν νὰ ἀποκληθοῦν καὶ ἀναγνωρισθοῦν αὐτοὶ θεοί; Γυναῖκες εἶναι, ποὺ ἐτοιμάζουν καὶ παραθέτουν προσφορὰς εἰς τοὺς ἀργυροῦς, τοὺς χρυσοῦς καὶ ξυλίνους αὐτοὺς θεούς.
30 Εἰς τοὺς ναοὺς τῶν εἰδωλικῶν αὐτῶν θεῶν οἱ ἱερεῖς κάθονται ἀναπαυτικά, εἰς πολυθρόνας, μὲ σχισμένους τοὺς χιτῶνας των, μὲ ξυρισμένας τὰς κεφαλὰς καὶ τοὺς πώγωνας· καὶ αἱ κεφαλαί των μένουν ἀκάλυπτοι, πρᾶγμα ἀσεβές.
31 Ὠρύονται ἐμπρὸς εἰς τοὺς εἰδωλικοὺς αὐτοὺς θεοὺς μεγαλοφώνως, ὅπως κάνουν οἱ συνδαιτυμόνες εἰς ἕνα δεῖπνον διὰ προσφιλῆ νεκρόν.
32 Οἱ ἱερεῖς ἀφαιροῦν ἀπὸ τὸν ἱματισμὸν τῶν θεῶν καὶ ἐνδύουν τὰς γυναῖκας καὶ τὰ παιδιά των.
33 Ἄψυχοι καθὼς εἶναι οἱ θεοὶ αὐτοὶ οὔτε ἂν πάθουν κακὸν ἀπὸ κάποιον, οὔτε ἐὰν τιμηθοῦν ἀπὸ ἄλλον ἠμποροῦν νὰ ἀνταποδώσουν. Δὲν ἔχουν τὴν δύναμιν οὔτε νὰ ἐγκαταστήσουν βασιλέα, οὔτε καὶ νὰ τὸν ἐκθρονίσουν.
34 Ἐπίσης δὲν ἠμποροῦν οὔτε πλοῦτον νὰ δώσουν, οὔτε κἄν ὀλίγον χαλκόν. Ἐὰν κανεὶς κάμῃ πρὸς αὐτοὺς κάποιο τάμα καὶ δὲν τὸ ἐκπληρώσῃ, δὲν θὰ τὸ ζητήσουν αὐτοί.
35 Δὲν ἠμποροῦν νὰ διασώσουν ἄνθρωπον ἀπὸ τὸν θάνατον, οὔτε νὰ γλυτώσουν τὸν ἀδύνατον ἀπὸ τὰ χέρια τοῦ ἰσχυροῦ.
36 Δὲν ἠμποροῦν νὰ ἀποκαταστήσουν τὴν δρᾶσιν εἰς ἄνθρωπον τυφλόν. Δὲν ἠμποροῦν νὰ γλυτώσουν ἄνθρωπον εὑρισκόμενον εἰς ἀνάγκην.
37 Τὴν χήραν δὲν εἶναι εἰς θέσιν νὰ τὴν ἐλεήσουν, οὔτε εἰς τὸ ὀρφανὸν νὰ κάμουν κάτι καλόν.
38 Ὅμοια μὲ τοὺς ἀποσπασθέντας ἀπὸ τοῦ ὄρους λίθους εἶναι τὰ ξύλινα ἀγάλματα, τὰ σκεπασμένα ἀπὸ χρυσὸν καὶ ἄργυρον. Καὶ αὐτοί, ποὺ τὰ ὑπηρετοῦν καὶ προσφέρουν θυσίας, ἐντρέπονται διὰ λογαριασμόν των.
39 Πῶς λοιπὸν εἶναι δυνατὸν νὰ σκεφθῇ κανείς, πολὺ δὲ περισσότερον καὶ νὰ εἴπῃ, ὅτι αὐτοὶ εἶναι θεοί;
40 Καὶ αὐτοὶ ἀκόμη οἱ Χαλδαίοι καταφρονοῦν τὰ εἰδωλικὰ αὐτὰ ἀγάλματα, ὅταν ἄλαλον, ποὺ δὲν ἠμπορεῖ νὰ ὁμιλήσῃ, τὸν ὁδηγοῦν εἰς τὸν Βῆλον παρακαλοῦντες καὶ ἀξιοῦντες ἀπὸ αὐτὸν νὰ δώσῃ φωνὴν εἰς τὸν ἄλαλον, διότι, τάχα, εἶναι ἱκανὸς νὰ αἰσθανθῇ καὶ νὰ ἀκούσῃ τὴν δέησίν των!
41 Καὶ παρ' ὅλον τοῦτο, αὐτοὶ δὲν εἶναι εἰς θέσιν νὰ λογικευθοῦν, ὥστε νὰ ἐγκαταλείψουν τὰ εἴδωλα. Τόσον πολὺ τοὺς λείπει ἡ ὀρθοφροσύνη καὶ ἡ σύνεσις!
42 Αἱ ἰερόδουλοι γυναῖκες τυλίγονται μὲ σχοινία, κάθονται εἰς τοὺς δρόμους καὶ καίουν εἰς τοὺς θεούς των ἀντὶ θυμιάματος πίτουρα.
43 Ὅταν δὲ κάποια γυναῖκα ἀπὸ αὐτὰς ἑλκυσθῇ ἀπὸ κανένα διαβάτην καὶ κοιμηθῇ μαζί του, εἰρωνεύεται καὶ περιπαίζει τὴν πλησίον αὐτῆς, διότι δὲν ἠξιώθη τῆς τιμῆς, ποὺ ἡ ἰδία ἠξιώθη, καὶ ἔτσι τὸ σχοινίον της δὲν ἔσπασε!
44 Ὅλα ὅσα γίνονται εἰς τὰ εἴδωλα καὶ εἰς τοὺς εἰδωλικοὺς ναοὺς εἶναι ψεῦδος καὶ ἀπάτη. Πῶς λοιπὸν εἶναι δυνατὸν νὰ σκεφθῇ κανείς, πολὺ δὲ περισσότερον πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ ἀποκαλέσῃ τὰ ἄψυχα αὐτὰ εἴδωλα, ὡς θεοὺς πραγματικοὺς καὶ ὑπαρκτούς;
45 Κατασκευάζονται ἀπὸ γλύπτας καὶ χρυσοχόους καὶ τίποτε ἄλλο αὐτὰ δὲν ἠμποροῦν νὰ γίνουν, εἰμὴ μόνον ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον θέλουν οἱ τεχνῖται.
46 Καὶ αὐτοὶ οἱ τεχνῖται, ποὺ τὰ κατασκευάζουν, δὲν θὰ μείνουν βέβαια πολυχρόνιοι.
47 Καὶ λοιπόν, πῶς εἶναι δυνατὸν τὰ κατασκευασθέντα ἀπὸ αὐτοὺς νὰ εἶναι θεοί; Οἱ τεχνῖται αὐτοὶ δὲν ἀφῆκαν εἰς τοὺς ἐπιγενεστέρους των παρὰ ψεύτικα πράγματα καὶ καταισχύνην.
48 Ὅταν ἐκραγῇ πόλεμος καὶ ἐπέλθῃ ἐναντίον των καὶ ἔλθουν συμφοραί, οἱ ἱερεῖς συσκέπτονται μεταξύ των, ποὺ θὰ κρυβοῦν μαζί μὲ αὐτοὺς τοὺς θεούς των.
49 Πῶς λοιπὸν εἶναι δυνατόν, νὰ μὴ ἀντιληφθῇ κανείς, ὅτι δὲν εἶναι θεοὶ αὐτοί, οἱ ὁποῖοι οὔτε τὸν ἑαυτόν τους εἶναι δυνατὸν νὰ σώσουν ἀπὸ τὸν πόλεμον καὶ τὰς συμφοράς;
50 Ἐκ τῶν ὑστέρων, βέβαια, θὰ κατανοηθῇ, ὅτι τὰ ξύλινα αὐτὰ κατασκευάσματα, τὰ περιβεβλημένα χρυσὸν καὶ ἄργυρον, εἶναι ψεύτικα. Εἰς ὅλα τὰ ἔθνη καὶ εἰς τοὺς βασιλεῖς εἶναι φανερόν, ὅτι αὐτὰ δὲν εἶναι θεοί, ἀλλὰ ἔργα χειρῶν ἀνθρώπων. Καὶ κανένα ἔργον θεοῦ δὲν γίνεται ἀπὸ αὐτά.
51 Ὑπάρχει, τάχα, κανείς, ποὺ ἔχει ἀνάγκην νὰ μάθῃ, ὅτι αὐτὰ δὲν εἶναι θεοί;
52 Βασιλέα κάποιας χώρας δὲν ἠμποροῦν νὰ ἐνθρονίσουν, οὔτε βροχὴν εἶναι, εἰς θέσιν νὰ δώσουν εἰς τοὺς ἀνθρώπους.
53 Δὲν ἠμποροῦν νὰ δικάσουν οὔτε τὰς ἰδικάς των ὑποθέσεις. Ἀδύνατοι, καθὼς εἶναι, δὲν ἠμποροῦν νὰ γλυτώσουν ἕνα ἀδικούμενον ἄνθρωπον. Εἶναι ὅμοιοι μὲ τὰς κουρούνας, α ὁποῖαι πετοῦν μεταξὺ οὐρανοῦ καὶ γῆς.
54 Ὅταν δὲ πέσῃ πῦρ καὶ ἀνάψῃ πυρκαϊὰ εἰς τὸν ναὸν τῶν ξυλίνων αὐτῶν ἢ ἐπιχρυσωμένων ἢ ἐπαργυρωμένων εἰδωλικῶν θεῶν, οἱ μὲν ἱερεῖς θὰ τραποῦν εἰς φυγὴν καὶ θὰ διασωθοῦν, οἱ θεοὶ των ὅμως θὰ καοῦν, ὅπως καὶ οἱ ξύλινοι δοκοί, ποὺ ὑπάρχουν μέσα εἰς τὸν ναόν.
55 Οὔτε εἰς βασιλεῖς, οὔτε καὶ εἰς ἐχθροὺς ἀνθίστανται.
56 Πῶς, λοιπόν, εἶναι δυνατὸν νὰ δεχθῇ κανεὶς ἢ νὰ νομίσῃ ὅτι αὐτοὶ εἶναι θεοί; Οὔτε ἀπὸ κλέπτας οὔτε ἀπὸ λῃστὰς εἶναι δυνατὸν νὰ διασωθοῦν αὐτοὶ οἱ ξύλινοι θεοί, οἱ περιάργυροι καὶ οἱ περίχρυσοι.
57 Οἱ ἰσχυροὶ ἄνθρωποι ἠμποροῦν νὰ ἀφαιρέσουν τὸν χρυσὸν καὶ τὸν ἄργυρον καὶ τὰ ἱμάτια, ποὺ περιβάλλουν τοὺς θεοὺς αὐτούς, νὰ τὰ παραλάβουν καὶ νὰ ἀπέλθουν. Καὶ οἱ θεοὶ δὲν εἶναι εἰς θέσιν νὰ βοηθήσουν τὸν ἑαυτόν των.
58 Ὥστε εἶναι προτιμότερος καὶ ἀξιώτερος ἕνας βασιλεύς, ποὺ ἐπιδεικνύει τὴν δύναμίν του, ἢ ἕνα σκεῦος οἰκιακῆς χρήσεως, τὸ ὁποῖον ὁ ἰδιοκτήτης χρησιμοποιεῖ ὅπου πρέπει, παρὰ οἱ ψευδεῖς θεοί. Καλύτερα εἶναι μία θύρα εἰς τὴν οἰκίαν, ἡ ὁποῖα, ὅταν κλεισθῇ, περιφρουρεῖ ὅσα ὑπάρχουν εἰς τὴν οἰκίαν, παρὰ οἱ ψευδεῖς θεοί. Καὶ ἕνας ξύλινος στύλος εἰς τὰ βασιλικὰ ἀνάκτορα εἶναι προτιμότερος ἀπὸ τοὺς ψευδεῖς αὐτοὺς θεούς.
59 Ὁ ἥλιος, ἡ σελήνη καὶ τὰ ἄστρα, ποὺ λάμπουν εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἀποστέλλονται διὰ τὴν ἐξυπηρέτησιν τῶν ἀνθρώπων, ὑπακούουν εἰς τὸν Θεόν, τὸν δημιουργόν των.
60 Ἐπίσης καὶ ἡ ἀστραπή, ὅταν ἐμφανισθῇ εἰς τὸν οὐρανόν, εἶναι ὡραία νὰ τὴν βλέπῃ κανείς. Τὸ ἴδιο καὶ ὁ ἀήρ, ὁ ὁποῖος πνέει εἰς ὅλας τὰς χώρας.
61 Καὶ τὰ νέφη, ὅταν κατὰ διαταγὴν τοῦ Θεοῦ πορεύωνται ἐπάνω εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην, ἐκτελοῦν τὴν ἀνατεθεῖσαν εἰς αὐτὰ ἐντολὴν καὶ ὑπηρεσίαν. Καὶ τὸ πῦρ, ὅταν ἀποστέλλεται ἄνωθεν ἀπὸ τὸν Θεόν, διὰ νὰ καταστρέψῃ ὄρη καὶ δάση, ἐκτελεῖ τὴν διαταγήν, ποὺ ἔλαβε.
