»»» Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης
Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης
Ὁ βάτραχος
Ὑπάρχει μία διαφορά μεταξύ τοῦ «εἶναι» καί τοῦ «φαίνεσθαι». Τό «φαίνεσθαι» εἶναι τό ἐξωτερικό, αὐτό πού θέλουμε νά ξέρουν οἱ ἄλλοι γιά μᾶς, αὐτό πού ἐμεῖς ἀφήνουμε νά ἀντιληφθοῦν οἱ ἄλλοι. Μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι εἶναι τό προσωπεῖο καί ἡ μάσκα τήν ὁποία χρησιμοποιοῦμε γιά νά ἐπικοινωνοῦμε ἐξωτερικά καί νά γινόμαστε δεκτοί ἀπό ὅλες τίς κατηγορίες τῶν ἀνθρώπων. Πολλές φορές χρησιμοποιοῦμε καί τό προσωπεῖο τῆς θρησκευτικότητος. Αὐτό εἶναι τό «φαίνεσθαι». Ὑπάρχει ὅμως καί τό «εἶναι», αὐτό πού εἴμαστε στήν πραγματικότητα, στό βάθος, καί τό ὁποῖο τίς περισσότερες φορές ἐπιδιώκουμε νά κρύπτουμε ἐπιμελῶς.
Περί υπερηφανείας
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ
Περί υπερηφανείας
(Διά την «ακέφαλον» υπερηφάνειαν)
1. Η υπερηφάνεια είναι άρνησις του Θεού, εφεύρεσις των δαιμόνων, εξουδένωσις των ανθρώπων, μητέρα της κατακρίσεως, απόγονος των επαίνων, απόδειξις ακαρπίας, φυγαδευτήριο της βοηθείας του Θεού, πρόδρομος της παραφροσύνης, πρόξενος πτώσεων, αιτία της επιληψίας, πηγή του θυμού, θύρα της υποκρίσεως, στήριγμα των δαιμόνων, φύλαξ των αμαρτημάτων, δημιουργός της ασπλαχνίας, άγνοια της συμπαθείας, πικρός κριτής, απάνθρωπος δικαστής, αντίπαλος του Θεού, ρίζα της βλασφημίας.
2. Αρχή της υπερηφανείας είναι το τέλος της κενοδοξίας. Μέσον, η εξουδένωσις του πλησίον, η αναιδής φανέρωσις των κόπων μας, ο εσωτερικός αυτοέπαινος, το μίσος των ελέγχων. Και τέλος, η άρνησις της βοηθείας του Θεού, η εξύψωσις της ιδικής μας ικανότητος, η δαιμονική συμπεριφορά.
Περί πολυλογίας και σιωπής
ΛΟΓΟΣ ΕΝΔΕΚΑΤΟΣ
Περί πολυλογίας και σιωπής
1. Έχομε αναφέρει με συντομία στα προηγούμενα ότι είναι πολύ επικίνδυνο, και γι΄ αυτούς ακόμη πού θεωρούνται πνευματικοί, να κρίνουν τους άλλους, πράγμα πού υπεισέρχεται ανεπαίσθητα. Και είναι το να κρίνη κανείς τους άλλους σαν να κρίνη τον εαυτόν του και να τιμωρήται από την γλώσσα του. Τώρα λοιπόν η σειρά των λόγων απαιτεί να ομιλήσωμε για την αιτία και την θύρα από όπου εισέρχεται και εξέρχεται το πάθος της πολυλογίας.
2. Η πολυλογία είναι η καθέδρα της κενοδοξίας. Καθισμένη επάνω της η κενοδοξία προβάλλει και διαφημίζει τον εαυτόν της. Η πολυλογία είναι σημάδι αγνωσίας, θύρα της καταλαλιάς, οδηγός στα ευτράπελα, πρόξενος της ψευδολογίας, σκορπισμός της κατανύξεως. Είναι αυτή που δημιουργεί και πού προκαλεί την ακηδία. Είναι πρόδρομος του ύπνου, διασκορπισμός της «συννοίας», αφανισμός της φυλακής του νοός, απόψυξις της πνευματικής θερμότητος, αμαύρωσις της προσευχής.
