Τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Ἐπιφανίου ἐπισκόπου Κύπρου λόγος εἰς τὴν θεόσωμον ταφὴν τοῦ Κυρίου καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ εἰς τὸν Ἰωσὴφ τὸν ἀπὸ Ἀριμαθαίας, καὶ εἰς τὴν ἐν τῷ ᾅδῃ τοῦ Κυρίου κατάβασιν, μετὰ τὸ σωτήριον πάθος παραδόξως γεγενημένην.

Τί τοῦτο;

σήμερον σιγὴ πολλὴ ἐν τῇ γῇ·

σιγὴ πολλὴ καὶ ἠρεμία λοιπόν·

σιγὴ πολλὴ, ὅτι ὁ Βασιλεὺς ὑπνοῖ·

γῆ ἐφοβήθη καὶ ἡσύχασεν, ὅτι ὁ Θεὸς σαρκὶ ὕπνωσε, καὶ τοὺς ἀπ' αἰῶνος ὑπνοῦντας ἀνέστησεν.

Ὁ Θεὸς ἐν σαρκὶ τέθνηκε, καὶ ὁ ᾅδης ἐτρόμαξεν.

Ὁ Θεὸς πρὸς βραχὺ ὕπνωσε, καὶ τοὺς ἐν τῷ ᾅδῃ ἐξήγειρε.

Ποῦ ποτε νῦν εἰσιν αἱ πρὸ βραχέος ταραχαὶ, καὶ φωναὶ, καὶ θόρυβοι κατὰ τοῦ Χριστοῦ, ὦ παράνομοι;

ποῦ οἱ δῆμοι, καὶ ἐνστάσεις, καὶ τάξεις, καὶ τὰ ὅπλα, καὶ δόρατα;

ποῦ οἱ βασιλεῖς καὶ ἱερεῖς καὶ κριταὶ οἱ κατάκριτοι;

ποῦ αἱ λαμπάδες καὶ μάχαιραι καὶ οἱ θρύλλοι οἱ ἄτακτοι;

ποῦ οἱ λαοὶ, καὶ τὸ φρύαγμα, καὶ ἡ κουστωδία ἡ ἄσεμνος;

ἀληθῶς ὄντως, ἐπεὶ καὶ ὄντως ἀληθῶς λαοὶ ἐμελέτησαν κενὰ καὶ μάταια.

Προσέκοψαν τῷ ἀκρογωνιαίῳ λίθῳ Χριστῷ, ἀλλ' αὐτοὶ συνετρίβησαν·

προσέῤῥηξαν τῇ πέτρᾳ τῇ στερεᾷ, ἀλλ' αὐτοὶ συνετρίβησαν,

αὶ εἰς ἀφρὸν τὰ κύματα αὐτῶν διελύθησαν·

προσέκοψαν τῷ ἀηττήτῳ ἄκμονι, καὶ αὐτοὶ κατεκλάσθησαν·

ὕψωσαν ἐπὶ ξύλου τὴν πέτραν τῆς ζωῆς, καὶ κατελθοῦσα αὐτοὺς ἐθανάτωσεν·

ἐδέσμησαν τὸν μέγαν Σαμψὼν ἥλιον Θεόν·

ἀλλὰ λύσας τὰ ἀπ' αἰῶνος δεσμὰ, τοὺς ἀλλοφύλους καὶ παρανόμους ἀπώλεσεν.

^{ΠΡΩΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Ἰωάν.13,31-18,1)}

^{Ἡ νέα ἐντολή}

³¹ Ὅταν ἐκεῖνος ἔφυγε, λέει ὁ Ἰησοῦς: «Ἦρθε τώρα ἡ ὥρα νά φανερωθεῖ ἡ δόξα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου κι ὁ Θεός νά δοξαστεῖ ἐξαιτίας του· ³² κι ἄν ὁ Θεός δοξαστεῖ δι' αὐτοῦ, τότε κι ὁ Θεός θά τόν δοξάσει κοντά του, κι αὐτό μάλιστα θά γίνει πολύ γρήγορα. ³³ Παιδιά μου, γιά πολύ λίγο θά εἶμαι ἀκόμη μαζί σας· θά μέ ἀναζητήσετε, καί αὐτό πού εἶπα στούς Ἰουδαίους, πώς δηλαδή ἐκεῖ πού πηγαίνω ἐγώ ἐσεῖς δέν μπορεῖτε νά 'ρθεῖτε, τό λέω καί σ' ἐσᾶς τώρα. ³⁴ Σᾶς δίνω μιά νέα ἐντολή, νά ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τόν ἄλλο. Ὅπως σᾶς ἀγάπησα ἐγώ, νά ἀγαπᾶτε κι ὁ ἕνας τόν ἄλλο. ³⁵ Ἔτσι θά σᾶς ξεχωρίζουν ὅλοι πώς εἶστε μαθητές μου, ἄν ἔχετε ἀγάπη ὁ ἕνας γιά τόν ἄλλο».

^{Ὁ Ἰησοῦς προλέγει τήν ἄρνηση τοῦ Πέτρου}

^{(Μτ 26,31-35· Μκ 14,27-31· Λκ 22,31-34)}

³⁶ Τοῦ λέει τότε ὁ Σίμων Πέτρος: «Ποῦ πηγαίνεις, Κύριε;» Τοῦ ἀποκρίθηκε ὁ Ἰησοῦς: «Ἐκεῖ πού πηγαίνω ἐγώ, δέν μπορεῖς ἐσύ νά μέ ἀκολουθήσεις τώρα· θά μέ ἀκολουθήσεις ὅμως ἀργότερα». ³⁷ Τοῦ λέει ὁ Πέτρος: «Κύριε, γιατί δέν μπορῶ νά σέ ἀκολουθήσω τώρα; Ἐγώ καί τή ζωή μου θά θυσιάσω γιά σένα». ³⁸ Τοῦ ἀποκρίνεται ὁ Ἰησοῦς: «Τή ζωή σου θά θυσιάσεις γιά μένα; Σέ βεβαιώνω ὅτι πρίν λαλήσει ἀπόψε ὁ πετεινός, θά ἀρνηθεῖς τρεῖς φορές πώς μέ ξέρεις».

^{Ἰω 14}

^{Ὁ Ἰησοῦς εἶναι ἡ ὁδός πού ὁδηγεῖ στόν Πατέρα}

¹⁴ «Μήν ταράζεται ἡ καρδιά σας· νά 'χετε πίστη στό Θεό, νά 'χετε πίστη καί σ' ἐμένα. ² Στό σπίτι τοῦ Πατέρα μου ὑπάρχουν πολλοί τόποι διαμονῆς· ἄν δέν ὑπῆρχαν, θά σᾶς τό 'λεγα. Ἐγώ πηγαίνω νά σᾶς ἑτοιμάσω τόπο. ³ Κι ὅταν πάω καί σᾶς ἑτοιμάσω τόπο, πάλι θά 'ρθῶ καί θά σᾶς πάρω κοντά μου, ὥστε ὅπου εἶμαι ἐγώ νά εἶστε κι ἐσεῖς. ⁴ Ξέρετε, βέβαια, καί πού πηγαίνω καί τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ ἐκεῖ».

⁵ «Κύριε», τοῦ λέει ὁ Θωμᾶς, «δέν ξέρουμε πού πηγαίνεις· πῶς λοιπόν μποροῦμε νά ξέρουμε τήν ὁδό πού ὁδηγεῖ ἐκεῖ;» ⁶ Ὁ Ἰησοῦς τοῦ ἀπάντησε: «Ἐγώ εἶμαι ἡ ὁδός, ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή· κανείς δέν πηγαίνει στόν Πατέρα παρά μόνο ἄν περάσει ἀπό μένα. ⁷ Ἄν μέ εἴχατε γνωρίσει, θά εἴχατε γνωρίσει καί τόν Πατέρα μου. Ἀλλά κι ἀπό τώρα τόν γνωρίζετε καί τόν ἔχετε δεῖ».

⁸ «Κύριε», τοῦ λέει ὁ Φίλιππος, «δεῖξε μας τόν Πατέρα, κι αὐτό μᾶς ἀρκεῖ». ⁹ Τοῦ λέει ὁ Ἰησοῦς: «Τόσον καιρό εἶμαι μαζί σας, Φίλιππε, καί δέ μ' ἔχεις γνωρίσει; Αὐτός πού ἔχει δεῖ ἐμένα, ἔχει δεῖ τόν Πατέρα. Πῶς μπορεῖς ἐσύ νά λές "δεῖξε μας τόν Πατέρα"; ¹⁰ Δέν πιστεύεις πώς ἐγώ εἶμαι ἀχώριστος ἀπό τόν Πατέρα, κι ὁ Πατέρας ἀπό μένα; Τά λόγια πού σᾶς λέω ἐγώ, δέν τά λέω ἀπό μόνος μου· κι ὁ Πατέρας, πού εἶναι ἕνα μ' ἐμένα, αὐτός πραγματοποιεῖ τά ἔργα. ¹¹ Πιστέψτε με ὅτι ἐγώ εἶμαι ἀχώριστος ἀπό τόν Πατέρα, κι ὁ Πατέρας ἀπό μένα· ἄν πάλι δέν πιστεύετε στό λόγο μου, πιστέψτε ἐξαιτίας τῶν ἴδιων τῶν ἔργων.

¹² »Σᾶς βεβαιώνω πώς αὐτός πού πιστεύει σ' ἐμένα, θά κάνει κι ἐκεῖνος τά ἴδια ἔργα πού κάνω ἐγώ καί μάλιστα ἀκόμη μεγαλύτερα ἀπ' αὐτά, γιατί ἐγώ πηγαίνω κοντά στόν Πατέρα. ¹³ Κι ὅ,τι ζητήσετε στό ὄνομά μου, θά τό κάνω, ὥστε ἡ δόξα τοῦ Πατέρα νά φανερωθεῖ μέσω τοῦ Υἱοῦ. ¹⁴ Ἄν ζητήσετε κάτι στό ὄνομά μου, ἐγώ θά τό πραγματοποιήσω».

^{Ὁ Ἰησοῦς ὑπόσχεται ὅτι θά στείλει τό Πνεῦμα}

¹⁵ «Ἄν μέ ἀγαπᾶτε, τηρῆστε τίς ἐντολές μου. ¹⁶ Κι ἐγώ θά παρακαλέσω τόν Πατέρα νά σᾶς δώσει ἄλλον Παράκλητο, τό Πνεῦμα τῆς Ἀλήθειας, ὥστε νά εἶναι γιά πάντα μαζί σας. ¹⁷ Τό Πνεῦμα αὐτό δέν μπορεῖ νά τό δεχτεῖ ὁ κόσμος, γιατί οὔτε τό διακρίνει οὔτε τό γνωρίζει· ἐσεῖς τό γνωρίζετε, γιατί μένει κοντά σας καί θά ὑπάρχει μέσα σας. ¹⁸ Δέ θά σᾶς ἀφήσω ὀρφανούς· θά ξανάρθω κοντά σας. ¹⁹ Σέ λίγο ὁ κόσμος δέν θά μέ βλέπει πιά, ἐσεῖς ὅμως θά μέ βλέπετε, γιατί ἐγώ ἐξακολουθῶ νά ζῶ· τό ἴδιο κι ἐσεῖς θά ζεῖτε. ²⁰ Ὅταν ἔρθει ἐκείνη ἡ μέρα, θά τό καταλάβετε ὅτι ἐγώ εἶμαι ἀχώριστος ἀπό τόν Πατέρα, κι ἐσεῖς ἀπό μένα, κι ἐγώ ἀπό σᾶς. ²¹ Ἐκεῖνος πού κρατάει τίς ἐντολές μου καί τίς ἐκτελεῖ, αὐτός μέ ἀγαπάει· κι αὐτός πού μέ ἀγαπάει θ' ἀγαπηθεῖ ἀπό τόν Πατέρα μου, κι ἐγώ θά τόν ἀγαπήσω καί θά τοῦ φανερώσω τόν ἑαυτό μου».

²² «Κύριε», τοῦ λέει ὁ Ἰούδας, ὄχι ὁ Ἰσκαριώτης, «γιατί θά φανερώσεις τόν ἑαυτό σου σ' ἐμᾶς κι ὄχι στόν κόσμο;» ²³ «Ὅποιος μέ ἀγαπάει», τοῦ ἀποκρίθηκε ὁ Ἰησοῦς, «θά τηρήσει τό λόγο μου. Κι ὁ Πατέρας μου θά τόν ἀγαπήσει, καί θά ἔρθουμε σ' αὐτόν καί θά κατοικήσουμε μαζί του. ²⁴ Αὐτός πού δέ μέ ἀγαπάει δέν ἀκολουθεῖ τά λόγια μου. Τά λόγια ὅμως πού ἀκοῦτε δέν προέρχονται ἀπό μένα, ἀλλά ἀπό τόν Πατέρα πού μ' ἔστειλε.