62 Τὰ εἴδωλα ὅμως κατ' οὐδένα τρόπον εἶναι ὅμοια πρὸς αὐτά, οὔτε ἀπὸ ἀπόψεως ἐμφανίσεως, οὔτε καὶ ὡς πρὸς τὴν δύναμιν.
63 Ἐπομένως δὲν πρέπει ποτὲ κανεὶς οὔτε νὰ πιστεύσῃ, οὔτε νὰ καλέσῃ αὐτὰ θεοὺς ἀληθινοὺς καὶ ὑπαρκτούς, ἔφ' ὅσον δὲν εἶναι εἰς θέσιν οὔτε νὰ δικάσουν κάποιον οὔτε νὰ εὐεργετήσουν τοὺς ἀνθρώπους.
64 Ἀφοῦ λοιπὸν γνωρίσετε καλὰ καὶ κατανοήσετε, ὅτι δὲν εἶναι αὐτὰ θεοί, μὴ τὰ φοβηθῆτε.
65 Διότι οὔτε τοὺς βασιλεῖς ἠμποροῦν νὰ καταρασθοῦν οὔτε καὶ νὰ τοὺς εὐλογήσουν.
66 Ὑπερφυσικὰ σημεῖα καὶ θαύματα δὲν ἠμποροῦν νὰ δείξουν, οὔτε εἰς τὰ ἔθνη, οὔτε εἰς τὸν οὐρανόν. Δὲν ἠμποροῦν νὰ λάμψουν οὔτε ὡς ὁ ἥλιος, οὔτε καὶ νὰ φωτίσουν ὅπως ἡ σελήνη.
67 Τὰ θηρία εἶναι καλύτερα ἀπὸ αὐτά, διότι ὅταν εὐρεθοῦν εἰς κίνδυνον ἠμποροῦν νὰ καταφύγουν εἰς κάποιο καταφύγιον καὶ ἐπομένως νὰ ὠφελήσουν τὸν ἑαυτόν των.
68 Κατ' οὐδένα, λοιπόν, τρόπον εἶναι εἰς ἡμᾶς φανερὸν καὶ πειστικόν, ὅτι αὐτὰ τὰ εἴδωλα εἶναι θεοί. Διὰ τοῦτο μὴ τὰ φοφηθῆτε.
69 Ὅπως δὲ ἕνα σκιάχτρον κατὰ τῶν πτηνῶν εἰς ἀγρὸν ἀγγουριῶν τίποτε δὲν προφυλάσσει, ἔτσι εἶναι καὶ οἱ θεοὶ αὐτοὶ οἱ ξύλινοι, οἱ περιχρυσωμένοι καὶ περιαργυρωμένοι.
70 Οἱ ξύλινοι αὐτοὶ θεοὶ εἶναι ἐπίσης ὅμοιοι πρὸς ἀκανθώδη θάμνον κήπου τινός, ἐπάνω εἰς τὸν ὁποῖον κάθε πτηνὸν ἠμπορεῖ νὰ καθίσῃ. Αὐτοὶ οἱ ξύλινοι, οἱ ἐπίχρυσοι καὶ ἐπάργυροι θεοὶ εἶναι ἐπίσης ὅμοιοι μὲ ἕνα πτῶμα, ποὺ ἔχει ριφθῆ εἰς τὸ σκότος τοῦ τάφου.
71 Εἶναι δυνατὸν νὰ γνωρίσῃ καὶ κατανοήσῃ κανείς, ὅτι αὐτὰ τὰ εἴδωλα δὲν εἶναι ἀληθινοὶ θεοί, ἀπὸ τὴν περιβολήν των, ἀπὸ τὴν πορφύραν καὶ ἀπὸ τὸ λευκὸν ὡς μάρμαρον ἔνδυμά των, τὰ ὁποῖα σήπονται καὶ φθείρονται. Καὶ τὰ ἴδια αὐτὰ τὰ εἴδωλα βραδύτερον θὰ φθαροῦν καὶ θὰ εἶναι ἐντροπὴ καὶ ἐξευτελισμὸς εἰς τὴν χώραν, ὅπου λατρεύονται.
72 Τὸ συμπέρασμα, λοιπόν, εἶναι, ὅτι ἀξιώτερος καὶ καλύτερος εἶναι ὁ ἄνθρωπος, ποὺ εἶναι δίκαιος καὶ δὲν ἔχει εἴδωλα. Αὐτὸς θὰ ἀποφύγῃ κάθε ἐξευτελισμόν.
1 Ἀντίγραφον τῆς ἐπιστολῆς ποὺ ἀπέστειλεν ὁ Ἱερεμίας πρὸς τοὺς Ἰουδαίους, οἱ ὁποῖοι ἐπρόκειτο νὰ ὁδηγηθοῦν ὡς αἰχμάλωτοι εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἀπὸ τὸν βασιλιᾶ τῶν Βαβυλωνίων, διὰ νὰ τοὺς γνωστοποιήσῃ ὅ,τι ὁ Θεὸς τὸν εἶχε διατάξει.
1 Ἕνεκα τῶν ἁμαρτιῶν, τὶς ὁποῖες διεπράξατε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, θὰ ὁδηγηθῆτε αἰχμάλωτοι εἰς τὴν Βαβυλῶνα ἀπὸ τὸν Ναβουχοδονόσορα, τὸν βασιλιᾶ τῶν Βαβυλωνίων.
2 Ὅταν λοιπὸν φθάσετε εἰς τὴν Βαβυλῶνα, θὰ παραμείνετε ἐκεῖ ἐπὶ πολλὰ ἔτη, ἐπὶ μακρὰν χρόνον, μέχρις ἑπτὰ γενεῶν· μετὰ τὸ μακρὸν αὐτὸ χρονικὸν διάστημα θὰ σᾶς βγάλω «ἐγὼ ὁ Θεός» ἀπὸ ἐκεῖ κατὰ τρόπον εἰρηνικὸν καὶ θὰ σᾶς ἐπαναφέρω εἰς τὴν πατρίδα σας.
3 Τώρα ὅμως θὰ ἰδῆτε εἰς τὴν Βαβυλῶνα θεοὺς ἀσημένιους καὶ χρυσοῦς καὶ ξυλίνους, τοὺς ὁποίους οἱ ἄνθρωποι «εἰδωλολάτραι» σηκώνουν ἐπάνω εἰς τοὺς ὤμους των καὶ τοὺς μεταφέρουν κατὰ τὶς θρησκευτικὲς λιτανεῖες· οἱ θέοι αὐτοὶ γεμίζουν μὲ φόβον τοὺς ἐθνικούς.
4 Προσέξατε λοιπὸν μήπως καὶ σεῖς ἀφομοιωθῆτε καὶ ἐξομοιωθῆτε ἐντελῶς πρὸς τοὺς εἰδωλολάτρας καὶ σᾶς κυριεύσῃ φόβος ἀπὸ τοὺς θεούς των.
5 Ὅταν ἰδῆτε πλῆθος λαοῦ ἐμπρὸς καὶ πίσω ἀπὸ τοὺς εἰδωλικοὺς αὐτοὺς θεοὺς «τὰ ἀγάλματα τῶν θεῶν αὐτῶν» νὰ τοὺς προσκυνοῦν καὶ νὰ τοὺς ἀποδίδουν σεβασμόν, σκεφθῆτε καὶ πῆτε ἀπὸ μέσα σας: «Σὲ μόνον πρέπει νὰ προσκυνῶμεν καὶ νὰ λατρεύωμεν, Δέσποτα!»
6 Διότι «λέγει ὁ Θεός» καὶ κατὰ τὴν περίοδον τῆς αἰχμαλωσίας ὁ προστάτης σας ἄγγελός μου θὰ εἶναι μαζί σας, αὐτὸς δὲ θὰ σᾶς βοηθῇ καὶ θὰ μεριμνᾷ διὰ τὴν ζωήν σας.
7 Ἡ γλῶσσα τῶν εἰδωλικῶν αὐτῶν θεῶν εἶναι λεία καὶ μὲ τέχνην σμιλευμένη ἀπὸ γλύπτην, καὶ τὰ ἀγάλματα αὐτὰ εἶναι καλυμμένα ἀπὸ χρυσάφι καὶ ἀσῆμι· αὐτὰ ὅμως εἶναι ψεύτικα, πλαστά, κίβδηλα καὶ δὲν ἠμποροῦν νὰ ὁμιλοῦν.
8 Ὅπως οἱ ἄνθρωποι, ἀφοῦ λάβουν χρυσάφι, κατασκευάζουν στεφάνι διὰ μίαν φιλάρεσκον νεάνιδα, ποὺ ἀγαπᾷ τὰ στολίδια, ἔτσι καὶ οἱ εἰδωλολάτραι κατασκευάζουν χρυσᾶ στεφάνια, τὰ ὁποῖα ἀποθέτουν εἰς τὰ κεφάλια τῶν θεῶν των.
9 Κάποτε δὲ ὑπάρχουν καὶ ἱερεῖς, οἱ ὁποῖοι ἀφαιροῦν κρυφὰ «κλέπτουν» ἀπὸ τοὺς εἰδωλικοὺς θεούς των χρυσάφι καὶ ἀσῆμι, προκειμένου νὰ τὰ χρησιμοποιήσουν διὰ τὶς προσωπικές των ἀνάγκες, νὰ δώσουν δὲ ἕνα μέρος ἀπὸ αὐτὰ εἰς τὶς πόρνες ποὺ κατοικοῦν εἰς τὶς σοφίτες τῶν οἰκιῶν «ἤ, κατ’ ἄλλους: Εἰς τὶς ἱερόδουλες πόρνες, ποὺ κατοικοῦν εἰς ἀνώγαια διαμερίσματα τῶν εἰδωλολατρικῶν ναῶν».
10 Αὐτοὺς δὲ τοὺς ἀργυροῦς θεούς, τοῖς χρυσοῦς θεοὺς καὶ τοὺς ξυλίνους, τοὺς στολίζουν μὲ πλούσια ἐνδύματα ὡσὰν νὰ εἶναι ἄνθρωποι· οἱ θεοὶ ὅμως αὐτοὶ δὲν ἠμποροῦν νὰ προστατεύσουν τοὺς ἑαυτούς των ἀπὸ τὴν σκουριὰ καὶ τὴν διάβρωσιν «φθορὰν ἢ σαπίλαν».
11 Ἐνῷ τοὺς ἐνδύουν μὲ βασιλικὸν ἔνδυμα πορφύρας, ἐν τούτοις οἱ ἄνθρωποι σπογγίζουν τὸ πρόσωπον τῶν θεῶν αὐτῶν, προκειμένου νὰ ἀφαιρέσουν τὸν κονιορτὸν τοῦ ναοῦ, ὁ ὁποῖος «κονιορτός» κάθεται ἀρκετὰ πυκνὸς ἐπάνω των.
12 Ἕνας ἀπὸ τοὺς θεοὺς αὐτοὺς κρατεῖ εἰς τὰ χέρια του σκῆπτρον, ὡσὰν νὰ εἶναι δῆθεν κριτὴς χώρας, εἶναι ὅμως ἀνίκανος καὶ ἀδύναμος νὰ θανατώσῃ ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος τὸν προσβάλλει καὶ ἀσεβεῖ εἰς αὐτόν.
13 Ἄλλος κρατεῖ εἰς τὸ δεξί του χέρι μαχαίρι καὶ «ἢ» τσεκούρι, ἐν τούτοις δὲν ἔχει τὴν δύναμιν νὰ ὑπερασπίσῃ καὶ σώσῃ τὸν ἑαυτόν του εἰς ὥραν πολέμου ἢ ἐπιθέσεως ληστῶν.
14 Ἀπὸ ὅλα αὐτὰ εἶναι φανερὸν ὅτι αὐτοὶ δὲν εἶναι θεοί· λοιπόν, μὴ τοὺς φοβηθῆτε!
15 Ὅπως ἕνα πήλινον σκεῦος ἀνθρώπου ὅταν σπάσῃ γίνεται ἄχρηστον, παρόμοιοι εἶναι καὶ οἱ θεοί των, τοὺς ὁποίους ἔχουν ἐγκαταστήσει καὶ φυλάττουν μὲ ἱερὸν δέος εἰς τὰ σπίτια «ἢ τοὺς ναούς» των.
16 Τὰ μάτια τῶν θεῶν αὐτῶν εἶναι γεμᾶτα κορνιαχτόν, τὸν ὁποῖον σηκώνουν τὰ πόδια ἐκείνων ποὺ εἰσέρχονται ὡς προσκυνηταὶ εἰς τοὺς ναούς των.