Περί μετανοίας
ΛΟΓΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
Περί μετανοίας
(Διά την πραγματικήν και γνησίαν μετάνοια και διά τους αγίους καταδίκους και διά την Φυλακήν)
1. Ο Ιωάννης κάποτε, (την ημέρα της Αναστάσεως), έτρεξε πρίν από τον Πέτρο (στον τάφο του Κυρίου). Και εμείς ετοποθετήσαμε τον λόγο της υπακοής πρίν από τον λόγο της μετανοίας. Διότι ο Ιωάννης έγινε τύπος υπακοής, ενώ ο Πέτρος μετανοίας.
2. Μετάνοια σημαίνει ανανέωσις του βαπτίσματος. Μετάνοια σημαίνει συμφωνία με τον Θεόν για νέα ζωή. Μετανοών σημαίνει αγοραστής της ταπεινώσεως. Μετάνοια σημαίνει μόνιμος αποκλεισμός κάθε σωματικής παρηγορίας. Μετάνοια σημαίνει σκέψις αυτοκατακρίσεως, αμεριμνησία για όλα τα άλλα και μέριμνα για την σωτηρία του εαυτού μας. Μετάνοια σημαίνει θυγατέρα της ελπίδος και αποκήρυξις της απελπισίας. Μετανοών σημαίνει κατάδικος απηλλαγμένος από αισχύνη.
Μετάνοια σημαίνει συμφιλίωσις με τον Κύριον, με έργα αρετής αντίθετα προς τα παραπτώματά μας. Μετάνοια σημαίνει καθαρισμός της συνειδήσεως. Μετάνοια σημαίνει θεληματική υπομονή όλων των θλιβερών πραγμάτων. Μετανοών σημαίνει επινοητής τιμωριών του εαυτού του. Μετάνοια σημαίνει υπερβολική ταλαιπωρία της κοιλίας (με νηστεία) και κτύπημα της ψυχής με υπερβολική συναίσθησι.
Περί αποταγής
ΛΟΓΟΣ ΠΡΩΤΟΣ
(Διά την αποταγήν του ματαίου βίου)
1. Το «από Θεού άρχεσθαι» είναι ορθόν καί πρέπον, εφ΄όσον απευθύνομαι πρός υπηρέτας του Θεού.
Αυτού λοιπόν του αγαθού και υπεραγαθού και παναγάθου Θεού και βασιλέως μας, ο οποίος ετίμησε όλα τα λογικά όντα πού εδημιούργησε με το δώρο του αυτεξουσίου, άλλοι είναι φίλοι Του και άλλοι γνήσιοι δούλοι Του.
Άλλοι είναι αχρείοι δούλοι Του και άλλοι τελείως αποξενωμένοι απ΄Αυτόν.
Υπάρχουν τέλος και αυτοί πού είναι εχθροί Του, καίτοι είναι αδύνατοι και ανίσχυροι.
Λόγος έτερος - Είς τόν Ποιμένα
ΛΟΓΟΣ ΕΤΕΡΟΣ
ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Είς τόν Ποιμένα
Σύντομος προτροπή
ΣΥΝΤΟΜΟΣ ΠΡΟΤΡΟΠΗ
Αντίστοιχος προς όσα προηγουμένως ανεπτύχθησαν λεπτομερώς
Περί προσευχής
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΟΓΔΟΟΣ
Περί προσευχής
(Διά την ιεράν προσευχήν, την μητέρα των αρετών, και διά το πώς πρέπει να παρίσταταί τις είς αυτήν νοερώς και σωματικώς)
Περί απαθείας
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ EΝΑΤΟΣ
Περί απαθείας
(Διά τόν επίγειον ουρανόν, τήν θεομίμητον απάθειαν καί τελειότητα καί ανάστασιν τής ψυχής, πρός τής κοινής αναστάσεως)
Περί αγάπης, ελπίδος και πίστεως
ΛΟΓΟΣ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟΣ
Περί αγάπης, ελπίδος και πίστεως
(Διά τόν σύνδεσμον τής εναρέτου τριάδος τών αρετών, τής αγάπης, τής ελπίδος καί τής πίστεως)
Περί ησυχίας - Περί διαφοράς και διακρίσεως ησυχιών
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΕΒΔΟΜΟΣ
Περί ησυχίας
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΝ
(Περί διαφοράς και διακρίσεως ησυχιών)
Περί ησυχίας - Διά την ιεράν «ησυχίαν», την σωματικήν και την ψυχικήν
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΕΒΔΟΜΟΣ
Περί ησυχίας