²⁵ »Αὐτά σᾶς τά δίδαξα ὅλον αὐτό τόν καιρό πού βρίσκομαι κοντά σας. ²⁶ Ἀλλά τό Πνεῦμα τό Ἅγιο, ὁ Παράκλητος, πού θά στείλει ὁ Πατέρας στό ὄνομά μου, ἐκεῖνος θά σᾶς διδάξει τά πάντα καί θά φέρει στή μνήμη σας ὅλα ὅσα σᾶς ἔχω πεῖ ἐγώ».

^{Ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ}

²⁷ «Φεύγω καί σᾶς ἀφήνω τήν εἰρήνη. Τή δική μου εἰρήνη σᾶς δίνω. Δέ σᾶς τή δίνω ὅπως τή δίνει ὁ κόσμος. Μήν ἀνησυχεῖτε καί μή δειλιάζετε. ²⁸ Ἀκούσατε αὐτό πού σᾶς εἶπα: "φεύγω, ἀλλά θά ξανάρθω κοντά σας". Ἄν μέ ἀγαπούσατε, θά χαιρόσασταν πού σᾶς εἶπα ὅτι πηγαίνω στόν Πατέρα, γιατί ὁ Πατέρας εἶναι ἀνώτερος ἀπό μένα. ²⁹ Σᾶς τά εἶπα αὐτά τώρα, πρίν γίνουν, ὥστε, ὅταν τά δεῖτε νά γίνονται, νά πιστέψετε. ³⁰ Δέ θά μιλήσω πιά γιά πολύ μαζί σας, γιατί ὁ κυρίαρχος αὐτοῦ τοῦ κόσμου ἔρχεται νά μέ θανατώσει, ἄν καί δέν ἔχει πάνω μου καμιά ἐξουσία. ³¹ Ὁ κόσμος ὅμως πρέπει ν' ἀναγνωρίσει ὅτι ἀγαπῶ τόν Πατέρα καί πεθαίνοντας κάνω αὐτό πού ἦταν ἡ ἐντολή του.

»Καί τώρα σηκωθεῖτε. Ἄς φύγουμε ἀπό 'δῶ».

^{Ἰω 15}

^{Ὁ Ἰησοῦς - τό ἀληθινό κλῆμα}

¹⁵ «Ἐγώ εἶμαι τό ἀληθινό κλῆμα, κι ὁ Πατέρας μου εἶναι ὁ ἀμπελουργός. ² Κάθε κληματόβεργα πάνω μου πού δέν κάνει καρπό τήν κόβει· καί κάθε κληματόβεργα πού κάνει καρπό τήν κλαδεύει, γιά νά καρποφορήσει περισσότερο. ³ Ἐσεῖς εἶστε κιόλας κλαδεμένοι καί καθαροί ἐξαιτίας τῶν ὅσων σᾶς ἔχω διδάξει. ⁴ Μείνετε ἑνωμένοι μαζί μου· τότε θά 'μαι κι ἐγώ ἑνωμένος μαζί σας. Ὅπως ἡ κληματόβεργα δέν μπορεῖ νά καρποφορήσει ἀπό μόνη της, ἄν δέν εἶναι ἑνωμένη μέ τό κλῆμα, τό ἴδιο κι ἐσεῖς ἄν δέ μείνετε ἑνωμένοι μαζί μου. ⁵ Ἐγώ εἶμαι τό κλῆμα, ἐσεῖς οἱ κληματόβεργες. Ἐκεῖνος πού μένει ἑνωμένος μαζί μου κι ἐγώ μαζί του, αὐτός δίνει ἄφθονο καρπό, γιατί χωρίς ἐμένα δέν μπορεῖτε νά κάνετε τίποτε. ⁶ Ἄν κάποιος δέν μένει ἑνωμένος μαζί μου, θά τόν πετάξουν ἔξω σάν τήν κληματόβεργα, καί θά ξεραθεῖ. Τίς βέργες αὐτές τίς μαζεύουν, τίς ρίχνουν στή φωτιά, καί καίγονται. ⁷ Ἄν μείνετε ἑνωμένοι μαζί μου καί τά λόγια μου μείνουν ζωντανά μέσα σας, ὅ,τι θελήσετε ζητῆστε το καί θά σᾶς δοθεῖ. ⁸ Μ' αὐτόν τόν τρόπο φανερώνεται ἡ δόξα τοῦ Πατέρα μου: Ὅταν ἐσεῖς δώσετε ἄφθονο καρπό κι ἀποδειχθεῖτε ἔτσι μαθητές μου».

^{Ἡ ἐντολή τῆς ἀγάπης}

⁹ «Ὅπως μέ ἀγάπησε ὁ Πατέρας, ἔτσι σᾶς ἀγάπησα κι ἐγώ· μείνετε πιστοί στήν ἀγάπη μου. ¹⁰ Καί θά μείνετε πιστοί στήν ἀγάπη μου, ἄν τηρήσετε τίς ἐντολές μου, ὅπως ἐγώ τήρησα τίς ἐντολές τοῦ Πατέρα μου καί γι' αὐτό μένω πιστός στήν ἀγάπη του.

¹¹ »Σᾶς τά εἶπα αὐτά, ὥστε ἡ χαρά ἡ δική μου νά εἶναι μέσα σας, κι ἡ χαρά σας νά εἶναι ὁλοκληρωμένη. ¹² Αὐτή εἶναι ἡ δική μου ἐντολή: νά ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τόν ἄλλο, ὅπως ἐγώ σᾶς ἀγάπησα. ¹³ Κανείς δέν ἔχει μεγαλύτερη ἀγάπη, ἀπό κεῖνον πού θυσιάζει τή ζωή του γιά χάρη τῶν φίλων του. ¹⁴ Ἐσεῖς εἶστε φίλοι μου, ἄν κάνετε αὐτά πού ἐγώ σᾶς παραγγέλλω. ¹⁵ Δέ σᾶς ὀνομάζω πιά δούλους, γιατί ὁ δοῦλος δέν ξέρει τί κάνει ὁ κύριός του. Σᾶς ὀνομάζω φίλους, γιατί σᾶς ἔκανα γνωστά ὅλα ὅσα ἄκουσα ἀπό τόν Πατέρα μου. ¹⁶ Δέ μέ διαλέξατε ἐσεῖς, ἀλλά ἐγώ σᾶς διάλεξα καί σᾶς ὅρισα νά πᾶτε καί νά καρποφορήσετε, κι ὁ καρπός σας νά εἶναι μόνιμος. Ὥστε ὅ,τι ζητήσετε ἀπό τόν Πατέρα στό ὄνομά μου, νά σᾶς τό δώσει. ¹⁷ Αὐτή τήν ἐντολή σᾶς δίνω: νά ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τόν ἄλλο».

^{Τό μῖσος τοῦ κόσμου}

¹⁸ «Ἄν σᾶς μισεῖ ὁ κόσμος, νά ξέρετε πώς πρίν ἀπό σᾶς ἐμένα ἔχει μισήσει. ¹⁹ Ἄν ἀνήκατε στόν κόσμο, τότε ὁ κόσμος θά σᾶς ἀγαποῦσε σάν κάτι δικό του. Ἐπειδή ὅμως δέν ἀνήκετε στόν κόσμο, ἀφοῦ ἐγώ σᾶς διάλεξα καί σᾶς ξεχώρισα ἀπό τόν κόσμο, γι' αὐτό σᾶς μισεῖ ὁ κόσμος. ²⁰ Νά θυμᾶστε τό λόγο πού σᾶς εἶπα: δέν ὑπάρχει δοῦλος ἀνώτερος ἀπό τόν κύριό του. Ἄν ἐμένα καταδίωξαν, θά καταδιώξουν κι ἐσᾶς· ἄν ἐφάρμοσαν τά λόγια μου, θά ἐφαρμόσουν καί τά δικά σας. ²¹ Ἀλλά θά σᾶς τά κάνουν ὅλα αὐτά ἐξαιτίας μου, γιατί δέν ξέρουν αὐτόν πού μέ ἔστειλε. ²² Ἄν δέν εἶχα ἔρθει καί δέν τούς εἶχα κηρύξει, δέ θά εἶχαν ἁμαρτία. Τώρα ὅμως δέν ἔχουν καμιά δικαιολογία γιά τήν ἁμαρτία πού διαπράττουν. ²³ Αὐτός πού μισεῖ ἐμένα, μισεῖ καί τόν Πατέρα μου. ²⁴ Ἄν δέν εἶχα κάνει ἀνάμεσά τους τά ἔργα πού κανείς ἄλλος δέν ἔκανε, δέ θά εἶχαν ἁμαρτία. Τώρα ὅμως καί τά ἔργα ἔχουν δεῖ, καί μᾶς ἔχουν μισήσει κι ἐμένα καί τόν Πατέρα μου. ²⁵ Ἀλλά αὐτό γίνεται γιά νά ἐκπληρωθεῖ ὁ λόγος πού εἶναι γραμμένος στό νόμο τους: μέ μίσησαν χωρίς καμιά αἰτία.

²⁶ »Ὅταν ἔρθει ὁ Παράκλητος, πού θά σᾶς τόν στείλω ἐγώ ἀπό τόν Πατέρα, τό Πνεῦμα τῆς Ἀλήθειας, πού ἐκπορεύεται ἀπό τόν Πατέρα, αὐτός θά ἑρμηνεύσει τήν ἀποστολή μου. ²⁷ Ἀλλά κι ἐσεῖς θά δώσετε μαρτυρία γιά μένα, γιατί ἐξαρχῆς εἶστε μαζί μου».

^{Ἰω 16}

¹⁶ «Αὐτά σᾶς τά εἶπα γιά νά μήν κλονιστεῖ ἡ πίστη σας. ² Θά σᾶς διώξουν ἀπ' τίς συναγωγές. Θά ἔρθει μάλιστα ὁ καιρός πού ὅποιος σᾶς θανατώσει θά νομίζει πώς ἔτσι ὑπηρετεῖ τό Θεό. ³ Aὐτά θά τά πράξουν γιατί δέ γνώρισαν τόν Πατέρα οὔτε ἐμένα. ⁴ Ἀλλά σᾶς τά εἶπα αὐτά, ὥστε, ὅταν ἔρθει ἡ ὥρα τους νά γίνουν, νά τό θυμηθεῖτε πώς ἐγώ σᾶς τά εἶχα πεῖ πιό μπροστά. Δέ σᾶς τά εἶπα, βέβαια, ἐξαρχῆς, ἐπειδή ἤμουν μαζί σας».

^{Τό ἔργο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος}

⁵ «Τώρα ὅμως ἐγώ πηγαίνω σ' ἐκεῖνον πού μ' ἔστειλε, καί κανένας σας δέ μέ ρωτάει πού πηγαίνω. ⁶ Μόνο πού ἡ λύπη ἔχει γεμίσει τήν καρδιά σας, ἐπειδή σᾶς τά εἶπα αὐτά. ⁷ Κι ὅμως, ἐγώ σᾶς λέω τήν ἀλήθεια· σᾶς συμφέρει νά φύγω ἐγώ. Γιατί, ἄν ἐγώ δέν φύγω, δέ θά ἔρθει σ' ἐσᾶς ὁ Παράκλητος· ἐνῶ ἄν πάω ἐκεῖ, θά τόν στείλω σ' ἐσᾶς. ⁸ Κι ὅταν ἔρθει ἐκεῖνος, θά ἐλέγξει τούς ἀνθρώπους ὡς πρός τήν ἁμαρτία, ὡς πρός τή δικαιοσύνη καί ὡς πρός τήν κρίση τοῦ Θεοῦ. ⁹ Ὡς πρός τήν ἁμαρτία, ἐπειδή δέν πιστεύουν σ' ἐμένα. ¹⁰ Ὡς πρός τή δικαιοσύνη, ἐπειδή ἐγώ πηγαίνω δικαιωμένος στόν Πατέρα, καί δέ θά μέ βλέπετε πιά. ¹¹ Καί ὡς πρός τήν κρίση, ἐπειδή ὁ κυρίαρχος αὐτοῦ τοῦ κόσμου εἶναι κιόλας καταδικασμένος.