17 Ὅπως ἀκριβῶς οἱ πόρτες καὶ οἱ αὐλὲς εἶναι κλεισμένες ὁλόγυρα καὶ ἀσφαλισμένες διὰ κάποιον ὁ ὁποῖος προσέβαλε «ὕβρισε» τὸν βασιλιᾶ καὶ μετὰ τὴν καταδίκην του ὁδηγεῖται πρὸς ἐκτέλεσιν, ἔτσι καὶ οἱ ἱερεῖς ἀσφαλίζουν γερὰ τοὺς ναοὺς τῶν θεῶν αὐτῶν μὲ θύρες, μὲ ἀμπάρες καὶ μοχλούς, διὰ νὰ μὴ διαρρηχθοῦν καὶ λεηλατηθοῦν ἀπὸ τοὺς λῃστάς.
18 Οἱ ἱερεῖς ἀνάβουν περισσότερα λυχνάρια διὰ τοὺς θεούς των παρὰ διὰ τοὺς ἑαυτούς των, παρ’ ὅλον ὅτι οἱ θεοὶ αὐτοὶ δὲν πρόκειται νὰ ἰδοῦν κανένα ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς.
19 Οἱ θεοὶ αὐτοὶ ὁμοιάζουν πρὸς δοκάρι, ὅπως αὐτὰ ποὺ ὑπάρχουν εἰς ἕνα σπίτι. Καὶ ὅπως λέγουν, τὸ ἐσωτερικὸν τῶν δοκαριῶν αὐτῶν ροκανίζεται καὶ φθείρεται ἀπὸ τὰ σκουλήκια τῆς γῆς, τὰ ὁποῖα κατατρώγουν καὶ τοὺς θεούς «τὰ εἰδωλικὰ ξόανα» καὶ τὸν ἱματισμόν των, οἱ θεοὶ ὅμως αὐτοὶ δὲν αἰσθάνονται τίποτε.
20 Εἶναι κατάμαυρον τὸ πρόσωπον τῶν θεῶν αὐτῶν ἀπὸ τὸν καπνὸν τοῦ σπιτιοῦ «ἢ τοῦ ναοῦ».
21 Ἐπάνω ἀπὸ τὸ σῶμα των καὶ ἐπάνω ἀπὸ τὴν κεφαλήν των «κουρνιάζουν καί» πετοῦν νυκτερίδες, χελιδόνια καὶ διάφορα πτηνά· ἐπάνω τους κάθονται ἐπίσης καὶ οἱ γάτες.
22 Ἀπὸ ὅλα αὐτὰ θὰ μάθετε καὶ θὰ ἐννοήσετε καλὰ ὅτι δὲν εἶναι θεοί· λοιπόν, μὴ φοβεῖσθε τὰ εἴδωλα αὐτά.
23 Ἐὰν κανεὶς δὲν σπογγίσῃ τὴν σκουριὰ τοῦ χρυσαφιοῦ τὸ ὁποῖον τὰ περιβάλλει, διὰ νὰ τοὺς δώσῃ ὡραιότητα καὶ κάλλος, αὐτά «οἱ θεοὶ αὐτοί» δὲν πρόκειται νὰ ἀποκτήσουν ὄψιν γυαλιστερή. Ἐξ ἄλλου αὐτά, καὶ ὅταν ἀκόμη εὑρίσκοντο μέσα εἰς τὴν φωτιὰ τοῦ χωνευτηρίου, ὅπου λειώνουν καὶ χωνεύονται τὰ μέταλλα, δὲν αἰσθάνθηκαν κάτι.
24 Ἀνεξαρτήτως τοῦ ἀντὶ ποίας τιμῆς ἠγοράσθησαν «ἤ: Μολονότι ἔχουν ἀγορασθῇ ἀκριβά», ἐν τούτοις δὲν ὑπάρχει μέσα εἰς αὐτὰ πνοὴ ζωῆς.
25 Ἐπειδὴ εἶναι ἀνίκανα νὰ βαδίσουν, ἀφοῦ δὲν ἔχουν πόδια, μεταφέρονται ἐπάνω εἰς τοὺς ὤμους τῶν ἀνθρώπων, φανερώνοντας ἔτσι τὴν εὐτέλειαν καὶ τὴν μηδαμινότητά των. Διὰ τὸ γεγονὸς δὲ τοῦτο ἐντρέπονται καὶ αὐτοὶ οἱ ὁποῖοι τὸ ὑπηρετοῦν καὶ τὰ λατρεύουν,
26 διότι ἐὰν ποτέ «οἱ εἰδωλικοὶ αὐτοὶ θεοί» πέσουν κατὰ γῆς, δὲν ἠμποροῦν μὲ τὶς ἰδικές των δυνάμεις νὰ σηκωθοῦν· ἀλλ’ οὔτε πάλιν καὶ ἂν κανεὶς στήσῃ ὀρθὸν τὸ ἄγαλμα τοῦ θεοῦ, ἠμπορεῖ αὐτὸ νὰ κινηθῇ ἀπὸ μόνον του, οὔτε ἐὰν κλίνῃ καὶ εἶναι ἕτοιμον νὰ πέσῃ, δύναται νὰ ἰσορροπήσῃ καὶ νὰ ὀρθωθῇ. Ὡσὰν εἰς νεκροὺς ἀκινήτους καὶ ἀναισθήτους προσφέρουν εἰς τοὺς εἰδωλικοὺς αὐτοὺς θεοὺς τὰ δῶρα των οἱ ἄνθρωποι.
27 Τὶς δὲ θυσίες ποὺ προσφέρονται εἰς αὐτοὺς οἱ ἱερεῖς των τὶς σφετερίζονται, τὶς πωλοῦν καὶ τὶς ἐκμεταλλεύονται πρὸς ἰδίαν ὠφέλειαν. Ἐπίσης καὶ οἱ γυναῖκες τῶν ἱερέων αὐτῶν ἀλατίζουν τὰ κρέατα ποὺ προσφέρονται ὡς θυσίες, διὰ νὰ τὰ συντηρήσουν διὰ τοὺς ἑαυτούς των, χωρὶς νὰ δίδουν τίποτε ἀπὸ τὶς θυσίες αὐτὲς οὔτε εἰς τὸν πτωχὸν οὔτε εἰς τὸν ἀδύνατον καὶ ἀβοήθητον.
28 Τὶς θυσίες ποὺ προσφέρονται εἰς τὰ εἴδωλα ἐγγίζουν ἐλεύθερα ἡ γυναῖκα ποὺ εὐρίσκεται εἰς τὴν περίοδον τῆς ἐμμήνου ρύσεώς της καὶ ἡ λεχῶνα! Ἀπὸ ὅλα αὐτὰ δύνασθε νὰ ἐννοήσετε καὶ νὰ πληροφορηθῆτε ἐπακριβῶς ὅτι αὐτοὶ δὲν εἶναι θεοί· λοιπόν, μὴ φοβεῖσθε τοὺς θεοὺς αὐτούς!
29 Πράγματι· πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ ὀνομάσωμεν καὶ νὰ τοὺς παραδεχθῶμεν ὡς θεούς, ὅταν γυναῖκες ἐτοιμάζουν καὶ προσφέρουν θυσίες προσφορῶν εἰς θεοὺς ἀργυροῦς καὶ χρυσοῦς καὶ ξυλίνους;
30 Εἰς τοὺς ναοὺς τῶν εἰδωλικῶν αὐτῶν θεῶν οἱ ἱερεῖς κάθονται εἰς μικροὺς ἀναπαυτικοὺς θρόνους, μὲ τοὺς χιτῶνες των σχισμένους, μὲ τὰ κεφάλια καὶ τὰ γένεια των ξυρισμένα καὶ τὴν κεφαλήν των ἀκάλυπτον,
31 οὐρλιάζουν δὲ μὲ φωνὲς δυνατὲς καὶ κραυγὲς στριγγιὲς ἐμπρὸς εἰς τοὺς θεούς των, ὅπως κάμνουν ὅσοι παρευρίσκονται εἰς τὸ δεῖπνον ποὺ γίνεται πρὸς παρηγορίαν συγγενῶν καὶ φίλων κάποιου ποὺ ἀπέθανεν.
32 Οἱ ἱερεῖς τῶν εἰδώλων, ἀφοῦ ἀφαιρέσουν ἀπὸ τὸν ἱματισμὸν τῶν θεῶν των, ἐνδύουν τὶς γυναῖκες των καὶ τὰ παιδιά των.
33 Οἱ θεοὶ αὐτοί, ἐπειδὴ εἶναι νεκροί, οὔτε ἂν πάθουν κακὸν ἀπὸ κάποιον, ἀλλ' οὔτε καὶ ἂν ὠφεληθοῦν καὶ τιμηθοῦν ἀπὸ ἄλλον εἶναι ἱκανοὶ νὰ ἀνταποδώσουν τὸ κακὸν ἢ τὸ ἀγαθόν. Εἶναι ἐπίσης ἀνίκανοι καὶ ἀνίσχυροι νὰ ἀναδείξουν καὶ ἐγκαταστήσουν βασιλιᾶ ἢ νὰ τὸν ἐκθρονίσουν καὶ τοῦ ἀφαιρέσουν τὴν ἐξουσίαν.
34 Εἶναι ἐπίσης ἀνίκανοι καὶ ἀνίσχυροὶ νὰ δώσουν πλοῦτον ἢ ἔστω χαλκόν «χρήματα». Ἐὰν πάλιν κανεὶς κάμῃ εἰς αὐτοὺς κάποιο τάμα καὶ δὲν ἐκπληρώσῃ τὸ τάμα του, δὲν πρόκειται νὰ ζητήσουν ἀπὸ αὐτὸν ἐπίμονα ὅσα τοὺς ὑπεσχέθη!
35 Δὲν ἠμποροῦν νὰ σώσουν ἄνθρωπον ἀπὸ τὸν θάνατον, οὔτε νὰ γλυτώσουν κάποιον, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀδύνατος, ἀπὸ τὰ χέρια τοῦ ἰσχυροῦ.
36 Εἶναι ἀκόμη ἀνίκανοι καὶ ἀνίσχυροι νὰ δώσουν εἰς ἄνθρωπον τυφλὸν τὸ φῶς του, ὅπως ἐπίσης καὶ ἄνθρωπον, ὁ ὁποῖος εὐρίσκεται εἰς δυστυχίαν καὶ στέρησιν, εἶναι ἀνίσχυροι νὰ τὸν ἀπαλλάξουν ἀπὸ τὴν δύσκολον αὐτὴν κατάστασιν.
37 Χήραν γυναῖκα δὲν ἠμποροῦν νὰ ἐλεήσουν, οὔτε νὰ βοηθήσουν καὶ εὐεργετήσουν ὀρφανόν.
38 Τὰ ξύλινα αὐτὰ ἀγάλματα, ποὺ εἶναι σκεπασμένα γύρω - γύρω ἀπὸ χρυσάφι καὶ ἀσῆμι, εἶναι ὅμοια μὲ λίθους ποὺ ἔχουν κοπῆ ἀπὸ τὸ ὄρος, ἐκεῖνοι δὲ οἱ ὁποῖοι τὰ λατρεύουν καὶ τὰ προσκυνοῦν θὰ κατεντροπιασθοῦν.
39 Πῶς εἶναι λοιπὸν δυνατὸν κανεὶς νὰ θεωρήσῃ ἢ νὰ ὀνομάσῃ καὶ ὁμολογήσῃ ὅτι αὐτοὶ εἶναι θεοί;
40 Ἐκτὸς τούτων καὶ αὐτοὶ ἀκόμη οἱ Χαλδαῖοι ὑβρίζουν καὶ περιφρονοῦν τὰ εἴδωλα αὐτά· διότι οἱ Χαλδαῖοι, ὅταν ἰδοῦν κάποιον κωφάλαλον, τὸν ὁδηγοῦν εἰς τὸν θεὸν Βηλόν, τὸν ὁποῖον παρακαλοῦν καὶ ἀπαιτοῦν ἀπὸ αὐτὸν νὰ δώσῃ εἰς τὸν ἄλαλον φωνήν, ὦσαν νὰ εἶναι τάχα ὁ Βηλὸς ἱκανὸς νὰ αἰσθανθῇ, νὰ ἀκούσῃ καὶ νὰ ἰκανοποιήσω τὸ αἴτημά των!
41 Καὶ παρ' ὅλα αὐτὰ δὲν ἠμποροῦν οἱ Χαλδαῖοι νὰ ἐννοήσουν τὴν ἀδυναμίαν τῶν εἰδωλικῶν αὐτῶν θεῶν, ὥστε νὰ τοὺς ἐγκαταλείψουν, διότι οἱ θεοὶ αὐτοὶ εἶναι ἐντελῶς ἀναίσθητοι «ἤ, κατ' ἄλλην ἑρμηνείαν: Διότι τόσον πολὺ λείπει ἀπὸ αὐτούς «τοὺς Χαλδαίους» ἡ ἀντίληψις καὶ ἡ ὀρθὴ κρίσις»!
42 Καὶ οἱ γυναῖκες τυλιγμένες μὲ σχοινιὰ κάθονται εἰς τοὺς δρόμους καὶ καίουν πίτουρα ὡς θυμίαμα εἰς τὴν θεάν.