Μέρος πρώτον (Διά την ιεράν «ησυχίαν», την σωματικήν και την ψυχικήν)
Περί διακρίσεως - Σύντομος ανακεφαλαίωσις των προηγουμένων
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΕΚΤΟΣ
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟΝ
(Σύντομος ανακεφαλαίωσις των προηγουμένων)
Περί διακρίσεως ευδιακρίτου
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΕΚΤΟΣ
Περί διακρίσεως
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΝ
(Περί διακρίσεως ευδιακρίτου)
Περί διακρίσεως λογισμών και παθών και αρετών
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΕΚΤΟΣ
Περί διακρίσεως
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ
(Περί διακρίσεως λογισμών και παθών και αρετών)
Περί ταπεινοφροσύνης
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
Περί ταπεινοφροσύνης
(Διά την υψίστην ταπεινοφροσύνην, η οποία αποκτάται με μυστικόν τρόπον και εξολοθρεύει τα πάθη)
Περί πραότητος και απλότητος
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟΣ
Περί πραότητος και απλότητος
(Διά τάς αρετάς της πραότητος, της απλότητος και της ακακίας, τάς «σεσοφισμένας», όχι τας φυσικάς, καθώς και διά την πονηρίαν)
Περί λογισμών βλασφημίας
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ
Περί λογισμών βλασφημίας
(οι οποίοι είναι ανέκφραστοι)
Περί κενοδοξίας
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΠΡΩΤΟΣ
Περί κενοδοξίας
(Διά την πολύμορφον κενοδοξίαν)
Περί δειλίας
ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ
Περί δειλίας
(Διά την άνανδρον δειλίαν)
Περί αγρυπνίας
ΛΟΓΟΣ ΔΕΚΑΤΟΣ ΕΝΑΤΟΣ
Περί αγρυπνίας
(Διά την σωματικήν αγρυπνίαν, και διά το πώς πρέπει να επιτελώμεν αυτήν)
Περί ύπνου και προσευχής
ΛΟΓΟΣ ΔΕΚΑΤΟΣ ΟΓΔΟΟΣ
Περί ύπνου και προσευχής
(Καθώς και περί της ψαλμωδίας είς συνοδίαν μοναχών)
Περί φιλαργυρίας
ΛΟΓΟΣ ΔΕΚΑΤΟΣ ΕΚΤΟΣ
Περί φιλαργυρίας
(Καθώς και περί ακτημοσύνης)
Περί αγνείας
ΛΟΓΟΣ ΔΕΚΑΤΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
Περί αγνείας
(Διά την άφθαρτον αγνείαν και σωφροσύνην, την οποία κατακτούν φθαρτοί άνθρωποι διά καμάτων και ιδρώτων)
Περί γαστριμαργίας
ΛΟΓΟΣ ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟΣ
Περί γαστριμαργίας
(Διά την ονομαστήν δέσποιναν, την πονηράν κοιλίαν)
Περί ακηδίας
ΛΟΓΟΣ ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ
Περί ακηδίας
Περί ψεύδους
ΛΟΓΟΣ ΔΩΔΕΚΑΤΟΣ
Περί ψεύδους
Περί καταλαλιάς
ΛΟΓΟΣ ΔΕΚΑΤΟΣ
Περί καταλαλιάς
Περί μνησικακίας
ΛΟΓΟΣ ΕΝΑΤΟΣ
Περί μνησικακίας
Περί αοργησίας
ΛΟΓΟΣ ΟΓΔΟΟΣ
Περί αοργησίας
1. Όπως το νερό, πού χύνεται λίγο-λίγο στην φωτιά, την σβήνει τελείως, έτσι και το δάκρυ του αληθινού πένθους σβήνει όλη την φλόγα του θυμού και της εξημμένης οργής.
Περί του χαροποιού πένθους
ΛΟΓΟΣ ΕΒΔΟΜΟΣ
Περί του χαροποιού πένθους
Περί μνήμης θανάτου
ΛΟΓΟΣ ΕΚΤΟΣ
Περί μνήμης θανάτου
Περί υπακοής
ΛΟΓΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟΣ
Περί υπακοής
(Διά την μακαρίαν και αείμνηστον υπακοήν)
Περί ξενιτείας
ΛΟΓΟΣ ΤΡΙΤΟΣ
Περί ξενιτείας
Περί απροσπαθείας
ΛΟΓΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ
Περί απροσπαθείας