¹² »Πολλά ἔχω ἀκόμη νά σᾶς πῶ, ἀλλά δέν μπορεῖτε τώρα νά σηκώσετε μεγαλύτερο βάρος. ¹³ Ὅταν ὅμως θά ἔρθει ἐκεῖνος, τό Πνεῦμα τῆς Ἀλήθειας, θά σᾶς ὁδηγήσει σέ ὅλη τήν ἀλήθεια. Γιατί δέ θά μιλήσει ἀπό μόνος του, ἀλλά θά πεῖ ὅσα θά ἀκούσει, καί θά σᾶς ἀναγγείλει αὐτά πού μέλλουν νά συμβοῦν. ¹⁴ Ἐκεῖνος θά φανερώσει τή δική μου δόξα, γιατί θά πάρει ἀπό αὐτά πού ἐγώ ἔχω καί θά σᾶς τά ἀναγγείλει. ¹⁵ Ὅλα ὅσα ἀνήκουν στόν Πατέρα εἶναι δικά μου· γι' αὐτό σᾶς εἶπα πώς τό Πνεῦμα θά πάρει ἀπό αὐτά πού ἔχω ἐγώ καί θά σᾶς τά ἀναγγείλει».

^{Ἡ λύπη θά μετατραπεῖ σέ χαρά}

¹⁶ «Σέ λίγο δέν θά μέ βλέπετε πιά, ἀλλά καί πάλι σέ λίγο θά μέ δεῖτε, γιατί ἐγώ πηγαίνω στόν Πατέρα». ¹⁷ Εἶπαν τότε μερικοί μαθητές του μεταξύ τους: «Τί σημαίνει αὐτό πού μᾶς λέει, "σέ λίγο δέν θά μέ βλέπετε, ἀλλά καί πάλι σέ λίγο θά μέ δεῖτε"; Καί τί σημαίνει, "πηγαίνω στόν Πατέρα";» ¹⁸ Συζητοῦσαν λοιπόν: «Τί νά σημαίνει αὐτό τό "σέ λίγο" πού λέει; Δέν καταλαβαίνουμε τί θέλει νά πεῖ».

¹⁹ Ὁ Ἰησοῦς κατάλαβε πώς ἤθελαν νά τόν ρωτήσουν καί τούς εἶπε: «Συζητᾶτε μεταξύ σας γι' αὐτό πού σᾶς εἶπα, "σέ λίγο δέν θά μέ βλέπετε, καί πάλι σέ λίγο θά μέ δεῖτε"; ²⁰ Σᾶς βεβαιώνω πώς ἐσεῖς θά κλάψετε καί θά θρηνήσετε, ἐνῶ ὁ κόσμος θά χαρεῖ. Ἐσεῖς θά λυπηθεῖτε, ἡ λύπη σας ὅμως θά μετατραπεῖ σέ χαρά. ²¹ Ὅταν ἡ γυναῖκα εἶναι νά γεννήσει, ὑποφέρει πολύ, γιατί ἦρθε ἡ ὥρα τῶν πόνων της· ὅταν ὅμως γεννήσει τό παιδί, ξεχνάει πιά τούς πόνους, ἀπό τή χαρά της πού ἔφερε ἕναν ἄνθρωπο στόν κόσμο. ²² Κι ἐσεῖς, λοιπόν, τώρα λυπόσαστε· ἀλλά θά σᾶς ξαναδῶ καί θά χαρεῖ ἡ καρδιά σας, καί τή χαρά σας κανείς δέ θά μπορέσει νά σᾶς τήν ἀφαιρέσει.

²³ »Ὅταν ἔρθει ἐκείνη ἡ μέρα, τίποτα δέ θά ἔχετε νά μέ ρωτήσετε. Σᾶς βεβαιώνω πώς ἄν ζητήσετε κάτι ἀπό τόν Πατέρα στό ὄνομά μου, αὐτός θά σᾶς τό δώσει. ²⁴ Ὡς τώρα δέ ζητήσατε τίποτα στό ὄνομά μου· νά ζητᾶτε καί θά παίρνετε, κι ἔτσι ἡ χαρά σας θά εἶναι πλήρης».

^{Ὁ Ἰησοῦς νίκησε τόν κόσμο}

²⁵ «Ὅλα αὐτά σᾶς τά εἶπα χρησιμοποιῶντας εἰκόνες. Πλησιάζει ὁ καιρός πού δέ θά σᾶς μιλάω πιά μέ εἰκόνες, ἀλλά θά σᾶς μιλήσω καθαρά γιά τόν Πατέρα. ²⁶ Ὅταν ἔρθει ἐκείνη ἡ μέρα, θά τοῦ ἀπευθύνετε τά αἰτήματά σας στό ὄνομά μου. Καί δέ σᾶς λέω πώς ἐγώ θά παρακαλέσω τόν Πατέρα γιά χάρη σας, ²⁷ γιατί ὁ ἴδιος ὁ Πατέρας σᾶς ἀγαπάει, ἐπειδή ἐσεῖς ἔχετε ἀγαπήσει ἐμένα κι ἔχετε πιστέψει πώς ἐγώ ἦρθα ἀπ' τό Θεό. ²⁸ Προέρχομαι ἀπό τόν Πατέρα καί ἦρθα στόν κόσμο· τώρα ἀφήνω πάλι τόν κόσμο καί πηγαίνω στόν Πατέρα».

²⁹ Λένε τότε οἱ μαθητές του: «Νά πού τώρα μᾶς μιλᾶς καθαρά καί δέ λές τίποτα μέ παραβολές. ³⁰ Τώρα καταλαβαίνουμε ὅτι τά ξέρεις ὅλα. Ξέρεις ἀπό πρίν τί θά σέ ρωτοῦσε κάποιος. Γι' αὐτό πιστεύουμε ὅτι προῆλθες ἀπό τό Θεό». ³¹ Τούς ἀποκρίθηκε ὁ Ἰησοῦς: «Τώρα πιστεύετε; ³² Ἔρχεται ἡ ὥρα, ἔφτασε κιόλας, νά σκορπιστεῖτε ὁ καθένας στό σπίτι του κι ἐμένα νά μ' ἀφήσετε μόνον. Δέν εἶμαι ὅμως μόνος, γιατί εἶναι μαζί μου ὁ Πατέρας. ³³ Αὐτά σᾶς τά εἶπα, ὥστε ἑνωμένοι μαζί μου νά ἔχετε εἰρήνη. Ὁ κόσμος θά σᾶς κάνει νά ὑποφέρετε· ἀλλά ἐσεῖς νά 'χετε θάρρος, γιατί ἐγώ τόν ἔχω νικήσει τόν κόσμο».

^{Ἰω 17}

^{Ἡ προσευχή τοῦ Ἰησοῦ γιά τούς μαθητές του}

¹⁷ Ἀφοῦ τά εἶπε αὐτά ὁ Ἰησοῦς, σήκωσε τά μάτια του στόν οὐρανό καί εἶπε: «Πατέρα, ἔφτασε ἡ ὥρα· φανέρωσε τή δόξα τοῦ Υἱοῦ σου, ὥστε κι ὁ Υἱός σου νά φανερώσει τή δική σου δόξα. ² Ἐσύ τοῦ ἔδωσες ἐξουσία πάνω σέ ὅλους τούς ἀνθρώπους· ἔτσι κι αὐτός θά δώσει τήν αἰώνια ζωή σέ ὅλους αὐτούς πού τοῦ ἐμπιστεύτηκες. ³ Καί νά ποιά εἶναι ἡ αἰώνια ζωή: Ν' ἀναγνωρίζουν οἱ ἄνθρωποι ἐσένα ὡς τόν μόνο ἀληθινό Θεό, καθώς κι ἐκεῖνον πού ἔστειλες, τόν Ἰησοῦ Χριστό. ⁴ Ἐγώ φανέρωσα τή δόξα σου πάνω στή γῆ, ἀφοῦ ὁλοκλήρωσα τό ἔργο πού μοῦ ἀνέθεσες νά κάνω. ⁵ Τώρα λοιπόν ἐσύ, Πατέρα, δόξασέ με κοντά σ' ἐσένα μέ τή δόξα πού εἶχα κοντά σου προτοῦ νά γίνει ὁ κόσμος.

⁶ »Ἐγώ σέ ἔκανα γνωστό στούς ἀνθρώπους πού τούς πῆρες μέσα ἀπό τόν κόσμο καί μοῦ τούς ἐμπιστεύτηκες. Ἀνῆκαν σ' ἐσένα, κι ἐσύ τούς ἔδωσες σ' ἐμένα, κι ἔχουν δεχτεῖ τό λόγο σου. ⁷ Αὐτοί τώρα ξέρουν πώς ὅλα ὅσα μοῦ ἔδωσες προέρχονται ἀπό σένα· ⁸ γιατί τίς διδαχές πού μοῦ ἔδωσες, ἐγώ τίς ἔδωσα σ' αὐτούς, κι τίς δέχτηκαν καί ἀναγνώρισαν πώς πραγματικά ἀπό σένα προέρχομαι, καί πίστεψαν πώς ἐσύ μέ ἔστειλες στόν κόσμο.

⁹ »Ἐγώ γι' αὐτούς παρακαλῶ. Δέν παρακαλῶ γιά τόν κόσμο ἀλλά γι' αὐτούς πού μοῦ ἔδωσες, γιατί ἀνήκουν σ' ἐσένα. ¹⁰ Κι ὅλα ὅσα εἶναι δικά μου εἶναι καί δικά σου, καί τά δικά σου εἶναι καί δικά μου, καί δι' αὐτῶν θά φανερωθεῖ ἡ δόξα μου. ¹¹ Τώρα δέν εἶμαι πιά μέσα στόν κόσμο· ἐνῶ αὐτοί μένουν μέσα στόν κόσμο, κι ἐγώ ἔρχομαι σ' ἐσένα. Ἅγιε Πατέρα, διατήρησέ τους στήν πίστη μέ τή δύναμη τοῦ ὀνόματός σου πού μοῦ χάρισες, γιά νά μείνουν ἑνωμένοι ὅπως ἐμεῖς. ¹² Ὅταν ἤμουν μαζί τους στόν κόσμο, ἐγώ τούς διατηροῦσα στήν πίστη μέ τή δύναμη τοῦ ὀνόματός σου. Αὐτούς πού μοῦ ἔδωσες τούς φύλαξα, καί κανένας ἀπ' αὐτούς δέ χάθηκε, παρά μόνο ὁ ἄνθρωπος τῆς ἀπώλειας, γιά νά ἐκπληρωθοῦν τά λόγια τῆς Γραφῆς. ¹³ Τώρα ὅμως ἐγώ ἔρχομαι σ' ἐσένα, καί τά λέω αὐτά ὅσο εἶμαι ἀκόμα στόν κόσμο, ὥστε νά ἔχουν τή δική μου τή χαρά μέσα τους σ' ὅλη τήν πληρότητά της. ¹⁴ Ἐγώ τούς ἔδωσα τό δικό σου μήνυμα· ὁ κόσμος ὅμως τούς μίσησε γιατί δέν ἀνήκουν στόν κόσμο, ὅπως καί ἐγώ δέν προέρχομαι ἀπό τόν κόσμο. ¹⁵ Σέ παρακαλῶ, ὄχι νά τούς πάρεις ἀπό τόν κόσμο, ἀλλά νά τούς προστατέψεις ἀπό τό διάβολο. ¹⁶ Δέν προέρχονται ἀπό τόν πονηρό κόσμο, ὅπως καί ἐγώ δέν προέρχομαι ἀπ' αὐτόν τόν κόσμο. ¹⁷ Μέ τήν ἀλήθεια σου ξεχώρισέ τους ἀπό τόν κόσμο· ὁ δικός σου ὁ λόγος εἶναι ἀλήθεια. ¹⁸ Ὅπως ἐσύ ἔστειλες ἐμένα στόν κόσμο, ἔτσι κι ἐγώ ἔστειλα στόν κόσμο αὐτούς· ¹⁹ καί γιά χάρη τους ἀφιερώνω καί προσφέρω τόν ἑαυτό μου σ' ἐσένα, ὥστε κι αὐτοί, μέ τή βοήθεια τῆς ἀλήθειας, νά εἶναι ἀφιερωμένοι σ' ἐσένα.