43 Ὅταν δὲ κάποια ἀπὸ τὶς γυναῖκες αὐτὲς ἑλκυσθῇ ἀπὸ κάποιον διαβάτην καὶ κοιμηθῇ μαζί του, χλευάζει καὶ ὀνειδίζει τὴν ἄλλην γυναῖκα ποὺ κάθεται κοντά της, διότι δὲν ἀξιώθηκε, ὅπως αὐτή, τῆς τιμῆς καὶ τῆς εὐνοίας νὰ εὐαρεστήσῃ εἰς τὴν θέαν, ὅπως εὐαρέστησε ἡ ἴδια «δὲν ἀξιώθηκε νὰ γίνῃ ἐπιθυμητὴ ἀπὸ κάποιον ἄνδρα», οὔτε δὲ καὶ τὸ σχοινί, μὲ τὸ ὁποῖον ἦταν τυλιγμένη, ἔσπασεν!
44 Ὅλα ὅσα γίνονται εἰς τὰ εἴδωλα, εἶναι πράγματα ψευδῆ. Πῶς λοιπὸν εἶναι δυνατὸν κανεὶς νὰ θεωρίσῃ ἢ νὰ ὀνομάσῃ καὶ ὁμολογήσῃ ὅτι αὐτοὶ εἶναι θεοὶ ἀληθινοὶ καὶ ὑπαρκτοί;
45 Τὰ εἴδωλα αὐτὰ κατασκευάζονται ἀπὸ τεχνίτες, γλύπτες καὶ χρυσοχόους. Δὲν ἠμποροῦν δὲ νὰ γίνουν τίποτε ἄλλο ἀπὸ ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον θέλουν οἱ τεχνίτες καὶ οἱ γλύπτες.
46 Καὶ αὐτοὶ οἱ ὁποῖοι τὰ κατασκευάζουν δὲν θὰ ζήσουν χρόνια πολλά, εἶναι πρόσκαιροι.
47 Κατὰ συνέπειαν πῶς εἶναι δυνατὸν τὰ ἔργα ποὺ κατασκευάζονται ἀπὸ αὐτοὺς νὰ εἶναι θεοί; Διότι οἱ πρόσκαιροι καὶ ἐφήμεροι αὐτοὶ κατασκευασταὶ ἀφῆκαν ὡς κληρονομίαν εἰς τοὺς μεταγενεστέρους των πράγματα ψευδῆ καὶ ἐντροπήν.
48 Ὅταν κηρυχθῇ πόλεμος καὶ ἔλθῃ ἐναντίον των καὶ τοὺς χτυπήσουν δεινὰ καὶ συμφορές, οἱ ἱερεῖς συσκέπτονται μεταξύ των ποὺ θὰ τρέξουν νὰ κρυβοῦν μαζὶ μὲ τοὺς θεούς των!
49 Πῶς λοιπὸν εἶναι δυνατὸν νὰ μὴ ἐννοήσῃ κανεὶς ὅτι αὐτοὶ δὲν εἶναι θεοί, ἐφ’ ὅσον οὔτε ἀπὸ τὸν πόλεμον σώζουν τοὺς ἑαυτούς των οὔτε καὶ ἀπὸ τὶς συμφορές;
50 Ἐφ’ ὅσον μάλιστα τὰ εἴδωλα αὐτὰ εἶναι ξύλινα, σκεπασμένα γύρω - γύρω μὲ χρυσάφι καὶ μὲ ἀσῆμι, θὰ ἀποκαλυφθῇ ἐξ ὑστέρου ὅτι αὐτὰ εἶναι ψευδῆ. Εἰς ὅλα τὰ ἔθνη καὶ εἰς τοὺς βασιλεῖς θὰ γίνῃ φανερὸν ὅτι αὐτοὶ δὲν εἶναι θεοί, ἀλλὰ ξύλα καὶ μέταλλα ἄψυχα, τὰ ὁποῖα κατειργάσθησαν καὶ εἰς τὰ ὁποῖα προσέδωκαν τὴν μορφὴν τῶν εἰδώλων χέρια ἀνθρώπινα. Καὶ εἰς αὐτὰ δὲν ὑπάρχει κανένα θεῖον ἔργον καὶ καμμία θεία ἐνέργεια.
51 Κατόπιν αὐτῶν, ἔχει κανεὶς ἀνάγκην νὰ μάθῃ καὶ νὰ πεισθῇ ὅτι αὐτὰ δὲν εἶναι θεοί;
52 Αὐτὰ δὲν εἶναι θεοί, διότι οὔτε βασιλιᾶ μιᾶς χώρας ἠμποροῦν νὰ ἀναδείξουν καὶ ἐγκαταστήσουν, ἀλλ’ οὔτε καὶ βροχὴν εἰς τοὺς ἀνθρώπους δύνανται νὰ δώσουν·
53 ἀδυνατοῦν ἐπίσης νὰ ἐκφέρουν κρίσιν καὶ νὰ δικάσουν καὶ αὐτὲς τὶς ἰδικές των ὑποθέσεις, οὔτε πάλιν ἠμποροῦν νὰ γλυτώσουν κάποιον ὁ ὁποῖος ἀδικεῖται. Οἱ θεοὶ αὐτοὶ ὁμοιάζουν πρὸς τὶς κουροῦνες, οἱ ὁποῖες πετοῦν ἀπροστάτευτες καὶ ἀβοήθητες μεταξὺ οὐρανοῦ καὶ γῆς.
54 Ὅταν ἀνάψῃ πυρκαϊὰ εἰς τὸν ναὸν τῶν ξυλίνων αὐτῶν ἢ ἐπιχρυσωμένων ἢ ἐπαργυρωμένων θεῶν, οἱ μὲν ἱερεῖς των θὰ φύγουν καὶ θὰ διασωθοῦν, ὅμως οἱ εἰδωλικοὶ αὐτοὶ θεοὶ θὰ παραμείνουν καὶ θὰ κατακαοῦν, ὅπως τὰ κεντρικὰ ξύλινα δοκάρια τοῦ ναοῦ.
55 Ἐπίσης οἱ θεοὶ αὐτοὶ ἀδυνατοῦν νὰ προβάλουν ὁποιανδήποτε ἀντίστασιν εἰς βασιλεῖς καὶ εἰς ἐχθρούς.
56 Πῶς λοιπὸν εἶναι δυνατὸν νὰ δεχθῶμεν ἢ νὰ πιστεύσωμεν ὅτι τὰ εἴδωλα αὐτὰ εἶναι θεοί; Αὐτοὶ οἱ ξύλινοι θεοί, οἱ καλυμμένοι γύρω - γύρω μὲ ἀσῆμι καὶ χρυσάφι, οὔτε ἀπὸ κλέπτας οὔτε ἀπὸ ληστὰς ἠμποροῦν νὰ διασωθοῦν·
57 ἀπὸ τοὺς θεοὺς αὐτούς οἱ ἰσχυροὶ ἄνθρωποι «κλέπται» δύνανται νὰ ἀφαιρέσουν τὸ χρυσάφι καὶ τὸ ἀσῆμι καὶ τὰ ἱμάτια ποὺ τοὺς περιβάλλουν, καὶ νὰ φύγουν μαζὶ μὲ αὐτά· οἱ θεοὶ δὲ αὐτοὶ δὲν εἶναι ἄξιοι νὰ βοηθήσουν οὔτε κἀν τοὺς ἑαυτούς των!
58 Συνεπῶς εἶναι προτιμότερον καὶ ἀνώτερον νὰ εἶναι κανεὶς βασιλιᾶς, ὁ ὁποῖος ἐπιδεικνύει τὸ θάρρος καὶ τὴν ἀνδρείαν του ἢ κάποιο οἰκιακὸν δοχεῖον χρήσιμον εἰς τὸν κάτοχόν του, παρὰ οἱ ψευδεῖς θεοί! Ἢ εἶναι καλύτερη ἡ ἁπλῆ θύρα ἑνὸς σπιτιοῦ, ἡ ὁποία, ὅταν ἀσφαλισθῇ, προστατεύει καὶ περιφρουρεῖ τοὺς ἐνοίκους καὶ ὅσα ὑπάρχουν εἰς τὸ σπίτι, παρὰ οἱ ψευδεῖς θεοί, οἱ ὁποῖοι οὐδένα προστατεύουν! Ἢ εἶναι καλύτερος καὶ προτιμότερος ἕνας ξύλινος στῦλος εἰς τὰ βασιλικὰ ἀνάκτορα, ἀπὸ τοὺς ψευδεῖς καὶ ἀνίσχυρους αὐτοὺς θεούς.
59 Ὁ ἥλιος, ἡ σελήνη καὶ τὰ ἄστρα, τὰ ὁποῖα λάμπουν εἰς τὸ οὐράνιον στερέωμα καὶ ἀποστέλλονται πρὸς ἐξυπηρέτησιν τῶν ἀνθρώπων, ὑπακούουν εἰς τὸν Δημιουργὸν Θεόν.
60 Κατὰ παρόμοιον τρόπον καὶ ἡ ἀστραπή, ὅταν ἐμφανισθῇ καὶ λάμψῃ εἰς τὸ στερέωμα τοῦ οὐρανοῦ, εἶναι ὡραία καὶ μεγαλοπρεπὴς ὡς θέαμα· τὸ ἴδιον ἐπίσης καὶ ὁ ἀέρας, ὁ ὁποῖος πνέει εἰς ὅλες τὶς χῶρες.
61 Καὶ τὰ νέφη, ὅταν λάβουν διαταγὴν ἀπὸ τὸν Θεὸν νὰ πορευθοῦν ἐπάνω ἀπὸ ὅλην τὴν γῆν, ἐκτελοῦν τὴν θείαν προσταγήν· καὶ ἡ φωτιά, ὅταν ἀποσταλῇ ἀπὸ ὑψηλά, ἀπὸ τὸν Θεόν, διὰ νὰ κατακαύσῃ καὶ καταστρέψῃ βουνὰ καὶ δάση, ἐκτελεῖ τὸ ἔργον ποὺ τῆς ἀνετέθη.
62 Τὰ εἴδωλα ὅμως αὐτὰ δὲν ὁμοιάζουν καθόλου πρὸς τὰ ἀνωτέρω φυσικὰ καὶ μετεωρολογικὰ φαινόμενα, οὔτε ὡς πρὸς τὴν ὡραιότητα καὶ τὸ μεγαλεῖον οὔτε ὡς πρὸς τὴν δύναμιν.
63 Ἑπομένως δὲν πρέπει οὔτε νὰ τὰ θεωρήσῃ οὔτε νὰ τὰ ὀνομάσῃ οὔτε καὶ νὰ τὰ ὁμολογήσῃ κανεὶς θεοὺς ἀληθινούς, πραγματικοὺς καὶ ὑπαρκτούς, καθ' ὅσον εἶναι ἀνίκανοι νὰ ἐκφέρουν κρίσιν καὶ νὰ ἀπονείμουν δικαιοσύνην ἢ νὰ εὐεργετήσουν ἀνθρώπους.
64 Ἀφοῦ λοιπὸν μάθετε καὶ ἐννοήσετε καλὰ ὅτι αὐτοὶ δὲν εἶναι θεοί, μὴ τοὺς φοβηθῆτε.
65 Μὴ φοβηθῆτε τοὺς ψευδεῖς αὐτοὺς θεούς, διότι οὔτε τοὺς βασιλεῖς δύνανται νὰ καταρασθοῦν, ἀλλ' οὔτε καὶ νὰ τοὺς εὐλογήσουν.
66 Οὔτε δύνανται νὰ δείξουν εἰς τὰ ἔθνη ἢ εἰς τὸν οὐρανὸν ὑπερφυσικὰ σημεῖα καὶ θαύματα, ποὺ νὰ μαρτυροῦν καὶ νὰ ἐπιβεβαιώνουν ὅτι οἱ θεοὶ αὐτοὶ ἔχουν πράγματι τέτοιαν δύναμιν καὶ ἐξουσίαν· ἐπίσης οὔτε νὰ λάμψουν ὅπως ὁ ἥλιος, ἀλλ’ οὔτε καὶ νὰ φωτίσουν ὅπως ἡ σελήνη.
67 Τὰ θηρία εἶναι καλύτερα ἀπὸ τοὺς εἰδωλικοὺς θεούς, διότι αὐτὰ δύνανται νὰ διαφύγουν τὸν κίνδυνον καὶ νὰ ἀσφαλίσουν τοὺς ἑαυτούς των εἰς κάποιο καταφύγιον.
68 Λοιπὸν εἶναι φανερὸν εἰς ἡμᾶς ὅτι αὐτοὶ δὲν εἶναι κατ’ οὐδένα τρόπον θεοί. Διὰ τοῦτο μὴ τοὺς φοβηθῆτε.
69 Μὴ φοβηθῆτε τοὺς ψευδεῖς αὐτοὺς θεούς, διότι, ὅπως ἀκριβῶς τὸ σκιάχτρο, τὸ φόβητρον πουλιῶν, εἰς ἕνα ἀγρὸν ἀγγουριῶν «ἀγγουρόκηπον» δὲν προφυλάσσει τίποτε, ἔτσι εἶναι ἀνίκανοι καὶ ἀνίσχυροι νὰ φυλάξουν ὀτιδήποτε καὶ οἱ θεοὶ τῶν εἰδωλολατρῶν οἱ ξύλινοι, οἱ περιχρυσωμένοι καὶ περιαργυρωμένοι.
70 Ἐπίσης οἱ ξύλινοι θεοὶ τῶν εἰδωλολατρῶν εἶναι ὅμοιοι πρὸς ἀκανθώδη θάμνον εἰς κάποιον κῆπον, ἐπάνω εἰς τὸν ὁποῖον «θάμνον» κάθεται ἢ κουρνιάζει κάθε εἶδος πτηνοῦ «χωρὶς νὰ αἰσθάνεται τίποτε ὁ θάμνος»· ἐπίσης οἱ ξύλινοι αὐτοὶ θεοί, οἱ περιχρυσωμένοι καὶ ἐπαργυρωμένοι, εἶναι ὅμοιοι πρὸς νεκρὸν πτῶμα, ποὺ ἔχει ριφθῇ εἰς τὸ σκοτάδι τοῦ τάφου.
71 Ἀπὸ τὴν πορφύραν καὶ τὸ ἔνδυμα ποὺ εἶναι λευκὸν ὅπως τὸ μάρμαρον, τὰ ὁποῖα οἱ θεοὶ αὐτοὶ φοροῦν καὶ τὰ ὁποῖα φθείρονται καὶ σήπονται, εἶναι δυνατὸν νὰ ἐννοήσῃ καὶ πληροφορηθῇ κανεὶς ὅτι αὐτοὶ δὲν εἶναι θεοί. Ἄλλωστε καὶ τὰ εἴδωλα αὐτὰ θὰ φθαροῦν ἀργότερα καὶ θὰ καταντήσουν ἀντικείμενα ὀνειδισμοῦ καὶ χλευασμοῦ εἰς τὴν χώραν ὅπου προσκυνοῦνται ὡς θεοί!
72 Τὸ συμπέρασμα λοιπὸν ὅλων τῶν ἀνωτέρω εἶναι τὸ ἀκόλουθον: Καλύτερος καὶ εὐτυχέστερος εἶναι ὁ ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος εἶναι δίκαιος καὶ δὲν ἔχει εἴδωλα. Αὐτὸς θὰ ἀποφύγῃ κάθε εἶδος ἐξευτελισμόν.
Πρωτότυπο
Κολιτσάρας
1 Ἀντίγραφον ἐπιστολῆς, ἧς ἀπέστειλεν Ἱερεμίας πρὸς τοὺς ἀχθησομένους αἰχμαλώτους εἰς Βαβυλῶνα ὑπὸ τοῦ βασιλέως τῶν Βαβυλωνίων ἀναγγεῖλαι αὐτοῖς καθότι ἐπετάγη αὐτῷ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ.
1 Ἀντίγραφαν τῆς ἐπιστολῆς, τὴν ὁποίαν ἀπέστειλεν ὁ Ἱερεμίας πρὸς τοὺς Ἰουδαίους, ποὺ θὰ ἐσύροντο αἰχμάλωτοι εἰς τὴν Βαβυλῶνα ὑπὸ τοῦ βασιλέως τῆς Βαβυλῶνος, διὰ νὰ ἀναγγείλῃ εἰς αὐτοὺς ὅ,τι εἶχε διαταχθῇ αὐτὸς ἀπὸ τὸν Θεόν.
1 Διὰ τὰς ἁμαρτίας, ἃς ἡμαρτήκατε ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, ἀχθήσεσθε εἰς Βαβυλῶνα αἰχμάλωτοι ὑπὸ Νάβουχοδονόσορ βασιλέως τῶν Βαβυλωνίων
1 Διὰ τὰς ἁμαρτίας, τὰς ὁποίας διεπράξατε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, θὰ ὁδηγηθῆτε αἰχμάλωτοι εἰς τὴν Βαβυλῶνα ὑπὸ τοῦ βασιλέως τῶν Βαβυλωνίων Ναβουχοδονόσορος.
2 εἰσελθόντες οὖν εἰς Βαβυλῶνα ἔσεσθε ἐκεῖ ἔτη πλείονα καὶ χρόνον μακρὸν ἕως γενεῶν ἑπτά· μετὰ τοῦτο δὲ ἐξάξω ὑμᾶς ἐκεῖθεν μετ' εἰρήνης.
2 Μιὰ φορά, λοιπόν, καὶ θὰ φθάσετε εἰς τὴν Βαβυλῶνα, θὰ μείνετε ἐκεῖ ἐπὶ πολλὰ ἔτη, ἐπὶ μακρὸν χρόνον, μέχρις ἑπτὰ γενεῶν. Ἔπειτα δὲ θὰ σᾶς βγάλω ἐγὼ ἀπὸ ἐκεῖ, λέγει ὁ Θεός, κατὰ ἕνα τρόπον εἰρηνικόν.
3 νυνὶ δὲ ὄψεσθε ἐν Βαβυλῶνι θεοὺς ἀργυροῦς καὶ χρυσοῦς καὶ ξυλίνους ἐπ' ὤμοις αἰρομένους, δεικνύντας φόβον τοῖς ἔθνεσιν.
3 Τώρα ὅμως θὰ ἱδῆτε εἰς τὴν Βαβυλῶνα θεοὺς ἀργυροῦς καὶ χρυσοῦς καὶ ξυλίνους, τοὺς ὁποίους οἱ ἄνθρωποι θὰ φέρουν ἐπάνω εἰς τοὺς ὤμους καὶ οἱ ὁποῖοι θὰ ἐμπνέουν φόβον εἰς τὰ ἔθνη.
4 Εὐλαβήθητε οὖν μὴ καὶ ὑμεῖς ἀφομοιωθέντες τοῖς ἀλλοφύλοις ἀφομοιωθῆτε καὶ φόβος ὑμᾶς λάβῃ ἐπ' αὐτοῖς
4 Προσέξατε, λοιπόν, μήπως καὶ σεῖς ἀφομοιωθῆτε μὲ τοὺς ἀλλοφύλους, μήπως ὁμοιάσετε μὲ αὐτοὺς καὶ σᾶς καταλάβῃ φόβος ἀπὸ τοὺς θεούς των.
5 Ἰδόντας ὄχλον ἔμπροσθεν καὶ ὄπισθεν αὐτῶν προσκυνοῦντας αὐτά· εἴπατε δὲ τῇ διάνοίᾳ· σοὶ δεῖ προσκυνεῖν, δέσποτα.
5 Ὅταν μάλιστα ἴδετε πολὺν λαὸν ἔμπροσθεν καὶ ὄπισθεν ἀπὸ τοὺς εἰδωλικοὺς αὐτοὺς θεοὺς νὰ τοὺς προσκυνοῦν, εἰπέτε ἀπὸ μέσα σας· «σὲ μόνον πρέπει νὰ προσκυνοῦμεν, Δέσποτα».
6 Ὁ γὰρ ἄγγελός μου μεθ' ὑμῶν ἐστιν, αὐτός τε ἐκζητῶν τὰς ψυχὰς ὑμῶν.
6 Ὁ δὲ ἄγγελός μου θὰ εἶναι μαζί σας, καὶ αὐτὸς θὰ ἐνδιαφέρεται καὶ θὰ φροντίζῃ διὰ τὴν ζωήν σας.
7 Γλῶσσα γὰρ αὐτῶν ἐστι κατεξυσμένη ὑπὸ τέκτονος, αὐτά τε περίχρυσα καὶ περιάργυρα, ψευδῆ δ' ἐστὶ καὶ οὐ δύνανται λαλεῖν.
7 Ἡ γλῶσσα τῶν εἰδωλικῶν θεῶν εἶναι σκαλισμένη ἀπὸ γλύπτην. Ἐπάνω εἰς αὐτὰ ἔχουν θέσει ἐπικαλύμματα ἀπὸ χρυσὸν καὶ ἄργυρον. Εἶναι ὅμως θεοὶ ψευδεῖς, δὲν ἠμποροῦν νὰ ὁμιλοῦν.
8 Καὶ ὥσπερ παρθένῳ φιλοκόσμῳ λαμβάνοντες χρυσίον κατασκευάζουσι στεφάνους ἐπὶ τὰς κεφαλὰς τῶν θεῶν αὐτῶν·
8 Ὅπως δὲ διὰ μίαν νεάνιδα φιλάρεσκον λαμβάνουν οἱ ἄνθρωποι χρυσὸν καὶ κατασκευάζουν στεφάνους, ποὺ τοὺς θέτουν εἰς τὴν κεφαλήν της, ἔτσι κατασκευάζουν καὶ στεφάνους, τοὺς ὁποίους θέτουν εἰς τὰ κεφάλια τῶν θεῶν των.
9 ἔστι δὲ καὶ ὅτε ὑφαιρούμενοι οἱ ἱερεῖς ἀπὸ τῶν θεῶν αὐτῶν χρυσίον καὶ ἀργύριον εἰς ἑαυτοὺς καταναλώσουσι, δώσουσι δὲ ἀπ' αὐτῶν καὶ ταῖς ἐπὶ τοῦ στέγους πόρναις.
9 Μερικὲς δὲ φορὲς ὑπάρχουν ἱερεῖς, οἱ ὁποῖοι κλέπτουν ἀπὸ τοὺς θεοὺς αὐτοὺς τὸ χρυσίον καὶ τὸ ἀργύριον, διὰ νὰ τὸ χρησιμοποιήσουν πρὸς ἱδικήν των χρῆσιν, νὰ δώσουν δὲ ἕνα μέρος ἀπὸ αὐτὰ καὶ εἰς τὰς πόρνας, αἱ ὁποῖαι κατοικοῦν εἰς τὰς σοφίτας τῶν εἰδωλικῶν ναῶν.
10 Κοσμοῦσί τε αὐτοὺς ὡς ἀνθρώπους τοῖς ἐνδύμασι, θεοὺς ἀργυροῦς καὶ θεοὺς χρυσοῦς καὶ ξυλίνους· οὗτοι δὲ οὐ διασῴζονται ἀπὸ ἰοῦ καὶ βρωμάτων.
10 Στολίζουν δὲ μὲ πλούσια ἐνδύματα, αὐτοὺς τοὺς θεοὺς τοὺς ἀργυροῦς, τοὺς θεοὺς τοὺς χρυσοῦς καὶ τοὺς θεοὺς τοὺς ξυλίνους, ὡς ἐὰν εἶναι ἄνθρωποι. Αὐτοὶ ὅμως δὲν ἠμποροῦν μόνοι των νὰ προφυλαχθοῦν ἀπὸ τὴν σκωριὰν καὶ τὴν διάβρωσιν.
11 Περιβεβλημένων αὐτῶν ἱματισμὸν πορφυροῦν, ἐκμάσσονται τὸ πρόσωπον αὐτῶν διὰ τὸν ἐκ τῆς οἰκίας κονιορτόν, ὅς ἐστι πλείω ἐπ αὐτοῖς.
11 Ἐνῷ δὲ τοὺς ἐνδύουν μὲ ἱματισμοὺς πορφυροῦς, οἱ ἄνθρωποι σπογγίζουν τὸ πρόσωπον αὐτῶν, διὰ νὰ ἀφαιρέσουν τὸν ἀπὸ τὸν ναὸν κονιορτόν, ὁ ὁποῖος εἶναι περισσότερος ἐπάνω των.
12 Καὶ σκῆπτρον ἔχει ὡς ἄνθρωπος κριτὴς χώρας, ὃς τὸν εἰς αὐτὸν ἁμαρτάνοντα οὐκ ἀνελεῖ.
12 Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς κρατεῖ σκῆπτρον ὡς ἄνθρωπος, κριτὴς τάχα τῆς χώρας. Ἀλλὰ δὲν ἠμπορεῖ νὰ θανατώσῃ ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος ἁμαρτάνει εἰς αὐτόν.
13 Ἔχει δὲ ἐγχειρίδιον ἐν δεξιᾷ καὶ πέλεκυν, ἑαυτὸν δὲ ἐκ πολέμου καὶ λῃστῶν οὐκ ἐξελεῖται.
13 Ἄλλος ἔχει μάχαιραν εἰς τὸ δεξιόν του χέρι ἢ πέλεκυν· δὲν ἠμπορεῖ ὅμως νὰ γλυτώσῃ τὸν ἑαυτόν του ἀπὸ τὸν πόλεμον καὶ τοὺς λῃστάς.
14 Ὅθεν γνώριμοί εἰσιν οὐκ ὄντες θεοί· μὴ οὖν φοβηθῆτε αὐτούς.
14 Ἀπὸ ὅλα αὐτὰ γίνεται φανερόν, ὅτι αὐτοὶ δὲν εἶναι θεοί· μή, λοιπόν, ποτὲ τοὺς φοβηθῆτε.
15 Ὥσπερ γὰρ σκεῦος ἀνθρώπου συντριβὲν ἀχρεῖον γίνεται, τοιοῦτοι ὑπάρχουσιν οἱ θεοὶ αὐτῶν, καθιδρυμένων αὐτῶν ἐν τοῖς οἴκοις.