²⁰ »Δέν προσεύχομαι μόνο γι' αὐτούς ἀλλά καί γιά κείνους πού μέ τό κήρυγμα αὐτῶν θά πιστεύουν σ' ἐμένα, ²¹ ὥστε νά εἶναι ὅλοι ἕνα, ὅπως ἐσύ, Πατέρα, εἶσαι ἑνωμένος μ' ἐμένα κι ἐγώ μ' ἐσένα. Νά εἶναι κι αὐτοί ἑνωμένοι μ' ἐμᾶς, κι ἔτσι ὁ κόσμος νά πιστέψει ὅτι μ' ἔστειλες ἐσύ. ²² Ἐγώ τή δόξα πού μοῦ ἔδωσες τήν ἔδωσα σ' αὐτούς, γιά νά εἶναι ἕνα μεταξύ τους, ὅπως ἐμεῖς εἴμαστε ἕνα: ²³ Ἐγώ ἑνωμένος μαζί τους κι ἐσύ ἑνωμένος μαζί μου, ὥστε ν' ἀποτελοῦν μιά τέλεια ἑνότητα, κι ἔτσι ὁ κόσμος νά καταλαβαίνει ὅτι μ' ἔστειλες ἐσύ κι ὅτι ἀγάπησες κι αὐτούς ὅπως ἀγάπησες ἐμένα.

²⁴ »Πατέρα, θέλω αὐτοί πού μοῦ ἔδωσες νά εἶναι μαζί μου ὅπου εἶμαι κι ἐγώ, γιά νά μποροῦν νά βλέπουν τή δόξα μου, τή δόξα πού μοῦ χάρισες, γιατί μέ ἀγάπησες προτοῦ νά γίνει ὁ κόσμος. ²⁵ Πατέρα, δίκαιε κριτῆ, ὁ κόσμος δέ σέ γνώρισε, ἐνῶ ἐγώ σέ γνώρισα, κι αὐτοί ἐδῶ ἔχουν ἀναγνωρίσει πώς μ' ἔστειλες ἐσύ. ²⁶ Τούς ἔμαθα ποιός εἶσαι καί θά συνεχίσω νά τούς τό μαθαίνω, ὥστε νά εἶναι μέσα τους ἡ ἀγάπη μέ τήν ὁποία μέ ἀγάπησες, ὅπως κι ἐγώ θά εἶμαι μέσα τους».

^{Ἰω 18}

^{Ἡ προδοσία καί ἡ σύλληψη τοῦ Ἰησοῦ}

^{(Μτ 26,47-56· Μκ 14,43-50· Λκ 22,47-53)}

¹⁸ Ὅταν τέλειωσε τήν προσευχή του ὁ Ἰησοῦς, βγῆκε μαζί μέ τούς μαθητές του καί πῆγαν στήν ἀπέναντι πλευρά τοῦ χειμάρρου τῶν Κέδρων. Ἐκεῖ ἦταν ἕνας κῆπος, ὅπου μπῆκε ὁ Ἰησοῦς καί οἱ μαθητές του.

^{ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Ἰωάν.18,1-28)}

^{Ἡ προδοσία καί ἡ σύλληψη τοῦ Ἰησοῦ}

^{(Μτ 26,47-56· Μκ 14,43-50· Λκ 22,47-53)}

¹⁸ Ὅταν τέλειωσε τήν προσευχή του ὁ Ἰησοῦς, βγῆκε μαζί μέ τούς μαθητές του καί πῆγαν στήν ἀπέναντι πλευρά τοῦ χειμάρρου τῶν Κέδρων. Ἐκεῖ ἦταν ἕνας κῆπος, ὅπου μπῆκε ὁ Ἰησοῦς καί οἱ μαθητές του.

² Αὐτόν τόν τόπο τόν ἤξερε κι ὁ Ἰούδας, αὐτός πού τόν πρόδωσε, γιατί πολλές φορές πήγαινε ἐκεῖ ὁ Ἰησοῦς μέ τούς μαθητές του. ³ Ἔρχεται, λοιπόν, ἐκεῖ ὁ Ἰούδας μέ Ρωμαίους στρατιῶτες καί φρουρούς τοῦ ναοῦ, πού τοῦ ἔδωσαν οἱ ἀρχιερεῖς καί οἱ Φαρισαῖοι. Ἦταν ὁπλισμένοι καί κρατοῦσαν δαυλούς καί λυχνάρια στά χέρια τους. ⁴ Ὁ Ἰησοῦς τά ἤξερε ὅλα ὅσα τόν περίμεναν· προχώρησε λοιπόν πρός τό μέρος τους καί τούς ρωτάει: «Ποιόν γυρεύετε;» ⁵ «Τόν Ἰησοῦ ἀπό τή Ναζαρέτ», τοῦ ἀποκρίνονται. Τούς λέει ὁ Ἰησοῦς: «Ἐγώ εἶμαι». Ὁ Ἰούδας πού τόν εἶχε προδώσει στεκόταν κι αὐτός ἐκεῖ ἀνάμεσά τους. ⁶ Μόλις, λοιπόν, τούς εἶπε ὁ Ἰησοῦς «ἐγώ εἶμαι», πισωδρόμησαν κι ἔπεσαν καταγῆς. ⁷ Τότε τούς ρώτησε πάλι: «Ποιόν γυρεύετε;» Κι αὐτοί εἶπαν: «Τόν Ἰησοῦ ἀπό τή Ναζαρέτ». ⁸ «Σᾶς εἶπα ὅτι ἐγώ εἶμαι», τούς ἀποκρίθηκε ὁ Ἰησοῦς· «ἄν, λοιπόν, γυρεύετε ἐμένα, ἀφῆστε τους αὐτούς νά φύγουν». ⁹ Ἔτσι ἐκπληρώθηκε ὁ λόγος πού εἶχε πεῖ: «Δέν ἄφησα νά χαθεῖ οὔτε ἕνας ἀπ' αὐτούς πού μοῦ ἐμπιστεύτηκες». ¹⁰ Ὁ Σίμων Πέτρος εἶχε ἕνα μαχαίρι· τό τραβάει, χτυπάει τό δοῦλο τοῦ ἀρχιερέα καί τοῦ κόβει τό δεξί αὐτί. Τό ὄνομα τοῦ δούλου ἦταν Μάλχος. ¹¹ Τότε ὁ Ἰησοῦς εἶπε στόν Πέτρο: «Βάλε τό μαχαίρι στή θήκη. Θέλεις νά μήν πιῶ τό ποτήρι πού ὅρισε ὁ Πατέρας γιά μένα;»

^{Ὁ Ἰησοῦς ὁδηγεῖται στόν Ἄννα}

^{(Μτ 26,57-58· Μκ 14,53-54· Λκ 22,54)}

¹² Οἱ στρατιῶτες μέ τό χιλίαρχο καί οἱ Ἰουδαῖοι φρουροί συνέλαβαν τότε τόν Ἰησοῦ, τόν ἔδεσαν ¹³ καί τόν ἔφεραν πρῶτα στόν Ἄννα. Αὐτός ἦταν πεθερός τοῦ Καϊάφα, πού εἶχε γιά κείνη τή χρονιά τό ἀξίωμα τοῦ ἀρχιερέα. ¹⁴ Ὁ Καϊάφας ἦταν ἐκεῖνος πού εἶχε δώσει τή συμβουλή στούς Ἰουδαίους ἄρχοντες, ὅτι συμφέρει νά πεθάνει ἕνας ἄνθρωπος γιά τό καλό ὁλόκληρου τοῦ λαοῦ.

^{Ὁ Πέτρος ἀρνεῖται τόν Ἰησοῦ}

^{(Μτ 26,69-70· Μκ 14,66-68· Λκ 22,55-57)}

¹⁵ Ὁ Σίμων Πέτρος κι ἕνας ἄλλος μαθητής ἀκολουθοῦσαν τόν Ἰησοῦ. Αὐτός ὁ ἄλλος μαθητής ἦταν γνωστός τοῦ ἀρχιερέα κι ἔτσι μπῆκε μαζί μέ τόν Ἰησοῦ στήν αὐλή τοῦ ἀρχιερέα. ¹⁶ Ὁ Πέτρος ὅμως στεκόταν ἀπ' ἔξω, κοντά στήν πόρτα. Βγῆκε, λοιπόν, ἐκεῖνος ὁ ἄλλος μαθητής ὁ γνωστός τοῦ ἀρχιερέα, μίλησε στή θυρωρό, κι ἐκείνη ἄφησε τόν Πέτρο νά μπεῖ. ¹⁷ Ρωτάει τότε τόν Πέτρο ἡ νεαρή ὑπηρέτρια, ἡ θυρωρός: «Μήπως εἶσαι κι ἐσύ ἀπό τούς μαθητές αὐτοῦ τοῦ ἀνθρώπου;» Λέει ἐκεῖνος: «Ὄχι, δέν εἶμαι». ¹⁸ Ἐκεῖ στέκονταν οἱ δοῦλοι καί οἱ φρουροί καί, ἐπειδή ἔκανε κρύο, εἶχαν ἀνάψει φωτιά καί ζεσταίνονταν. Ἦταν κι ὁ Πέτρος μαζί τους· στεκόταν κι αὐτός καί ζεσταινόταν.

^{Ὁ Ἄννας ἀνακρίνει τόν Ἰησοῦ}

^{(Μτ 26,59-66· Μκ 14,55-64· Λκ 22,66-71)}

¹⁹ Ὁ ἀρχιερέας ἔκανε ἐρωτήσεις στόν Ἰησοῦ γιά τούς μαθητές του καί γιά τή διδασκαλία του. ²⁰ Ὁ Ἰησοῦς τοῦ ἀπάντησε: «Ἐγώ μίλησα φανερά στόν κόσμο. Μιλοῦσα πάντοτε στίς συναγωγές καί στό ναό, ὅπου μαζεύονταν πάντοτε οἱ Ἰουδαῖοι· κρυφά δέ δίδαξα τίποτε. ²¹ Τί ρωτᾶς ἐμένα; Ρώτησε αὐτούς πού ἄκουσαν τί τούς εἶπα. Αὐτοί ξέρουν ἐγώ τί εἶπα». ²² Μόλις εἶπε αὐτά τά λόγια, ἕνας ἀπό τούς φρουρούς, πού ἦταν ἐκεῖ κοντά, ἔδωσε ἕνα ράπισμα στόν Ἰησοῦ καί τοῦ εἶπε: «Ἔτσι ἀπαντᾶς στόν ἀρχιερέα;» ²³ «Ἄν εἶπα κάτι κακό», τοῦ ἀπάντησε ὁ Ἰησοῦς, «πές ποιό ἦταν αὐτό· ἄν ὅμως μίλησα σωστά, γιατί μέ χτυπᾶς;» ²⁴ Τότε ὁ Ἄννας ἔστειλε τόν Ἰησοῦ δεμένο στόν ἀρχιερέα Καϊάφα.

^{Ὁ Πέτρος ἀρνεῖται καί πάλι τόν Ἰησοῦ}

^{(Μτ 26,71-75· Μκ 14,69-72· Λκ 22,58-62)}

²⁵ Ἐκεῖ, λοιπόν, πού ὁ Σίμων Πέτρος στεκόταν καί ζεσταινόταν, τοῦ λένε: «Μήπως εἶσαι κι ἐσύ ἀπό τούς μαθητές ἐκείνου;» Αὐτός ἀρνήθηκε καί εἶπε: «Δέν εἶμαι». ²⁶ Λέει ἕνας ἀπό τούς δούλους τοῦ ἀρχιερέα, συγγενής ἐκείνου πού τοῦ ἔκοψε ὁ Πέτρος τό αὐτί: «Δέ σέ εἶδα ἐγώ στόν κῆπο μαζί του;» ²⁷ Ὁ Πέτρος πάλι ἀρνήθηκε, κι ἀμέσως τότε λάλησε ἕνας πετεινός.

^{Ὁ Ἰησοῦς ὁδηγεῖται στόν Πιλᾶτο}

^{(Μτ 27,1-2.11-14· Μκ 15,1-5· Λκ 23,1-5)}

²⁸ Μετά ὁδήγησαν τόν Ἰησοῦ ἀπό τό σπίτι τοῦ Καϊάφα στό πραιτώριο. Ἦταν νωρίς τό πρωί. Οἱ Ἰουδαῖοι ὅμως δέν μπῆκαν στό πραιτώριο γιά νά μή βεβηλωθοῦν, ἀλλά νά φᾶνε τό Πάσχα καθαροί.

^{ΤΡΙΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Μάτθ.26,57-75)}

^{Ὁ Ἰησοῦς στό μεγάλο συνέδριο}

^{(Μκ 14,53-65· Λκ 22,54-55.63-71· Ἰω 18,12-14.19-24)}

⁵⁷ Αὐτοί πού συλλάβανε τόν Ἰησοῦ τόν ἔσυραν στόν ἀρχιερέα Καϊάφα, ὅπου συγκεντρώθηκαν οἱ γραμματεῖς καί οἱ πρεσβύτεροι. ⁵⁸ Ὁ Πέτρος τόν ἀκολουθοῦσε ἀπό μακριά ὡς τήν αὐλή στό παλάτι τοῦ ἀρχιερέα· ἐκεῖ μπῆκε μέσα καί κάθισε μέ τούς ὑπηρέτες, περιμένοντας νά δεῖ τί θ' ἀπογίνει.

⁵⁹ Οἱ ἀρχιερεῖς, οἱ πρεσβύτεροι καί ὅλα τά μέλη τοῦ συνεδρίου ζητοῦσαν νά βροῦν μιά ψεύτικη μαρτυρία σέ βάρος τοῦ Ἰησοῦ, γιά νά τόν καταδικάσουν σέ θάνατο. ⁶⁰ Παρουσιάστηκαν πολλοί ψευδομάρτυρες, ἀλλά δέ βρῆκαν τήν κατηγορία πού ἤθελαν. Τελικά ὅμως παρουσιάστηκαν δύο ψευδομάρτυρες, ⁶¹ πού ἔλεγαν: «Αὐτός εἶπε, "μπορῶ νά γκρεμίσω τό ναό τοῦ Θεοῦ καί μέσα σέ τρεῖς μέρες νά τόν ξαναχτίσω" ». ⁶² Ὁ ἀρχιερέας σηκώθηκε καί τοῦ εἶπε: «Δέν ἔχεις νά πεῖς τίποτα; Τί εἶναι αὐτά πού σέ κατηγοροῦν;» ⁶³ Ὁ Ἰησοῦς ὅμως σιωποῦσε. Κι ὁ ἀρχιερέας τοῦ εἶπε: «Σέ ἐξορκίζω στό ὄνομα τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ, νά μᾶς πεῖς ἄν ἐσύ εἶσαι ὁ Μεσσίας, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ». ⁶⁴ «Εἶμαι», τοῦ λέει ὁ Ἰησοῦς, «ὅπως μόνος σου τό εἶπες. Καί σᾶς λέω πώς σύντομα θά δεῖτε τόν Υἱό τοῦ Ἀνθρώπου νά κάθεται στά δεξιά τοῦ Θεοῦ καί νά ἔρχεται πάνω στά σύννεφα τοῦ οὐρανοῦ». ⁶⁵ Διέρρηξε τότε τά ἱμάτιά του ἀπό ἀγανάκτηση ὁ ἀρχιερέας καί εἶπε: «Αὐτό εἶναι βλασφημία στό Θεό. Τί μᾶς χρειάζονται τώρα πιά οἱ μάρτυρες; Νά, μόλις τώρα ἀκούσατε τά βλάσφημα λόγια του. ⁶⁶ Τί ἀπόφαση παίρνετε;» Κι αὐτοί ἀποκρίθηκαν: «Εἶναι ἔνοχος καί πρέπει νά θανατωθεῖ». ⁶⁷ Τότε τόν ἔφτυσαν στό πρόσωπο καί τόν χτύπησαν, ἐνῶ ἄλλοι τοῦ ἔδιναν ραπίσματα ⁶⁸ λέγοντας: «Μεσσία, σάν προφήτης πού εἶσαι, πές μας ποιός σέ χτύπησε;»

^{Ἡ ἄρνηση τοῦ Πέτρου}

^{(Μκ 14,66-72· Λκ 22,54-62· Ἰω 18,15-18.25-27)}

⁶⁹ Στό μεταξύ, ὁ Πέτρος καθόταν ἔξω στήν αὐλή. Ἐκεῖ τόν πλησίασε μιά δούλη καί τοῦ εἶπε: «Ἤσουν κι ἐσύ μαζί μέ τόν Ἰησοῦ τό Γαλιλαῖο». ⁷⁰ Αὐτός ὅμως ἀρνήθηκε μπροστά σ' ὅλους αὐτούς λέγοντας: «Δέν ξέρω τί λές». ⁷¹ Τήν ὥρα ὅμως πού πήγαινε στήν αὐλόπορτα, τόν εἶδε μιά ἄλλη δούλη, καί τούς λέει: «Ἦταν κι αὐτός ἐκεῖ μέ τόν Ἰησοῦ τό Ναζωραῖο». ⁷² Καί πάλι αὐτός ἀρνήθηκε, ὁρκίστηκε μάλιστα: «Δέν τόν ξέρω αὐτόν τόν ἄνθρωπο». ⁷³ Ὕστερα ἀπό λίγο πλησίασαν οἱ παρευρισκόμενοι κι εἶπαν στόν Πέτρο: «Ἀσφαλῶς εἶσαι κι ἐσύ ἀπ' αὐτούς· σέ προδίνει ὁ τρόπος πού μιλᾶς». ⁷⁴ Τότε ἐκεῖνος ἄρχισε νά ὁρκίζεται: «Ὁ Θεός νά μέ τιμωρήσει ἄν τόν ξέρω αὐτόν τόν ἄνθρωπο!» Κι ἀμέσως τότε λάλησε ὁ πετεινός. ⁷⁵ Καί θυμήθηκε ὁ Πέτρος τά λόγια πού τοῦ εἶχε πεῖ ὁ Ἰησοῦς: «Πρίν λαλήσει ὁ πετεινός, θ' ἀρνηθείς τρεῖς φορές πώς μέ ξέρεις». Βγῆκε τότε ἔξω καί ἔκλαψε πικρά.

^{ΤΕΤΑΡΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Ἰωάν, 18,28-19,16)}

^{Ὁ Ἰησοῦς ὁδηγεῖται στόν Πιλᾶτο}

^{(Μτ 27,1-2.11-14· Μκ 15,1-5· Λκ 23,1-5)}

²⁸ Μετά ὁδήγησαν τόν Ἰησοῦ ἀπό τό σπίτι τοῦ Καϊάφα στό πραιτώριο. Ἦταν νωρίς τό πρωί. Οἱ Ἰουδαῖοι ὅμως δέν μπῆκαν στό πραιτώριο γιά νά μή βεβηλωθοῦν, ἀλλά νά φᾶνε τό Πάσχα καθαροί. ²⁹ Ὁ Πιλᾶτος βγῆκε ἔξω καί τούς λέει: «Γιά ποιό ἀδίκημα κατηγορεῖτε αὐτόν τόν ἄνθρωπο;» ³⁰ Τοῦ ἀποκρίθηκαν: «Ἄν δέν ἦταν κακοποιός, δέ θά τόν παραδίναμε σ' ἐσένα». ³¹ Τούς λέει τότε ὁ Πιλᾶτος: «Πᾶρτε τον ἐσεῖς καί δικάστε τον σύμφωνα μέ τό νόμο σας». Τοῦ λένε οἱ Ἰουδαῖοι: «Σ' ἐμᾶς δέν ἐπιτρέπεται νά ἐπιβάλουμε ποινή θανάτου σέ κανέναν». ³² Ἔτσι ἐκπληρώθηκε ὁ λόγος πού εἶχε πεῖ ὁ Ἰησοῦς, δηλώνοντας μέ τί εἴδους θάνατο θά πέθαινε.

³³ Ὁ Πιλᾶτος μπῆκε πάλι μέσα στό πραιτώριο, διέταξε νά φέρουν τόν Ἰησοῦ καί τόν ρώτησε: «Ἐσύ εἶσαι ὁ βασιλιᾶς τῶν Ἰουδαίων;» ³⁴ Ὁ Ἰησοῦς ἀποκρίθηκε: «Τό ρωτᾶς αὐτό ἀπό μόνος σου ἤ σοῦ ἔχουν μιλήσει ἄλλοι γιά μένα;» ³⁵ «Μήπως ἐγώ εἶμαι Ἰουδαῖος;» τοῦ ἀπάντησε ὁ Πιλᾶτος· «ὁ λαός ὁ δικός σου καί οἱ ἀρχιερεῖς σέ παρέδωσαν σ' ἐμένα· τί ἔκανες, λοιπόν;» ³⁶ Ὁ Ἰησοῦς ἀπάντησε: «Ἡ δική μου βασιλεία δέν προέρχεται ἀπ' αὐτόν τόν κόσμο· ἄν ἡ βασιλεία μου προερχόταν ἀπ' αὐτόν τόν κόσμο, οἱ στρατιῶτες μου θά ἀγωνίζονταν νά μήν πέσω στά χέρια τῶν Ἰουδαίων ἀρχόντων. Ἀλλά ἡ δική μου βασιλεία δέν προέρχεται ἀπό 'δῶ». ³⁷ Τοῦ λέει τότε ὁ Πιλᾶτος: «Εἶσαι, λοιπόν, βασιλιᾶς;» «Ναί, εἶμαι βασιλιᾶς, ὅπως τό λές», ἀποκρίθηκε ὁ Ἰησοῦς. «Ἐγώ γι' αὐτό γεννήθηκα καί γι' αὐτό ἦρθα στόν κόσμο, γιά νά φανερώσω τήν ἀλήθεια· ὅποιος ἀγαπάει τήν ἀλήθεια καταλαβαίνει τά λόγια μου». ³⁸ Τοῦ λέει ὁ Πιλᾶτος: «Καί τί εἶναι ἀλήθεια;»

^{Ὁ Ἰησοῦς καταδικάζεται σέ θάνατο}

^{(Μτ 27,15-31· Μκ 15,6-20· Λκ 23,13-25)}

Ὅταν τό εἶπε αὐτό, βγῆκε πάλι ἔξω στούς Ἰουδαίους καί τούς λέει: «Ἐγώ δέν βρίσκω κανένα λόγο γιά νά τόν καταδικάσω.³⁹ Ἄλλωστε, ὑπάρχει μιά συνήθεια σ' ἐσᾶς, νά ἐλευθερώνω γιά χάρη σας ἕναν ὑπόδικο στή γιορτή τοῦ Πάσχα. Θέλετε, λοιπόν, νά σᾶς ἐλευθερώσω τό βασιλιᾶ τῶν Ἰουδαίων;» ⁴⁰ Ὅλοι ὅμως ἄρχισαν νά φωνάζουν πάλι καί νά λένε: «Ὄχι αὐτόν! Τό Βαραββᾶ!» Κι ἦταν ὁ Βαραββᾶς ληστής.

^{Ἰω 19}

¹ Τότε διέταξε ὁ Πιλᾶτος καί πῆραν τόν Ἰησοῦ καί τόν μαστίγωσαν. ² Οἱ στρατιῶτες ἔπλεξαν ἕνα στεφάνι ἀπό ἀγκάθια καί τό ἔβαλαν στό κεφάλι του, τόν τύλιξαν μ' ἕναν κατακόκκινο μανδύα ³ καί τοῦ ἔλεγαν: «Ζήτω ὁ βασιλιᾶς τῶν Ἰουδαίων!» καί τόν χτυποῦσαν στό πρόσωπο. ⁴ Ὁ Πιλᾶτος βγῆκε πάλι ἔξω πρός τούς Ἰουδαίους καί τούς λέει: «Κοιτᾶξτε, σᾶς τόν φέρνω ἐδῶ ἔξω γιά νά δεῖτε κι ἐσεῖς πώς δέν μπόρεσα νά τοῦ βρῶ καμιά αἰτία γιά νά τόν καταδικάσω». ⁵ Ἔφεραν, λοιπόν, ἔξω τόν Ἰησοῦ, πού φοροῦσε τό ἀγκάθινο στεφάνι καί τόν κατακόκκινο μανδύα. Τούς λέει ὁ Πιλᾶτος: «Ἰδού ὁ ἄνθρωπος!» ⁶ Ὅταν ὅμως τόν εἶδαν ἔτσι οἱ ἀρχιερεῖς καί οἱ φρουροί τοῦ ναοῦ, ἄρχισαν νά φωνάζουν καί νά λένε: «Σταύρωσέ τον, σταύρωσέ τον!» Τούς λέει ὁ Πιλᾶτος: «Πᾶρτε τον ἐσεῖς καί σταυρῶστε τον· ἐγώ δέν τοῦ βρίσκω καμιά αἰτία καταδίκης». ⁷ Τοῦ ἀπάντησαν οἱ Ἰουδαῖοι: «Ἐμεῖς ἔχουμε νόμο, καί σύμφωνα μέ τό νόμο μας πρέπει νά πεθάνει, γιατί ἰσχυρίστηκε πώς εἶναι Υἱός Θεοῦ».