15 Διότι, ὅπως ἕνα πήλινον σκεῦος ἀνθρώπου, ὅταν συντριβῇ γίνεται ἄχρηστον, ἔτσι εἶναι καὶ οἱ θεοὶ τῶν ἀλλοεθνῶν, τοὺς ὁποίους ἔχουν ἐγκαταστήσει εἰς τοὺς ναοὺς καὶ εἰς τὰ σπίτια των.
16 Οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν πλήρεις εἰσὶ κονιορτοῦ ἀπὸ τῶν ποδῶν τῶν εἰσπορευομένων.
16 Τὰ μάτια των εἶναι γεμᾶτα ἀπὸ κονιορτόν, τὸν ὁποῖον σηκώνουν τὰ πόδια τῶν εἰσερχομένων.
17 Καὶ ὥσπερ τινὶ ἠδικηκότι βασιλέα περιπεφραγμέναι εἰσὶν αἱ αὐλαί, ὡς ἐπὶ θανάτῳ ἀπηγμένῳ, τοὺς οἴκους αὐτῶν ὀχυροῦσιν οἱ ἱερεῖς θυρώμασί τε καὶ κλείθροις καὶ μοχλοῖς, ὅπως ὑπὸ τῶν λῃστῶν μὴ συληθῶσι.
17 Καὶ ὅπως θύραι καὶ αὐλαὶ εἶναι κλεισμέναι ὀλόγυρα ἀπὸ κάποιον, ποὺ προσέβαλε τὸν βασιλέα καὶ ὁ ὁποῖος ὀδηγεῖται πρὸς τὸν θάνατον, ἔτσι καὶ οἱ ἱερεῖς ὀχυρώνουν καὶ ἀσφαλίζουν μὲ θύρας καὶ μὲ κλεῖθρα καὶ μὲ μοχλοὺς τοὺς ναοὺς τῶν θεῶν των, διὰ νὰ μὴ λεηλατηθοῦν ἀπὸ λῃστάς.
18 Λύχνους καίουσι καὶ πλείους ἢ ἑαυτοῖς, ὧν οὐδενα δύνανται ἰδεῖν.
18 Ἀνάπτουν διὰ τοὺς θεοὺς των περισσοτέρους λύχνους παρὰ διὰ τοὺς ἑαυτούς των, καίτοι οἱ θεοὶ αὐτοὶ δὲν ἠμποροῦν κανένα νὰ διακρίνουν.
19 Ἔστι μὲν ὥσπερ δοκὸς τῶν ἐκ τῆς οἰκίας, τὰς δὲ καρδίας αὐτῶν φασὶν ἐκλείχεσθαι, τῶν ἀπὸ τῆς γῆς ἐρπετῶν κατεσθόντων αὐτούς τε καὶ τὸν ἱματισμὸν αὐτῶν, οὐκ αἰσθάνονται.
19 Οἱ θεοὶ αὐτοὶ εἶναι ὅμοιοι πρὸς δοκάρια οἰκίας. Τὸ ἐσωτερικόν των, ὅπως λέγουν, γλύφεται ἀπὸ τοὺς σκώληκας τῆς γῆς, οἱ ὁποῖοι κατατρώγουν αὐτοὺς καὶ τὸν ἱματισμόν των. Αὐτοὶ ὅμως δὲν αἰσθάνονται τίποτε.
20 Μεμελανωμένοι τὸ πρόσωπον αὐτῶν ἀπὸ τοῦ καπνοῦ τοῦ ἐκ τῆς οἰκίας.
20 Εἶναι μαυρισμένοι εἰς τὸ πρόσωπόν των ἀπὸ τὸν καπνὸν τοῦ ναοῦ.
21 Ἐπὶ τὸ σῶμα αὐτῶν καὶ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτῶν ἐφίπτανται νυκτερίδες, χελιδόνες καὶ τὰ ὄρνεα, ὠσαύτως δὲ καὶ οἱ αἴλουροι.
21 Ἐπάνω εἰς τὸ σῶμα των, καὶ εἰς αὐτὴν ἀκόμη τὴν κεφαλήν των, πετοῦν νυκτερίδες, χελιδόνια καὶ ἄλλα πτηνά. Ἐπάνω εἰς αὐτοὺς κάθηνται ἐπίσης καὶ οἱ γάτοι.
22 Ὅθεν γνώσεσθε ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί· μὴ οὖν φοβεῖσθε αὐτά.
22 Λοιπόν, μάθετε καλὰ καὶ κατανοήσατε, ὅτι αὐτοὶ δὲν εἶναι θεοί· μὴ λοιπὸν τοὺς φοφηθῆτε.
23 Τὸ γὰρ χρυσίον, ὃ περίκειντοι εἰς κάλλος, ἐὰν μή τις ἐκμάξῃ τὸν ἰόν, οὐ μὴ στίλψωσιν· οὐδὲ γάρ, ὅτε ἐχωνεύοντο, ᾐσθάνοντο.
23 Ἐὰν κανεὶς δὲν σπογγίσῃ τὴν σκωριὰν τοῦ χρυσίου, ποὺ τοὺς περιβάλλει, διὰ νὰ τοὺς δώσῃ ὡραιότητα, δὲν θὰ ἀποκτήσουν αὐτοὶ ὄψιν στιλπνήν. Ἄλλως αὐτά, οὔτε ὅταν εἶχαν τεθῇ εἰς τὸ χωνευτήριον τοῦ πυρός, ᾐσθάνοντο τίποτε.
24 Ἐκ πάσης τιμῆς ἠγορασμένα ἐστὶν, ἐν οἷς οὔκ ἔστι πνεῦμα.
24 Ἠγοράσθησαν, ἀδιάφορον ἀντὶ ποίας τιμῆς, καὶ ὅμως δὲν ὑπάρχει πνοὴ ζωῆς μέσα των.
25 Ἄνευ ποδῶν ἐπ' ὤμοις φέρονται ἐνδεικνύμενοι τὴν ἑαυτῶν ἀτιμίαν τοῖς ἀνθρώποις, αἰσχύνονταί τε καὶ οἱ θεραπεύοντες αὐτὰ
25 Εἶναι χωρὶς πόδια καὶ διὰ τοῦτο φέρονται ἐπάνω εἰς τοὺς ὤμους καὶ ἔτσι φανερώνουν εἰς τοὺς ἀνθρώπους τὴν εὐτέλειάν των καὶ τὴν ἀδυναμίαν των. Διὰ λογαριασμόν των ἐντρέπονται καὶ αὐτοὶ ἀκόμη, οἱ ὁποῖοι τοὺς ὑπηρετοῦν.
26 διὰ τὸ εἴ ποτε ἐπὶ τὴν γῆν πέσῃ, μὴ δι' αὐτῶν ἀνίστασθαι· μήτε ἐάν τις αὐτὸ ὀρθὸν στήσῃ, δι' ἑαυτοῦ κινηθήσεται, μήτε ἐὰν κλιθῇ, οὐ μὴ ὀρθωθῇ, ἀλλ' ὥσπερ νεκροῖς τὰ δῶρα αὐτοῖς παρατίθεται.
26 Ἐὰν δὲ συμβῇ ποτὲ καὶ πέσουν κάτω εἰς τὴν γῆν οἱ εἰδωλικοὶ αὐτοὶ θεοί, δὲν ἠμποροῦν μόνοι των νὰ σηκωθοῦν. Οὔτε ἐὰν κανεὶς στήσῃ ὄρθιον τὸ ἄγαλμα, ἠμπορεῖ αὐτὸ νὰ κινηθῇ. Οὔτε ἐὰν κλίνῃ καὶ εἶναι ἔτοιμον νὰ πέσῃ, ἠμπορεῖ νὰ ὀρθωθῇ. Ὅπως εἰς τοὺς ἀναισθήτους νεκρούς, ἔτσι καὶ εἰς αὐτὰ προσφέρουν τὰ δῶρα των οἱ ἄνθρωποι.
27 Τὰς δὲ θυσίας αὐτῶν ἀποδόμενοι οἱ ἱερεῖς αὐτῶν καταχρῶνται· σαύτως δὲ καὶ οἱ γυναῖκες αὐτῶν ἐπ' αὐτῶν ταριχεύουσαι οὔτε πτωχῷ οὔτε ἀδυνάτῳ μὴ μεταδῶσι.
27 Τὰς δὲ προσφερομένας εἰς αὐτὰ θυσίας οἱ ἱερεῖς τὰς πωλοῦν καὶ τὰς ἐκμεταλλεύονται πρὸς ἴδιον ὄφελος. Ἐπίσης καὶ αἱ γυναῖκες τῶν ἱερέων ἀλατίζουν τὰς προσφερομένας θυσίας, διὰ νὰ τὰς κρατήσουν διὰ τὸν ἑαυτόν των, καὶ δὲν δίδουν τίποτε ἀπὸ αὐτὰς οὔτε εἰς τὸν πτωχόν, οὔτε εἰς τὸν ἀδύνατον.
28 Τῶν θυσιῶν αὐτῶν ἀποκαθημένη καὶ λεχὼ ἅπτονται. Γνόντες οὖν ἀπὸ τούτων ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί, μὴ φοβηθῆτε αὐτούς
28 Τὰς πρὸς τὰ εἴδωλα προσφερομένας θυσίας ἐγγίζουν ἡ ἐμμηνορροοῦσα γυναῖκα καὶ ἡ λεχώνα, χωρὶς αὐτὰ νὰ διαμαρτύρωνται διὰ τὸν μολυσμόν. Ἀπὸ αὐτά, λοιπόν, ἠμπορεῖτε νὰ γνωρίσετε καὶ νὰ κατανοήσετε, ὅτι τὰ εἴδωλα δὲν εἶναι θεοί. Μὴ λοιπὸν τὰ φοβηθῆτε.
29 Πόθεν γὰρ κληθείησαν θεοί; Ὅτι γυναῖκες παρατιθέασι θεοῖς ἀργυροῖς καὶ χρυσοῖς καὶ ξυλίνοις·
29 Πῶς, λοιπόν, εἶναι δυνατὸν νὰ ἀποκληθοῦν καὶ ἀναγνωρισθοῦν αὐτοὶ θεοί; Γυναῖκες εἶναι, ποὺ ἐτοιμάζουν καὶ παραθέτουν προσφορὰς εἰς τοὺς ἀργυροῦς, τοὺς χρυσοῦς καὶ ξυλίνους αὐτοὺς θεούς.
30 καὶ ἐν τοῖς οἴκοις αὐτῶν οἱ ἱερεῖς διφρεύουσιν, ἔχοντες τοὺς χιτώνας διερρωγότας καὶ τὰς κεφαλάς καὶ τοὺς πώγωνας ἐξυρημένους, ὧν αἱ κεφαλαὶ ἀκάλυπτοι εἰσιν,
30 Εἰς τοὺς ναοὺς τῶν εἰδωλικῶν αὐτῶν θεῶν οἱ ἱερεῖς κάθονται ἀναπαυτικά, εἰς πολυθρόνας, μὲ σχισμένους τοὺς χιτῶνας των, μὲ ξυρισμένας τὰς κεφαλὰς καὶ τοὺς πώγωνας· καὶ αἱ κεφαλαί των μένουν ἀκάλυπτοι, πρᾶγμα ἀσεβές.
31 ὠρύονται δὲ βοῶντες ἐναντίον τῶν θεῶν αὐτῶν ὥσπερ τινὲς ἐν περιδείπνῳ νεκροῦ.
31 Ὠρύονται ἐμπρὸς εἰς τοὺς εἰδωλικοὺς αὐτοὺς θεοὺς μεγαλοφώνως, ὅπως κάνουν οἱ συνδαιτυμόνες εἰς ἕνα δεῖπνον διὰ προσφιλῆ νεκρόν.
32 Ἀπὸ τοῦ ἱατισμοῦ αὐτῶν ἀφελόμενοι οἱ ἱερεῖς ἐνδύσουσι τὰς γυναῖκας αὐτῶν καὶ τὰ παιδία.
32 Οἱ ἱερεῖς ἀφαιροῦν ἀπὸ τὸν ἱματισμὸν τῶν θεῶν καὶ ἐνδύουν τὰς γυναῖκας καὶ τὰ παιδιά των.
33 Οὔτε ἐὰν κακὸν πάθωσιν ὑπό τινος οὔτε ἐὰν ἀγαθόν, δυνήσοντα ἀνταποδοῦναι· οὔτε καταστῆσαι βασιλέα δύνανται οὔτε ἀφελέσθαι.
33 Ἄψυχοι καθὼς εἶναι οἱ θεοὶ αὐτοὶ οὔτε ἂν πάθουν κακὸν ἀπὸ κάποιον, οὔτε ἐὰν τιμηθοῦν ἀπὸ ἄλλον ἠμποροῦν νὰ ἀνταποδώσουν. Δὲν ἔχουν τὴν δύναμιν οὔτε νὰ ἐγκαταστήσουν βασιλέα, οὔτε καὶ νὰ τὸν ἐκθρονίσουν.