⁸ Ὁ Πιλᾶτος, ὅταν ἄκουσε αὐτόν τό λόγο, φοβήθηκε ἀκόμη περισσότερο. ⁹ Μπῆκε πάλι μέσα στό πραιτώριο καί λέει στόν Ἰησοῦ: «Ἀπό πού εἶσαι ἐσύ;» Ἀλλά ὁ Ἰησοῦς δέν τοῦ 'δωσε ἀπόκριση. ¹⁰ Τοῦ λέει τότε ὁ Πιλᾶτος: «Σ' ἐμένα δέν ἀποκρίνεσαι; Δέν ξέρεις πώς ἔχω ἐξουσία νά σέ σταυρώσω, ὅπως ἔχω καί ἐξουσία νά σέ ἀφήσω ἐλεύθερο;» ¹¹ Ὁ Ἰησοῦς τοῦ ἀποκρίθηκε: «Δέ θά εἶχες καμία ἐξουσία πάνω μου, ἄν δέ σοῦ εἶχε δοθεῖ ἀπό τό Θεό· γι' αὐτό, ἐκεῖνος πού μέ παρέδωσε σ' ἐσένα ἔχει μεγαλύτερο κρίμα ἀπό τό δικό σου». ¹² Ὁ Πιλᾶτος, ἀκούγοντας αὐτά τά λόγια, προσπάθησε γιά ἄλλη μιά φορά νά βρεῖ τρόπο νά τόν ἀφήσει ἐλεύθερο· οἱ Ἰουδαῖοι ὅμως κραύγαζαν κι ἔλεγαν: «Ἄν ἐλευθερώσεις αὐτόν, δέν μπορεῖς νά εἶσαι φίλος τοῦ αὐτοκράτορα· ὅποιος κάνει τόν ἑαυτό του βασιλιᾶ, εἶναι ἐχθρός τοῦ αὐτοκράτορα».

¹³ Ὁ Πιλᾶτος, ὅταν ἄκουσε αὐτά τά λόγια, διέταξε νά φέρουν ἔξω τόν Ἰησοῦ κι ὁ ἴδιος κάθισε στήν ἕδρα τοῦ δικαστῆ, στόν τόπο πού ὀνομάζεται Λιθόστρωτο —στά ἑβραϊκά «Γαββαθᾶ». ¹⁴ Ἦταν σχεδόν μεσημέρι, παραμονή τοῦ Πάσχα. Λέει λοιπόν ὁ Πιλᾶτος στούς Ἰουδαίους: «Νά ὁ βασιλιᾶς σας!» ¹⁵ Τότε ἐκεῖνοι ἄρχισαν νά φωνάζουν μέ κραυγές: «Θάνατος, θάνατος, σταύρωσέ τον!» Τούς λέει ὁ Πιλᾶτος: «Τό βασιλιᾶ σας νά σταυρώσω;» Ἀποκρίθηκαν οἱ ἀρχιερεῖς: «Δέν ἔχουμε ἄλλον βασιλιᾶ, ἐκτός ἀπό τόν αὐτοκράτορα». ¹⁶ Τότε κι ὁ Πιλᾶτος τούς τόν παρέδωσε γιά νά σταυρωθεῖ.

^{ΠΕΜΠΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Μάτθ.27,3-32)}

^{Ἡ αὐτοκτονία τοῦ Ἰούδα}

^{(Πράξ 1,18-19)}

³ Ὅταν ὁ Ἰούδας πού τόν εἶχε προδώσει ἔμαθε πώς καταδικάστηκε ὁ Ἰησοῦς, μεταμελήθηκε· ἐπέστρεψε τά τριάντα ἀργύρια στούς ἀρχιερεῖς καί στούς πρεσβυτέρους τοῦ συνεδρίου ⁴ καί τούς εἶπε: «Ἁμάρτησα, γιατί ἔστειλα στό θάνατο ἕναν ἀθῶο». Ἐκεῖνοι ὅμως τοῦ ἀποκρίθηκαν: «Κι ἐμᾶς τί μᾶς νοιάζει; Δικό σου εἶναι τό κρίμα». ⁵ Ὁ Ἰούδας τότε πέταξε τά ἀργύρια στό ναό, ἔφυγε καί πῆγε καί κρεμάστηκε. ⁶ Οἱ ἀρχιερεῖς μάζεψαν τά ἀργύρια καί εἶπαν: «Αὐτά τά χρήματα στάζουν αἷμα καί δέν ἐπιτρέπεται νά μποῦν στό χρηματοκιβώτιο τοῦ ναοῦ». ⁷ Ἔκαναν σύσκεψη κι ἀποφάσισαν ν' ἀγοράσουν μ' αὐτά τό χωράφι τοῦ κεραμέα, γιά νά θάβουν ἐκεῖ τούς ξένους. ⁸ Γι' αὐτό, τό χωράφι ἐκεῖνο ὀνομάστηκε «Ἀγρός Αἵματος», κι ἔτσι λέγεται ὡς τά σήμερα. ⁹ Βγῆκε ἔτσι ἀληθινό αὐτό πού εἶχε προφητέψει ὁ Ἰερεμίας: Καί πῆραν τά τριάντα ἀργύρια, ὅσο τόν ἐκτίμησαν οἱ Ἰσραηλῖτες πώς ἀξίζει, ¹⁰ καί τά ἔδωσαν γιά τό χωράφι τοῦ κεραμέα, ὅπως μέ πρόσταξε ὁ Κύριος.

^{Ἡ καταδίκη τοῦ Ἰησοῦ}

^{(Μκ 15,2-15· Λκ 23,3-5.13-25· Ἰω 18,33—19,16)}

¹¹ Ὁ Ἰησοῦς στάθηκε μπροστά στό Ρωμαῖο διοικητή, κι ἐκεῖνος ἄρχισε τήν ἀνάκριση: «Ἐσύ εἶσαι λοιπόν ὁ βασιλιᾶς τῶν Ἰουδαίων;» Ὁ Ἰησοῦς τοῦ ἀποκρίθηκε: «Ναί, ὅπως τό λές». ¹² Ἄρχισαν τότε νά τόν κατηγοροῦν οἱ ἀρχιερεῖς καί οἱ πρεσβύτεροι, μά αὐτός δέν ἔδινε καμιά ἀπάντηση. ¹³ «Δέν ἀκοῦς πόσα σοῦ καταμαρτυροῦν;» τοῦ λέει ὁ Πιλᾶτος. ¹⁴ Ὁ Ἰησοῦς ὅμως δέν ἔδινε καμιά ἀπάντηση, κι ὁ διοικητής ἀπόρησε πολύ γι' αὐτό.

¹⁵ Ὑπῆρχε ἡ συνήθεια κάθε Πάσχα νά ἐλευθερώνει ὁ Ρωμαῖος διοικητής ἕναν φυλακισμένο, ὅποιον θά τοῦ ζητοῦσε ὁ λαός. ¹⁶ Στίς φυλακές βρισκόταν τότε ἕνας πασίγνωστος φυλακισμένος, πού λεγόταν Βαραββᾶς. ¹⁷ Ὅταν συγκεντρώθηκε λοιπόν τό πλῆθος, ὁ Πιλᾶτος τούς ρώτησε: «Ποιόν θέλετε νά σᾶς ἐλευθερώσω; Τό Βαρραβᾶ ἤ τόν Ἰησοῦ, πού λένε ὅτι εἶναι ὁ Μεσσίας;» ¹⁸ Γιατί εἶχε καταλάβει πώς ἀπό φθόνο καί μόνο του εἶχαν παραδώσει τόν Ἰησοῦ.

¹⁹ Ἐνῶ καθόταν στή δικαστική του ἔδρα, ἡ γυναῖκα του τοῦ ἔστειλε μέ κάποιον ἐτοῦτο τό μήνυμα: «Μήν κάνεις τίποτα ἐναντίον αὐτοῦ τοῦ ἀθώου, γιατί πολύ ταλαιπωρήθηκα ἀπόψε στ' ὄνειρό μου ἐξαιτίας του».

²⁰ Στό μεταξύ οἱ ἀρχιερεῖς καί οἱ πρεσβύτεροι τοῦ συνεδρίου ἔπεισαν τό πλῆθος νά ζητήσουν νά ἐλευθερωθεῖ ὁ Βαρραβᾶς καί νά θανατωθεῖ ὁ Ἰησοῦς. ²¹ Ὅταν λοιπόν τούς ξαναρώτησε ὁ διοικητής: «Ποιόν ἀπό τούς δύο θέλετε νά σᾶς ἐλευθερώσω;» τό πλῆθος ἀποκρίθηκε: «Τό Βαρραβᾶ!» ²² Τούς λέει ὁ Πιλᾶτος: «Καί τί νά τόν κάνω τόν Ἰησοῦ, πού λένε ὅτι εἶναι ὁ Χριστός;» Κι ὅλοι τοῦ λένε: «Νά σταυρωθεῖ!» ²³ Ὁ Πιλᾶτος ξαναρωτᾶ: «Γιατί; Τί κακό ἔκανε;» Τό πλῆθος ὅμως κραύγαζε μέ περισσότερη δύναμη: «Νά σταυρωθεῖ!»

²⁴ Ὅταν εἶδε ὁ Πιλᾶτος πώς ἔτσι δέν πετυχαίνει τίποτα, ἀλλά ἀντίθετα γίνεται περισσότερη ἀναταραχή, πῆρε νερό καί ἔνιψε τά χέρια του μπροστά στό πλῆθος, λέγοντας: «Ἐγώ εἶμαι ἀθῶος γιά τό αἷμα αὐτοῦ τοῦ δικαίου· τό κρίμα πάνω σας». ²⁵ Τότε ἀποκρίθηκε ὅλος ὁ λαός καί εἶπε: «Τό αἷμα του πάνω μας καί πάνω στά παιδιά μας». ²⁶ Ἔτσι τούς ἀπέλυσε τό Βαρραβᾶ, ἐνῶ τόν Ἰησοῦ τόν μαστίγωσε καί τόν παρέδωσε νά σταυρωθεῖ.

^{Ὁ ἐμπαιγμός τοῦ Ἰησοῦ ἀπό τούς στρατιῶτες}

^{(Μκ 15,16-26· Ἰω 19,2-3)}

²⁷ Τότε οἱ στρατιῶτες τοῦ Πιλᾶτου πῆραν τόν Ἰησοῦ στό διοικητήριο καί μάζεψαν γύρω του ὅλη τή φρουρά. ²⁸ Τοῦ ἔβγαλαν τά ροῦχα καί τόν ἔντυσαν μέ μιά κόκκινη χλαίνη. ²⁹ Ἔπλεξαν ἕνα στεφάνι ἀπό ἀγκάθια καί τοῦ τό φόρεσαν στό κεφάλι σάν στέμμα, καί στό δεξί του χέρι τοῦ ἔβαλαν ἕνα καλάμι. Ὕστερα γονάτισαν μπροστά του καί τοῦ ἔλεγαν περιπαιχτικά: «Ζήτω ὁ βασιλιᾶς τῶν Ἰουδαίων!» ³⁰ Ἔπειτα τόν ἔφτυσαν, τοῦ πῆραν τό καλάμι καί μ' αὐτό τόν χτυποῦσαν στό κεφάλι. ³¹ Ἀφοῦ τόν περιπαίξανε, τοῦ ἔβγαλαν τή χλαίνη, τόν ἔντυσαν μέ τά ροῦχα του καί τόν πῆγαν νά τόν σταυρώσουν.

^{Ἡ σταύρωση τοῦ Ἰησοῦ}

^{(Μκ 15,21-32· Λκ 23,26-43· Ἰω 19,16β-27)}

³² Βγαίνοντας ἀπό τό διοικητήριο, οἱ στρατιῶτες βρῆκαν κάποιον Σίμωνα ἀπό τήν Κυρήνη καί τόν ἀγγάρεψαν νά σηκώσει τό σταυρό τοῦ Ἰησοῦ.

^{ΕΚΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Μαρκ. 15,16-32)}

^{Οἱ ἐμπαιγμοί τοῦ Ἰησοῦ ἀπό τούς στρατιῶτες}

^{(Μτ 27,27-31· Ἰω 19,2-3)}

¹⁶ Οἱ στρατιῶτες ἔφεραν τόν Ἰησοῦ στήν ἐσωτερική αὐλή, ἐκεῖ πού εἶναι τό διοικητήριο, καί φώναξαν ὅλη τή φρουρά· ¹⁷ τόν ἔντυσαν μέ κόκκινο μανδύα, ἔπλεξαν ἕνα ἀγκάθινο στεφάνι καί του τό φόρεσαν στό κεφάλι σάν στέμμα. ¹⁸ Μετά ἄρχισαν νά τόν χαιρετοῦν: «Ζήτω ὁ βασιλιᾶς τῶν Ἰουδαίων!» ¹⁹ Τόν χτυποῦσαν στό κεφάλι μ' ἕνα καλάμι, τόν ἔφτυναν καί γονατιστοί τόν προσκυνοῦσαν. ²⁰ Ἀφοῦ λοιπόν τόν περιπαίξανε, τοῦ ἔβγαλαν τόν κόκκινο μανδύα, τόν ἔντυσαν μέ τά ροῦχα του καί τόν πῆγαν νά τόν σταυρώσουν.

^{Ἡ σταύρωση τοῦ Ἰησοῦ}

^{(Μτ 27, 32-44· Λκ 23, 26-43· Ἰω 19, 17-27)}

²¹ Ἀγγαρεύουν τότε ἕναν περαστικό πού γυρνοῦσε ἀπό τό χωράφι του, γιά νά σηκώσει τό σταυρό τοῦ Ἰησοῦ. Ἦταν ὁ Σίμων ὁ Κυρηναῖος, ὁ πατέρας τοῦ Ἀλέξανδρου καί τοῦ Ρούφου. ²² Τόν φέρνουν στόν τόπο πού λέγεται Γολγοθᾶς, καί στά ἑλληνικά σημαίνει «Τόπος Κρανίου». ²³ Τοῦ ἔδωσαν νά πιεῖ κρασί ἀνακατεμένο μέ ἕνα ἀναισθητικό· ὁ Ἰησοῦς ὅμως δέν τό δέχτηκε. ²⁴ Τότε τόν σταύρωσαν καί μοιράστηκαν τά ροῦχα του τραβῶντας κλῆρο γιά τό τί ἀπ' αὐτά θά πάρει ὁ καθένας. ²⁵ Ἡ ὥρα ἦταν ἐννέα τό πρωί ὅταν τόν σταύρωσαν. ²⁶ Ἡ αἰτία τῆς σταύρωσης ἦταν γραμμένη σέ μιά ἐπιγραφή: «Ὁ Βασιλιᾶς τῶν Ἰουδαίων».

²⁷ Μαζί μέ τόν Ἰησοῦ σταύρωσαν δύο ληστές, ἕναν στά δεξιά του κι ἕναν στ' ἀριστερά του. ²⁸ Ἔτσι ἐκπληρώθηκε ἡ Γραφή πού ἔλεγε: Συγκαταριθμήθηκε μεταξύ τῶν ἀνόμων.

²⁹ Οἱ περαστικοί κουνοῦσαν εἰρωνικά τό κεφάλι τους, καί τόν ἔβριζαν: «Ἄ, ἐσύ πού θά γκρέμιζες τό ναό καί σέ τρεῖς μέρες θά τόν οἰκοδομοῦσες!» τοῦ ἔλεγαν. ³⁰ «Σῶσε τόν ἑαυτό σου καί κατέβα ἀπό τό σταυρό». ³¹ Τόν κορόϊδευαν ἐπίσης κι οἱ ἀρχιερεῖς καί οἱ γραμματεῖς: «Τούς ἄλλους τούς ἔσωσε», λέγανε μεταξύ τους, «τόν ἑαυτό του δέν μπορεῖ νά τόν σώσει. ³² Εἶναι λέει ὁ Μεσσίας, ὁ βασιλιᾶς τοῦ Ἰσραήλ· ἄς κατέβει τώρα ἀπό τό σταυρό, γιά νά δοῦμε καί νά πιστέψουμε σ' αὐτόν».

^{ΕΒΔΟΜΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Μάτθ.27,33-54)}

³³ Ἔφτασαν ἔτσι στόν τόπο πού λέγεται Γολγοθᾶς —στά ἑλληνικά τό ὄνομα σημαίνει «Τόπος Κρανίου». ³⁴ Ἔδωσαν στόν Ἰησοῦ νά πιεῖ ξύδι ἀνακατεμένο μέ χολή· ὅταν ὅμως τό γεύτηκε δέν ἤθελε νά πιεῖ. ³⁵ Ὕστερα τόν σταύρωσαν καί στή συνέχεια μοιράστηκαν τά ροῦχα του ρίχνοντας κλῆρο. ³⁶ Καί κάθισαν ἐκεῖ καί τόν φύλαγαν. ³⁷ Πάνω ἀπό τό κεφάλι του ἔβαλαν μιά ἐπιγραφή μέ τήν αἰτία τῆς καταδίκης: «Αὐτός εἶναι ὁ Ἰησοῦς, ὁ βασιλιᾶς τῶν Ἰουδαίων». ³⁸ Δεξιά κι ἀριστερά του σταυρώθηκαν δυό ληστές. ³⁹ Καί οἱ περαστικοί κουνοῦσαν εἰρωνικά τό κεφάλι καί τόν ἔβριζαν, ⁴⁰ λέγοντας: «Ἐσύ πού θά γκρέμιζες τό ναό καί σέ τρεῖς μέρες θά τόν ξανάχτιζες, σῶσε τόν ἑαυτό σου, ἄν εἶσαι Υἱός τοῦ Θεοῦ, καί κατέβα ἀπό τό σταυρό». ⁴¹ Τό ἴδιο τόν περιπαίζανε καί οἱ ἀρχιερεῖς μαζί μέ τούς γραμματεῖς, τούς πρεσβυτέρους καί τούς Φαρισαίους κι ἔλεγαν: ⁴² «Τούς ἄλλους τούς ἔσωσε· τόν ἑαυτό του δέν μπορεῖ νά τόν σώσει. Ἄν εἶναι ὁ βασιλιᾶς τοῦ Ἰσραήλ, ἄς κατεβεῖ ἀπό τό σταυρό, καί θά πιστέψουμε σ' αὐτόν. ⁴³ Ἐμπιστεύτηκε τόν ἑαυτό του στό Θεό, ἄς τόν γλυτώσει λοιπόν τώρα, ἄν τόν θέλει, ἀφοῦ εἶπε πώς εἶναι Υἱός τοῦ Θεοῦ». ⁴⁴ Τό ἴδιο κι οἱ ληστές πού εἶχαν σταυρωθεῖ μαζί του, τόν περιγελοῦσαν.

^{Ὁ θάνατος τοῦ Ἰησοῦ}

^{(Μκ 15,33-39· Λκ 23,44-48· Ἰω 19,28-30)}

⁴⁵ Ἀπό τό μεσημέρι ὡς τίς τρεῖς τό ἀπόγευμα ἔπεσε σκοτάδι σ' ὅλη τή γῆ. ⁴⁶ Γύρω στίς τρεῖς κραύγασε ὁ Ἰησοῦς μέ δυνατή φωνή:

«Ἠλί ἠλί, λιμᾶ σαβαχθανί;»

δηλαδή, «Θεέ μου, Θεέ μου, γιατί μέ ἐγκατέλειψες;» ⁴⁷ Μερικοί ἀπό τούς παρευρισκομένους ἐκεῖ σάν τόν ἄκουσαν, ἔλεγαν: «Αὐτός φωνάζει τόν Ἠλία». ⁴⁸ Κι ἀμέσως ἕνας ἀπ' αὐτούς πῆγε καί πῆρε ἕνα σφουγγάρι, τό βούτηξε στό ξύδι καί, ἀφοῦ τό στέριωσε πάνω σ' ἕνα καλάμι, τοῦ ἔδωσε νά πιεῖ. ⁴⁹ Οἱ ὑπόλοιποι ἔλεγαν: «Ἄσε νά δοῦμε ἄν θά 'ρθεῖ ὁ Ἠλίας νά τόν σώσει». ⁵⁰ Ὁ Ἰησοῦς ἔβγαλε πάλι μιά δυνατή κραυγή καί ἄφησε τήν τελευταία του πνοή. ⁵¹ Τότε τό καταπέτασμα τοῦ ναοῦ σκίστηκε στά δύο, ἀπό πάνω ὡς κάτω, ἡ γῆ σείστηκε, ⁵² ἔσπασαν οἱ ταφόπετρες κι ἄνοιξαν τα μνήματα. Πολλοί ἅγιοι πού εἶχαν πεθάνει ἀναστήθηκαν ⁵³ καί βγῆκαν ἀπό τά μνήματα, καί μετά τήν ἀνάσταση τοῦ Ἰησοῦ μπῆκαν στήν ἅγια πόλη τῆς Ἱερουσαλήμ κι ἐμφανίστηκαν σέ πολλούς.

⁵⁴ Ὁ Ρωμαῖος ἑκατόνταρχος καί οἱ στρατιῶτες πού φύλαγαν μαζί του τόν Ἰησοῦ, ὅταν εἶδαν τό σεισμό καί τ' ἄλλα συμβάντα, φοβήθηκαν πάρα πολύ καί εἶπαν: «Στ' ἀλήθεια, αὐτός ἦταν Υἱός Θεοῦ».

^{ΟΓΔΟΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Λούκ.22,3-49)}

³² Μαζί μέ τόν Ἰησοῦ πήγαιναν νά σταυρώσουν κι ἄλλους δύο, κακούργους. ³³ Ὅταν ἔφτασαν στό μέρος πού ὀνομαζόταν «Κρανίο», σταύρωσαν ἐκεῖ τόν Ἰησοῦ καί τούς κακούργους, τόν ἕνα στά δεξιά του καί τόν ἄλλο στά ἀριστερά. ³⁴ Ὁ Ἰησοῦς ἔλεγε: «Πατέρα, συγχώρησέ τους, δέν ξέρουν τί κάνουν». Ἐκεῖνοι μοιράστηκαν τά ροῦχα του ρίχνοντας κλῆρο. ³⁵ Ὁ λαός στεκόταν καί ἔβλεπε. Μαζί μ' αὐτούς κι οἱ ἄρχοντες κορόϊδευαν καί ἔλεγαν: «Τούς ἄλλους τούς ἔσωσε, ἄς σώσει τώρα καί τόν ἑαυτό του, ἄν αὐτός εἶναι ὁ Μεσσίας, ὁ ἐκλεκτός τοῦ Θεοῦ». ³⁶ Τόν χλεύαζαν καί οἱ στρατιῶτες· ἔρχονταν κοντά του, τοῦ ἔδιναν ξύδι ³⁷ καί τοῦ ἔλεγαν: «Ἄν ἐσύ εἶσαι ὁ βασιλιᾶς τῶν Ἰουδαίων, σῶσε τόν ἑαυτό σου». ³⁸ Ὑπῆρχε μάλιστα καί μιά ἐπιγραφή ἀπό πάνω του, γραμμένη στά ἑλληνικά, στά ἑβραϊκά καί στά ρωμαϊκά: «Αὐτός εἶναι ὁ βασιλιᾶς τῶν Ἰουδαίων».

³⁹ Ἕνας ἀπό τούς κακούργους πού ἦταν κρεμασμένος στό σταυρό τόν βλασφημοῦσε καί τοῦ ἔλεγε: «Ἐάν ἐσύ εἶσαι ὁ Μεσσίας, σῶσε τόν ἑαυτό σου κι ἐμᾶς». ⁴⁰ Ὁ ἄλλος στράφηκε σ' αὐτόν, τόν ἐπιτίμησε καί τοῦ εἶπε: «Οὔτε τό Θεό δέ φοβᾶσαι ἐσύ; Δέν εἶσαι ὅπως κι ἐκεῖνος καταδικασμένος; ⁴¹ Ἐμεῖς βέβαια δίκαια, γιατί τιμωρούμαστε γι' αὐτά πού κάναμε· αὐτός ὅμως δέν ἔκανε κανένα κακό». ⁴² Καί στόν Ἰησοῦ ἔλεγε: «Θυμήσου με, Κύριε, ὅταν ἔρθεις στή βασιλεία σου». ⁴³ Ὁ Ἰησοῦς τοῦ ἀπάντησε: «Σέ βεβαιώνω πώς σήμερα κιόλας θά εἶσαι μαζί μου στόν παράδεισο».

^{Ὁ θάνατος τοῦ Ἰησοῦ}

^{(Μτ 27,45-56· Μκ 15,33-41· Ἰω 19,28-30)}

⁴⁴ Ἦταν περίπου δώδεκα ἡ ὥρα τό μεσημέρι, κι ἔπεσε σκοτάδι σέ ὅλη τή γῆ ὡς τίς τρεῖς τό ἀπόγευμα, ⁴⁵ γιατί ὁ ἥλιος χάθηκε. Τό καταπέτασμα τοῦ ναοῦ σκίστηκε στή μέση. ⁴⁶ Τότε ὁ Ἰησοῦς κραύγασε μέ δυνατή φωνή καί εἶπε: «Πατέρα, στά χέρια σου παραδίνω τό πνεῦμα μου». Μόλις τό εἶπε αὐτό, ξεψύχησε. ⁴⁷ Ὅταν ὁ Ρωμαῖος ἀξιωματικός εἶδε αὐτό πού ἔγινε, δόξασε τό Θεό: «Πραγματικά», εἶπε, «αὐτός ὁ ἄνθρωπος ἦταν ἀθῶος!» ⁴⁸ Κι ὅλοι ὅσοι εἶχαν μαζευτεῖ ἐκεῖ γιά νά δοῦν τό θέαμα, μόλις εἶδαν αὐτά πού ἔγιναν, ἔφευγαν χτυπῶντας μετανιωμένοι τά στήθη τους. ⁴⁹ Ὅλοι οἱ γνωστοί τοῦ Ἰησοῦ στέκονταν μακριά. Μαζί τους τά παρακολουθοῦσαν αὐτά καί γυναῖκες πού τόν εἶχαν ἀκολουθήσει ἀπό τή Γαλιλαία.