34 Ὡσαύτως οὔτε πλοῦτον οὔτε χαλκὸν οὐ μὴ δύνωνται διδόναι· ἐάν τις εὐχὴν αὐτοῖς εὐξάμενος μὴ ἀποδῷ, οὐ μὴ ἐπιζητήσωσιν.
34 Ἐπίσης δὲν ἠμποροῦν οὔτε πλοῦτον νὰ δώσουν, οὔτε κἄν ὀλίγον χαλκόν. Ἐὰν κανεὶς κάμῃ πρὸς αὐτοὺς κάποιο τάμα καὶ δὲν τὸ ἐκπληρώσῃ, δὲν θὰ τὸ ζητήσουν αὐτοί.
35 Ἐκ θανάτου ἄνθρωπον οὐ μὴ ρύσωνται οὔτε ἥττονα ἀπὸ ἰσχυροῦ μὴ ἐξελωνται.
35 Δὲν ἠμποροῦν νὰ διασώσουν ἄνθρωπον ἀπὸ τὸν θάνατον, οὔτε νὰ γλυτώσουν τὸν ἀδύνατον ἀπὸ τὰ χέρια τοῦ ἰσχυροῦ.
36 Ἄνθρωπον τυφλὸν εἰς ὅρασιν οὐ μὴ περιστήσωσιν, ἐν ἀνάγκῃ ἄνθρωπον ὄντα οὐ μὴ ἐξέλωνται.
36 Δὲν ἠμποροῦν νὰ ἀποκαταστήσουν τὴν δρᾶσιν εἰς ἄνθρωπον τυφλόν. Δὲν ἠμποροῦν νὰ γλυτώσουν ἄνθρωπον εὑρισκόμενον εἰς ἀνάγκην.
37 Χήραν οὐ μὴ ἐλεήσωσιν οὔτε ὀρφανὸν εὖ ποιήσωσι.
37 Τὴν χήραν δὲν εἶναι εἰς θέσιν νὰ τὴν ἐλεήσουν, οὔτε εἰς τὸ ὀρφανὸν νὰ κάμουν κάτι καλόν.
38 Τοῖς ἀπὸ τοῦ ὄρους λίθοις ὡμοιωμένοι εἰσὶ τὰ ξύλινα καὶ τὰ περίχρυσα καὶ τὰ περιάργυρα, οἱ δὲ θεραπεύοντες αὐτὰ καταισχυνθήσονται.
38 Ὅμοια μὲ τοὺς ἀποσπασθέντας ἀπὸ τοῦ ὄρους λίθους εἶναι τὰ ξύλινα ἀγάλματα, τὰ σκεπασμένα ἀπὸ χρυσὸν καὶ ἄργυρον. Καὶ αὐτοί, ποὺ τὰ ὑπηρετοῦν καὶ προσφέρουν θυσίας, ἐντρέπονται διὰ λογαριασμόν των.
39 Πῶς οὖν νομιστέον ἢ κλητέον ὑπάρχειν αὐτοὺς θεούς;
39 Πῶς λοιπὸν εἶναι δυνατὸν νὰ σκεφθῇ κανείς, πολὺ δὲ περισσότερον καὶ νὰ εἴπῃ, ὅτι αὐτοὶ εἶναι θεοί;
40 Ἔτι δὲ καὶ αὐτῶν τῶν Χαλδαίων ἀτιμαζόντων αὐτά, οἵ, ὅταν ἴδωσιν ἐνεὸν μὴ δυνάμενον λαλῆσαι, προσενεγκάμενοι τὸν Βῆλον ἀξιοῦσι φωνῆσαι, ὡς δυνατοῦ ὄντως αὐτοῦ αἰσθέσθαι,
40 Καὶ αὐτοὶ ἀκόμη οἱ Χαλδαίοι καταφρονοῦν τὰ εἰδωλικὰ αὐτὰ ἀγάλματα, ὅταν ἄλαλον, ποὺ δὲν ἠμπορεῖ νὰ ὁμιλήσῃ, τὸν ὁδηγοῦν εἰς τὸν Βῆλον παρακαλοῦντες καὶ ἀξιοῦντες ἀπὸ αὐτὸν νὰ δώσῃ φωνὴν εἰς τὸν ἄλαλον, διότι, τάχα, εἶναι ἱκανὸς νὰ αἰσθανθῇ καὶ νὰ ἀκούσῃ τὴν δέησίν των!
41 καὶ οὐ δύνανται αὐτοὶ νοήσαντες καταλιπεῖν αὐτά, αἴσθησιν γὰρ οὐκ ἔχουσιν.
41 Καὶ παρ' ὅλον τοῦτο, αὐτοὶ δὲν εἶναι εἰς θέσιν νὰ λογικευθοῦν, ὥστε νὰ ἐγκαταλείψουν τὰ εἴδωλα. Τόσον πολὺ τοὺς λείπει ἡ ὀρθοφροσύνη καὶ ἡ σύνεσις!
42 Αἱ δὲ γυναῖκες περιθέμεναι σχοινία ἐν ταῖς ὁδοῖς ἐγκάθηνται θυμιῶσαι τὰ πίτυρα·
42 Αἱ ἰερόδουλοι γυναῖκες τυλίγονται μὲ σχοινία, κάθονται εἰς τοὺς δρόμους καὶ καίουν εἰς τοὺς θεούς των ἀντὶ θυμιάματος πίτουρα.
43 Ὅταν δέ τις αὐτῶν ἐφελκυσθεῖσα ὑπό τινος τῶν παραπορευομένων κοιμηθῇ, τὴν πλησίον ὀνειδίζει, ὅτι οὐκ ἠξίωται ὥσπερ καὶ αὐτὴ οὔτε τὸ σχοινίον αὐτῆς διερράγη.
43 Ὅταν δὲ κάποια γυναῖκα ἀπὸ αὐτὰς ἑλκυσθῇ ἀπὸ κανένα διαβάτην καὶ κοιμηθῇ μαζί του, εἰρωνεύεται καὶ περιπαίζει τὴν πλησίον αὐτῆς, διότι δὲν ἠξιώθη τῆς τιμῆς, ποὺ ἡ ἰδία ἠξιώθη, καὶ ἔτσι τὸ σχοινίον της δὲν ἔσπασε!
44 Πάντα τὰ γενόμενα ἐν αύτοῖς ἐστι ψευδῆ· πῶς οὖν νομιστέον ἢ κλητέον ὡς θεοὺς αὐτοὺς ὑπάρχειν;
44 Ὅλα ὅσα γίνονται εἰς τὰ εἴδωλα καὶ εἰς τοὺς εἰδωλικοὺς ναοὺς εἶναι ψεῦδος καὶ ἀπάτη. Πῶς λοιπὸν εἶναι δυνατὸν νὰ σκεφθῇ κανείς, πολὺ δὲ περισσότερον πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ ἀποκαλέσῃ τὰ ἄψυχα αὐτὰ εἴδωλα, ὡς θεοὺς πραγματικοὺς καὶ ὑπαρκτούς;
45 Ὑπὸ τεκτόνων καὶ χρυσοχόων κατεσκευασμένα εἰσίν· οὐδὲν ἄλλο μὴ γένωνται ἢ ὃ βούλονται οἱ τεχνῖται αὐτὰ γενέσθαι.
45 Κατασκευάζονται ἀπὸ γλύπτας καὶ χρυσοχόους καὶ τίποτε ἄλλο αὐτὰ δὲν ἠμποροῦν νὰ γίνουν, εἰμὴ μόνον ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον θέλουν οἱ τεχνῖται.
46 Αὐτοί τε οἱ κατασκευάζοντες αὐτὰ οὐ μὴ γένονται πολυχρόνιοι·
46 Καὶ αὐτοὶ οἱ τεχνῖται, ποὺ τὰ κατασκευάζουν, δὲν θὰ μείνουν βέβαια πολυχρόνιοι.
47 πῶς τε δὴ μέλλει τὰ ὑπ' αὐτῶν κατασκευασθέντα εἶναι θεοί; Κατέλιπον γὰρ ψεύδη καὶ ὄνειδος τοῖς ἐπιγινομένοις.
47 Καὶ λοιπόν, πῶς εἶναι δυνατὸν τὰ κατασκευασθέντα ἀπὸ αὐτοὺς νὰ εἶναι θεοί; Οἱ τεχνῖται αὐτοὶ δὲν ἀφῆκαν εἰς τοὺς ἐπιγενεστέρους των παρὰ ψεύτικα πράγματα καὶ καταισχύνην.
48 Ὅταν γὰρ ἐπέλθῃ ἐπ' αὐτὰ πόλεμος καὶ κακά, βουλεύονται πρὸς ἑαυτοὺς οἱ ἱερεῖς ποῦ συναποκρυβῶσι μετ' αὐτῶν.
48 Ὅταν ἐκραγῇ πόλεμος καὶ ἐπέλθῃ ἐναντίον των καὶ ἔλθουν συμφοραί, οἱ ἱερεῖς συσκέπτονται μεταξύ των, ποὺ θὰ κρυβοῦν μαζί μὲ αὐτοὺς τοὺς θεούς των.
49 Πῶς οὖν οὐκ ἔστιν αἰσθέσθαι ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί, οἵ οὔτε σῴζουσιν ἑαυτοὺς ἐκ πολέμου οὔτε ἐκ κακῶν;
49 Πῶς λοιπὸν εἶναι δυνατόν, νὰ μὴ ἀντιληφθῇ κανείς, ὅτι δὲν εἶναι θεοὶ αὐτοί, οἱ ὁποῖοι οὔτε τὸν ἑαυτόν τους εἶναι δυνατὸν νὰ σώσουν ἀπὸ τὸν πόλεμον καὶ τὰς συμφοράς;
50 Ὑπάρχοντα γὰρ ξύλινα καὶ περίχρυσα καὶ περιάργυρα γνωσθήσεται μετὰ ταῦτα, ὅτι ἐστὶ ψευδῆ· τοῖς ἔθνεσι πᾶσι τοῖς τε βασιλεῦσι φανερὸν ἔσται, ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί, ἀλλὰ ἔργα χειρῶν ἀνθρώπων, καὶ οὐδὲν θεοῦ ἔργον ἐν αὐτοῖς ἐστι.
50 Ἐκ τῶν ὑστέρων, βέβαια, θὰ κατανοηθῇ, ὅτι τὰ ξύλινα αὐτὰ κατασκευάσματα, τὰ περιβεβλημένα χρυσὸν καὶ ἄργυρον, εἶναι ψεύτικα. Εἰς ὅλα τὰ ἔθνη καὶ εἰς τοὺς βασιλεῖς εἶναι φανερόν, ὅτι αὐτὰ δὲν εἶναι θεοί, ἀλλὰ ἔργα χειρῶν ἀνθρώπων. Καὶ κανένα ἔργον θεοῦ δὲν γίνεται ἀπὸ αὐτά.
51 Τίνι οὖν γνωστέον ἐστίν, ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί;
51 Ὑπάρχει, τάχα, κανείς, ποὺ ἔχει ἀνάγκην νὰ μάθῃ, ὅτι αὐτὰ δὲν εἶναι θεοί;
52 Βασιλέα γὰρ χώρας οὐ μὴ ἀναστήσωσιν οὔτε ὑετὸν ἀνθρώποις οὐ μὴ δῶσι,
52 Βασιλέα κάποιας χώρας δὲν ἠμποροῦν νὰ ἐνθρονίσουν, οὔτε βροχὴν εἶναι, εἰς θέσιν νὰ δώσουν εἰς τοὺς ἀνθρώπους.
53 κρίσιν τε οὐ μὴ διακρίνωσιν αὐτῶν, οὐδὲ μὴ ρύσωνται ἀδικούμενον ἀδύνατοι ὅντες· ὥσπερ γὰρ κορῶναι ἀναμέσον τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς.
53 Δὲν ἠμποροῦν νὰ δικάσουν οὔτε τὰς ἰδικάς των ὑποθέσεις. Ἀδύνατοι, καθὼς εἶναι, δὲν ἠμποροῦν νὰ γλυτώσουν ἕνα ἀδικούμενον ἄνθρωπον. Εἶναι ὅμοιοι μὲ τὰς κουρούνας, α ὁποῖαι πετοῦν μεταξὺ οὐρανοῦ καὶ γῆς.
54 Καὶ γὰρ ὅταν ἐμπέσῃ εἰς οἰκίαν θεῶν ξυλίνων ἢ περιχρύσων ἢ περιαργύρων πῦρ, οἱ μὲν ἱερεῖς αὐτῶν φεύξονται καὶ διασωθήσονται, αὐτοὶ δὲ ὥσπερ δοκοὶ μέσοι κατακαυθήσονται.
54 Ὅταν δὲ πέσῃ πῦρ καὶ ἀνάψῃ πυρκαϊὰ εἰς τὸν ναὸν τῶν ξυλίνων αὐτῶν ἢ ἐπιχρυσωμένων ἢ ἐπαργυρωμένων εἰδωλικῶν θεῶν, οἱ μὲν ἱερεῖς θὰ τραποῦν εἰς φυγὴν καὶ θὰ διασωθοῦν, οἱ θεοὶ των ὅμως θὰ καοῦν, ὅπως καὶ οἱ ξύλινοι δοκοί, ποὺ ὑπάρχουν μέσα εἰς τὸν ναόν.