^{ΕΝΑΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Ἰωάν. 19,25-37)}

Κοντά στό σταυρό τοῦ Ἰησοῦ στέκονταν ἡ μητέρα του, ἡ ἀδερφή της ἡ Μαρία, γυναῖκα τοῦ Κλωπᾶ, καί ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή.²⁶ Ὁ Ἰησοῦς, ὅταν εἶδε τή μητέρα του καί τό μαθητή πού ἀγαποῦσε, νά στέκεται πλάϊ της, λέει στή μητέρα του: «Αὐτός τώρα εἶναι ὁ γιός σου». ²⁷ Ὕστερα λέει στό μαθητή: «Αὐτή τώρα εἶναι ἡ μητέρα σου». Ἀπό κείνη τήν ὥρα ὁ μαθητής τήν πῆρε στό σπίτι του.

²⁸ Μετά ἀπ' αὐτό, ὁ Ἰησοῦς γνωρίζοντας πώς ὅλα εἶχαν φτάσει πιά στό καθορισμένο τέλος, γιά νά ἐκπληρωθεῖ ἡ προφητεία της Γραφῆς, λέει: «Διψῶ». ²⁹ Ἐκεῖ κοντά, βρισκόταν ἕνα σκεῦος γεμᾶτο ξύδι. Οἱ στρατιῶτες βούτηξαν ἕνα σφουγγάρι στό ξύδι, τό στήριξαν στήν ἄκρη ἑνός κλαδιοῦ ἀπό ὕσσωπο καί τό 'φεραν στό στόμα τοῦ Ἰησοῦ. ³⁰ Ἐκεῖνος ὅταν γεύτηκε τό ξύδι εἶπε: «Τετέλεσται». Ἔγειρε τό κεφάλι καί παρέδωσε τό πνεῦμα.

^{Ὁ στρατιώτης λογχίζει τήν πλευρά τοῦ Ἰησοῦ}

³¹ Ἦταν παραμονή τοῦ Πάσχα, καί οἱ Ἰουδαῖοι δέν ἤθελαν νά μείνουν τά σώματα τῶν σταυρωμένων πάνω στό σταυρό τήν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου, γιατί ἡ μέρα ἐκείνη ἦταν πολύ μεγάλη γιορτή. Γι' αὐτό παρακάλεσαν τόν Πιλᾶτο νά διατάξει νά σπάσουν τά σκέλη τους καί νά τούς πάρουν ἀπό 'κεῖ. ³² Ἔτσι, οἱ στρατιῶτες ἦρθαν κι ἔσπασαν τά σκέλη τοῦ πρώτου, ἔπειτα τοῦ ἄλλου, πού εἶχαν σταυρωθεῖ μαζί μέ τόν Ἰησοῦ· ³³ ὅταν ὅμως ἦρθαν στόν Ἰησοῦ, δέν τοῦ ἔσπασαν τά σκέλη, γιατί τόν βρῆκαν ἤδη νεκρό. ³⁴ Ἕνας ἀπό τούς στρατιῶτες τοῦ τρύπησε τήν πλευρά μέ τή λόγχη, κι ἀμέσως βγῆκε ἀπό τήν πληγή αἷμα καί νερό. ³⁵ Αὐτός πού ἀναφέρει τό γεγονός, τό εἶδε μέ τά μάτια του, κι αὐτό πού ἀναφέρει εἶναι ἀληθινό. Ξέρει κι ὁ ἴδιος πώς λέει τήν ἀλήθεια, ὥστε κι ἐσεῖς νά τό πιστέψετε. ³⁶ Μ' αὐτά πού ἔγιναν ἐκπληρώθηκε ὁ λόγος τῆς Γραφῆς: Κανένα κόκκαλό του δέν θά συντριφθεῖ. ³⁷ Κι ἕνας ἄλλος λόγος τῆς Γραφῆς λέει: Θά στρέψουν τά μάτια τους σ' ἐκεῖνον πού τόν κέντησαν μέ τή λόγχη.

^{ΔΕΚΑΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Μάρκ.15,43-47)}

^{Ἡ ταφή τοῦ Ἰησοῦ}

^{(Μτ 27,57-61· Λκ 23,50-56· Ἰω 19,38-42)}

⁴² Ἦταν ἡμέρα Παρασκευή, παραμονή τοῦ Σαββάτου. Κατά τό δειλινό, ⁴³ ὁ Ἰωσήφ, ἕνα ἀξιοσέβαστο μέλος τοῦ συνεδρίου, πού καταγόταν ἀπό τήν Ἀριμαθαία, καί περίμενε κι αὐτός τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τόλμησε νά πάει στόν Πιλᾶτο καί νά τοῦ ζητήσει τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. ⁴⁴ Ὁ Πιλᾶτος ἀπόρησε πού ὁ Ἰησοῦς εἶχε κιόλας πεθάνει. Κάλεσε τόν ἑκατόνταρχο καί τόν ρώτησε ἄν εἶχε πεθάνει ἀπό ὥρα. ⁴⁵ Ὅταν πῆρε τήν ἀπάντηση ἀπό τόν ἑκατόνταρχο, χάρισε τό σῶμα στόν Ἰωσήφ. ⁴⁶ Ἐκεῖνος ἀγόρασε ἕνα σεντόνι, κατέβασε τόν Ἰησοῦ, τόν τύλιξε μ' αὐτό καί τόν τοποθέτησε σ' ἕνα μνῆμα πού ἦταν λαξεμένο σέ βράχο· μετά κύλησε ἕνα λιθάρι κι ἔκλεισε τήν εἴσοδο τοῦ μνήματος. ⁴⁷ Ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή καί ἡ Μαρία ἡ μητέρα τοῦ Ἰωσήφ παρακολουθοῦσαν πού τόν ἔβαλαν.

^{ΕΝΔΕΚΑΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Ἰωάν. 19,38-42)}

^{Ἡ ταφή τοῦ Ἰησοῦ}

^{(Μτ 27,57-61· Μκ 15,42-47· Λκ 23,50-56)}

³⁸ Ἀφοῦ ἔγιναν αὐτά, ὁ Ἰωσήφ ἀπό τήν πόλη Ἀριμαθαία παρακάλεσε τόν Πιλᾶτο νά τοῦ ἐπιτρέψει νά πάρει ἀπό τό σταυρό τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. Ὁ Ἰωσήφ ἦταν μαθητής τοῦ Ἰησοῦ, κρυφός ὅμως, γιατί φοβόταν τούς Ἰουδαίους. Ὁ Πιλᾶτος ἔδωσε τήν ἄδεια. Ἦρθε, λοιπόν, ὁ Ἰωσήφ καί κατέβασε τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. ³⁹ Ἦρθε ἐπίσης καί ὁ Νικόδημος, αὐτός πού τήν πρώτη φορά εἶχε πάει νύχτα νά συναντήσει τόν Ἰησοῦ· αὐτός ἔφερε ἕνα μῖγμα ἀπό σμύρνα κι , ἑκατό περίπου λίτρες. ⁴⁰ Πῆραν τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ καί τό ἔδεσαν μέ πάνινες λουρίδες, βάζοντας καί τά ἀρώματα, ὅπως συνηθίζουν οἱ Ἰουδαῖοι νά ἑτοιμάζουν τό σῶμα γιά τήν ταφή. ⁴¹ Στό μέρος ὅπου σταυρώθηκε ὁ Ἰησοῦς ἦταν ἕνας κῆπος, καί μέσα στόν κῆπο ἕνα καινούριο μνῆμα, ὅπου κανένας δέν εἶχε ἀκόμη ταφεῖ. ⁴² Ἐπειδή, λοιπόν, ἦταν παραμονή τῆς γιορτῆς τῶν Ἰουδαίων καί τό μνῆμα ἦταν κοντά, ἐνταφίασαν τόν Ἰησοῦ ἐκεῖ.

^{ΔΩΔΕΚΑΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Ματθ. 27,62-66)}

^{Ἡ φρούρηση τοῦ τάφου}

⁶² Τήν ἄλλη μέρα, πού ἦταν Σάββατο, πῆγαν οἱ ἀρχιερεῖς καί οἱ Φαρισαῖοι, ὅλοι μαζί, στόν Πιλᾶτο ⁶³ καί τοῦ εἶπαν: «Κύριε, θυμηθήκαμε πώς ἐκεῖνος ὁ λαοπλάνος εἶχε πεῖ ὅταν ζοῦσε: "σέ τρεῖς μέρες θά ἀναστηθῶ". ⁶⁴ Γι' αὐτό, δῶσε διαταγή νά φρουρηθεῖ καλά ὁ τάφος ὡς τήν τρίτη μέρα, μήν τυχόν ἔρθουν οἱ μαθητές του τή νύχτα καί τόν κλέψουν, κι ἔπειτα ποῦν στό λαό πώς ἀναστήθηκε ἀπό τούς νεκρούς· γιατί τότε ἡ τελευταία πλάνη θά εἶναι χειρότερη ἀπό τήν προηγούμενη». ⁶⁵ Ὁ Πιλᾶτος τούς εἶπε: «Σᾶς διαθέτω τή φρουρά. Πηγαίνετε καί πᾶρτε ὅποια μέτρα ἀσφαλείας νομίζετε». ⁶⁶ Τότε αὐτοί πῆγαν στόν τάφο καί τόν ἀσφάλισαν: σφράγισαν τήν πέτρα κι ἄφησαν καί τή φρουρά ἐκεῖ.

_{τοῦ Φώτη Κόντογλου}

Ἐκεῖνος πού ἔχει θρόνο τόν οὐρανό καί ὑποπόδιο τή γῆ, ὁ γυϊός τοῦ Θεοῦ καί ὁ Λόγος του ὁ συναΐδιος, σήμερα ταπεινώθηκε καί ἦρθε στή Βηθανία ἀπάνω σ' ἕνα πουλάρι. Καί τά παιδιά τῶν Ἑβραίων τόν ὑποδεχθήκανε φωνάζοντας: «Ὡσαννά ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, ὁ βασιλιᾶς τοῦ Ἰσραήλ»

Άγιοι Ισίδωροι, Λυκαβηττός, Αθήνα

Άλλη μία ευλογημένη ακολουθία του Ιερού Ευχελαίου έλαβε χώρα το απόγευμα της Μεγάλης Τετάρτης στους Αγίους Ισιδώρους του Λυκαβηττού με τον αγαπημένο μας πάτερ Δημήτρη και τους αγαπητούς συλλειτουργούς του.

Σώσον Κύριε τον λαό Σου και ευλόγησον την κληρονομία Σου, νίκας τοις βασιλεύσι κατά βαρβάρων δωρούμενος και το Σον φυλάττων, δια του Σταυρού Σου, πολίτευμα.

Να είσαστε καλά και να μας χαρίζετε πάντα την αλήθεια και τα πλούσια δώρα του Θεού, έστω και διαδικτυακά. Σας ευχαριστούμε με όλη τη δύναμη της καρδιά μας.

¹⁷ Ἐμαρτύρει οὖν ὁ ὄχλος ὁ ὢν μετ’ αὐτοῦ ὅτε τὸν Λάζαρον ἐφώνησεν ἐκ τοῦ μνημείου καὶ ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν.

¹⁸ διὰ τοῦτο καὶ ὑπήντησεν αὐτῷ ὁ ὄχλος, ὅτι ἤκουσαν τοῦτο αὐτὸν πεποιηκέναι τὸ σημεῖον. ¹⁹ οἱ οὖν Φαρισαῖοι εἶπον πρὸς ἑαυτούς· Θεωρεῖτε ὅτι οὐκ ὠφελεῖτε οὐδέν; ἴδε ὁ κόσμος ὀπίσω αὐτοῦ ἀπῆλθεν.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ

εκ νεκρών,
θανάτω θάνατον πατήσας
και τοις εν τοις μνήμασιν,
ζωήν χαρισάμενος.