55 Βασιλεῖ δὲ καὶ πολεμίοις οὐ μὴ ἀντιστῶσι.
55 Οὔτε εἰς βασιλεῖς, οὔτε καὶ εἰς ἐχθροὺς ἀνθίστανται.
56 Πῶς οὖν ἐκδεκτέον ἢ νομιστέον ὅτι εἰσὶ θεοί; Οὔτε ἀπὸ κλεπτῶν οὔτε ἀπὸ λῃστῶν οὐ μὴ διασωθῶσι θεοὶ ξύλινοι καὶ περιάργυροι καὶ περίχρυσοι,
56 Πῶς, λοιπόν, εἶναι δυνατὸν νὰ δεχθῇ κανεὶς ἢ νὰ νομίσῃ ὅτι αὐτοὶ εἶναι θεοί; Οὔτε ἀπὸ κλέπτας οὔτε ἀπὸ λῃστὰς εἶναι δυνατὸν νὰ διασωθοῦν αὐτοὶ οἱ ξύλινοι θεοί, οἱ περιάργυροι καὶ οἱ περίχρυσοι.
57 Ὧν οἱ ἰσχύοντες περιελοῦνται τὸ χρυσίον καὶ τὸ ἀργύριον, καὶ τὸν ἱματισμὸν τὸν περικείμενον αὐτοῖς ἀπελεύσονται ἔχοντες, οὔτε ἑαυτοῖς οὐ μὴ βοηθήσωσιν·
57 Οἱ ἰσχυροὶ ἄνθρωποι ἠμποροῦν νὰ ἀφαιρέσουν τὸν χρυσὸν καὶ τὸν ἄργυρον καὶ τὰ ἱμάτια, ποὺ περιβάλλουν τοὺς θεοὺς αὐτούς, νὰ τὰ παραλάβουν καὶ νὰ ἀπέλθουν. Καὶ οἱ θεοὶ δὲν εἶναι εἰς θέσιν νὰ βοηθήσουν τὸν ἑαυτόν των.
58 Ὥστε κρεῖσσον εἶναι βασιλέα ἑπιδεικνύμενον τὴν ἑαυτοῦ ἀνδρείαν ἢ σκεῦος ἐν οἰκίᾳ χρήσιμον, ἐφ' ᾧ χρήσεται ὁ κεκτημένος, ἢ οἱ ψευδεῖς θεοί· ἢ καὶ θύρα ἐν οἰκίᾳ διάσῴζουσα τὰ ἐν αὐτῇ ὄντα ἢ οἱ ψευδεῖς θεοί· καὶ ξύλινος στύλος ἐν βασιλείοις ἢ οἱ ψευδεῖς θεοί.
58 Ὥστε εἶναι προτιμότερος καὶ ἀξιώτερος ἕνας βασιλεύς, ποὺ ἐπιδεικνύει τὴν δύναμίν του, ἢ ἕνα σκεῦος οἰκιακῆς χρήσεως, τὸ ὁποῖον ὁ ἰδιοκτήτης χρησιμοποιεῖ ὅπου πρέπει, παρὰ οἱ ψευδεῖς θεοί. Καλύτερα εἶναι μία θύρα εἰς τὴν οἰκίαν, ἡ ὁποῖα, ὅταν κλεισθῇ, περιφρουρεῖ ὅσα ὑπάρχουν εἰς τὴν οἰκίαν, παρὰ οἱ ψευδεῖς θεοί. Καὶ ἕνας ξύλινος στύλος εἰς τὰ βασιλικὰ ἀνάκτορα εἶναι προτιμότερος ἀπὸ τοὺς ψευδεῖς αὐτοὺς θεούς.
59 Ἥλιος μὲν γὰρ καὶ σελήνη καὶ ἄστρα ὄντα λαμπρὰ καὶ ἀποστελλόμενα ἐπὶ χρείας εὐήκοά εἰσιν·
59 Ὁ ἥλιος, ἡ σελήνη καὶ τὰ ἄστρα, ποὺ λάμπουν εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἀποστέλλονται διὰ τὴν ἐξυπηρέτησιν τῶν ἀνθρώπων, ὑπακούουν εἰς τὸν Θεόν, τὸν δημιουργόν των.
60 ὠσαύτως καὶ ἀστραπή, ὅταν ἐπιφανῇ, εὔοπτός ἐστι, τὸ δ' αὐτὸ καὶ πνεῦμα ἐν πάσῃ χώρᾳ πνεῖ.
60 Ἐπίσης καὶ ἡ ἀστραπή, ὅταν ἐμφανισθῇ εἰς τὸν οὐρανόν, εἶναι ὡραία νὰ τὴν βλέπῃ κανείς. Τὸ ἴδιο καὶ ὁ ἀήρ, ὁ ὁποῖος πνέει εἰς ὅλας τὰς χώρας.
61 Καὶ νεφέλαις ὅταν ἐπιταγῇ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ ἐπιπορεύεσθαι ἐφ' ὅλην τὴν οἰκουμένην, συντελοῦσι τὸ ταχθέν· τό τε πῦρ ἐξαποσταλὲν ἄνωθεν ἐξαναλῶσαι ὄρη καὶ δρυμούς, ποιεῖ τὸ συνταχθέν.
61 Καὶ τὰ νέφη, ὅταν κατὰ διαταγὴν τοῦ Θεοῦ πορεύωνται ἐπάνω εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην, ἐκτελοῦν τὴν ἀνατεθεῖσαν εἰς αὐτὰ ἐντολὴν καὶ ὑπηρεσίαν. Καὶ τὸ πῦρ, ὅταν ἀποστέλλεται ἄνωθεν ἀπὸ τὸν Θεόν, διὰ νὰ καταστρέψῃ ὄρη καὶ δάση, ἐκτελεῖ τὴν διαταγήν, ποὺ ἔλαβε.
62 Ταῦτα δὲ οὔτε ταῖς ἰδέαις οὔτε ταῖς δυνάμεσιν αὐτῶν ἀφωμοιωμένα ἐστίν.
62 Τὰ εἴδωλα ὅμως κατ' οὐδένα τρόπον εἶναι ὅμοια πρὸς αὐτά, οὔτε ἀπὸ ἀπόψεως ἐμφανίσεως, οὔτε καὶ ὡς πρὸς τὴν δύναμιν.
63 Ὅθεν οὔτε νομιστέον οὔτε κλητέον ὑπάρχειν αὐτοὺς θεούς, οὐ δυνατῶν ὅντων αὐτῶν κρίσιν κρῖναι οὔτε εὖ ποιῆσαι ἀνθρώποις.
63 Ἐπομένως δὲν πρέπει ποτὲ κανεὶς οὔτε νὰ πιστεύσῃ, οὔτε νὰ καλέσῃ αὐτὰ θεοὺς ἀληθινοὺς καὶ ὑπαρκτούς, ἔφ' ὅσον δὲν εἶναι εἰς θέσιν οὔτε νὰ δικάσουν κάποιον οὔτε νὰ εὐεργετήσουν τοὺς ἀνθρώπους.
64 Γνόντες οὗν ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί, μὴ φοβηθῆτε αὐτούς·
64 Ἀφοῦ λοιπὸν γνωρίσετε καλὰ καὶ κατανοήσετε, ὅτι δὲν εἶναι αὐτὰ θεοί, μὴ τὰ φοβηθῆτε.
65 οὔτε γὰρ βασιλεῦσιν οὐ μὴ καταράσωνται οὔτε μὴ εὐλογήσωσι.
65 Διότι οὔτε τοὺς βασιλεῖς ἠμποροῦν νὰ καταρασθοῦν οὔτε καὶ νὰ τοὺς εὐλογήσουν.
66 Σημεῖά τε ἐν ἔθνεσιν ἐν οὐρανῷ οὐ μὴ δείξωσιν, οὐδὲ ὡς ὁ ἥλιος λάμψουσιν οὐδὲ φωτιοῦσιν ὡς ἡ σελήνη.
66 Ὑπερφυσικὰ σημεῖα καὶ θαύματα δὲν ἠμποροῦν νὰ δείξουν, οὔτε εἰς τὰ ἔθνη, οὔτε εἰς τὸν οὐρανόν. Δὲν ἠμποροῦν νὰ λάμψουν οὔτε ὡς ὁ ἥλιος, οὔτε καὶ νὰ φωτίσουν ὅπως ἡ σελήνη.
67 Τὰ θηρία ἐστὶ κρείττω αὐτῶν, ἃ δύνανται ἐκφυγόντα εἰς σκέπην ἑαυτὰ ὠφελῆσαι.
67 Τὰ θηρία εἶναι καλύτερα ἀπὸ αὐτά, διότι ὅταν εὐρεθοῦν εἰς κίνδυνον ἠμποροῦν νὰ καταφύγουν εἰς κάποιο καταφύγιον καὶ ἐπομένως νὰ ὠφελήσουν τὸν ἑαυτόν των.
68 Κατ' οὐδένα οὖν τρόπον ἡμῖν ἑστι φανερὸν ὅτι εἰσὶ θεοί. Διὸ μὴ φοβηθῆτε αὐτούς·
68 Κατ' οὐδένα, λοιπόν, τρόπον εἶναι εἰς ἡμᾶς φανερὸν καὶ πειστικόν, ὅτι αὐτὰ τὰ εἴδωλα εἶναι θεοί. Διὰ τοῦτο μὴ τὰ φοφηθῆτε.
69 ὥσπερ γὰρ ἐν σικυηράτῳ προβασκάνιον οὐδὲν φυλάσσον, οὕτως οἱ θεοὶ αὐτῶν εἰσὶ ξύλινοι καὶ περίχρυσοι καὶ περιάργυροι.
69 Ὅπως δὲ ἕνα σκιάχτρον κατὰ τῶν πτηνῶν εἰς ἀγρὸν ἀγγουριῶν τίποτε δὲν προφυλάσσει, ἔτσι εἶναι καὶ οἱ θεοὶ αὐτοὶ οἱ ξύλινοι, οἱ περιχρυσωμένοι καὶ περιαργυρωμένοι.
70 Τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ τῇ ἐν κήπῳ ράμνῳ, ἐφ' ἧς πᾶν ὄρνεον ἐπικάθηται, ὠσαύτως δὲ καὶ νεκρῷ ἐρριμμένῳ ἐν σκότει ἀφωμοίωνται οἱ θεοὶ αὐτῶν ξύλινοι καὶ περίχρυσοι καὶ περιάργυροι.
70 Οἱ ξύλινοι αὐτοὶ θεοὶ εἶναι ἐπίσης ὅμοιοι πρὸς ἀκανθώδη θάμνον κήπου τινός, ἐπάνω εἰς τὸν ὁποῖον κάθε πτηνὸν ἠμπορεῖ νὰ καθίσῃ. Αὐτοὶ οἱ ξύλινοι, οἱ ἐπίχρυσοι καὶ ἐπάργυροι θεοὶ εἶναι ἐπίσης ὅμοιοι μὲ ἕνα πτῶμα, ποὺ ἔχει ριφθῆ εἰς τὸ σκότος τοῦ τάφου.
71 Ἀπό τε τῆς πορφύρας καὶ τῆς μαρμάρου τῆς ἐπ' αὐτοῖς σηπομένης γνωσθήσονται ὅτι οὐκ εἰσὶ θεοί· αὐτά τε ἐξ ὑστέρου βρωθήσονται, καὶ ἔσται ὄνειδος ἐν τῇ χώρᾳ.
71 Εἶναι δυνατὸν νὰ γνωρίσῃ καὶ κατανοήσῃ κανείς, ὅτι αὐτὰ τὰ εἴδωλα δὲν εἶναι ἀληθινοὶ θεοί, ἀπὸ τὴν περιβολήν των, ἀπὸ τὴν πορφύραν καὶ ἀπὸ τὸ λευκὸν ὡς μάρμαρον ἔνδυμά των, τὰ ὁποῖα σήπονται καὶ φθείρονται. Καὶ τὰ ἴδια αὐτὰ τὰ εἴδωλα βραδύτερον θὰ φθαροῦν καὶ θὰ εἶναι ἐντροπὴ καὶ ἐξευτελισμὸς εἰς τὴν χώραν, ὅπου λατρεύονται.
72 Κρεῖσσον οὖν ἄνθρωπος δίκαιος οὐκ ἔχων εἴδωλα, ἔσται γὰρ μακρὰν ἀπὸ ὀνειδισμοῦ.
72 Τὸ συμπέρασμα, λοιπόν, εἶναι, ὅτι ἀξιώτερος καὶ καλύτερος εἶναι ὁ ἄνθρωπος, ποὺ εἶναι δίκαιος καὶ δὲν ἔχει εἴδωλα. Αὐτὸς θὰ ἀποφύγῃ κάθε ἐξευτελισμόν.