»»» Μεταμόρφωση
Μεταμόρφωση
Η Μεταμόρφωσις του Κυρίου. Κείμενο αγίου Ισιδώρου Πηλουσιώτου (περίπου 360 – 450 μ. Χ.).
Ἡ ἐν τῷ ὅρει μεταμόρφωσις τοῦ Δεσπότου ὑμῶν καὶ Σωτῆρος, τὴν ἐκ νεκρῶν ἐξανάστασιν ἡμῶν προεδήλου, ἦντινα καὶ φυλάττειν ἐν ἑαυτοῖς οἱ θεαταὶ προσετάττοντο μέχρι τῆς αὐτοῦ ἀναστάσεως, ὡς τότε πιστὴν φανησομένην, οἶα τῷ ἔργῳ ὁρωμένην. Ἡ δὲ Μωσέως καὶ Ἡλίου παρουσία, τὴν ζώντων καὶ νεκρῶν ἐμαρτύρησεν αὐτῷ δεσποτείαν.
Απόδοση στην Νεοελληνική:
Η Μεταμόρφωση του Δεσπότη και Σωτήρα μας Χριστού, που έγινε επάνω στο βουνό, αποτελούσε προδήλωση της δικής μας μελλοντικής ανάστασης απ’ τους νεκρούς.
Αυτήν, έλαβαν εντολή να την κρατήσουν μυστική μέχρι την ανάσταση Του, διότι τότε θα γινόταν κατανοητή η σημασία του εν λόγω θαυμαστού γεγονός, το οποίο είδαν να πραγματοποιείται.
Η δε παρουσία του Μωυσή και του προφήτη Ηλία φανέρωνε την εξουσία του Χριστού επάνω στους ζώντες και τους νεκρούς.
Ἅγιος Ἰσίδωρος τοῦ Πηλουσιώτου, Βιβλίον Πρῶτον, Ἐπιστολή ΣΛΘ', πρὸς Ἁλφιῷ Πρεσβυτέρῳ.
Ο δε Γρηγόριος Παλαμάς λέγει:
Εἰς τὰ κτιστὰ εἶναι ἀόρατος ὁ Θεός, εἰς ἑαυτὸν δὲ δὲν εἶναι ἀόρατος, τότε δὲ ὁ Θεὸς θὰ εἶναι ὁ βλέπων ὄχι μόνον διὰ τῆς ψυχῆς μας, ἀλλὰ καί, ὦ τοῦ θαύματος, διὰ τοῦ σώματος, διὰ τοῦτο θὰ ἴδωμεν τηλαυγῶς τὸ θεϊκὸν καὶ ἀπρόσιτον φῶς καὶ διὰ σωματικῶν ὀργάνων καὶ τῆς μεγαλοδωρεᾶς αὐτῆς ἡ ὁποία πρόκειται νὰ μᾶς γίνῃ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ τὸν ἀρραβῶνα καὶ τὸ προοίμιον ὑπέδειξεν ἀρρήτως ὁ Χριστὸς εἰς τοὺς ἀποστόλους ἐν Θαβώρ. Ἡ ὑπὲρ πάντα δὲ λόγον καὶ πᾶσαν ὅρασιν ἀκτὶς τῆς θεότητος, πῶς θὰ ἦτο αἰσθητή; Κατενόησες ὅτι τὸ φῶς τὸ ὁποῖον περιήστραψε τοὺς ἀποστόλους ἐν Θαβὼρ δὲν ἦτο κἂν αἰσθητόν;
Τὸ Θεῖον Φῶς - Vladimir Lossky
Τὸ θεῖον φῶς Vladimir Lossky,
Ἡ μυστικὴ θεολογία τῆς Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας,
μτφρ. Πρεσβυτέρας Στέλλας Κ. Πλευράκη, σελ. 259-269
Ἡ μετὰ τοῦ Θεοῦ ἕνωσις εἶναι μυστήριον, τὸ ὁποῖον τελειοῦται ἐν τοῖς ἀνθρωπίνοις προσώποις.
Ὁ ἄνθρωπος εἰς τὴν ὁδὸν πρὸς τὴν ἕνωσιν οὐδέποτε ἐλαττοῦται, ὡς πρὸς τὴν προσωπικότητα του, καίτοι ἀρνεῖται τὴν ἀτομικήν του θέλησιν, τὰς φυσικάς του κλίσεις. Ἀρνούμενος ὁ ἄνθρωπος ἐλευθέρως πᾶν ὅ,τι εἶναι εἰς αὐτὸν ἀτομικὸν ἐκ φύσεως, ὁλοκληροῦται ἐν χάριτι. Πᾶν ὅ,τι δὲν εἶναι ἑκούσιον, πᾶν ὅ,τι δὲν εἶναι συνειδητὸν δὲν ἔχει προσωπικήν ἀξίαν. Αἱ στερήσεις, οἱ πόνοι, δὲν δύνανται νὰ γίνουν ὁδὸς πρὸς τὴν ἕνωσιν, ἐάν δὲν γίνουν ἀποδεκταὶ ἐλευθέρως. Ἓν τέλειον πρόσωπον λαμβάνει ἐν πλήρει συνειδήσει ὅλας τὰς ἀποφάσεις του· εἶναι ἐλεύθερον πάσης βίας, πάσης φυσικῆς ἀνάγκης. Ὅσον προοδεύει τις εἰς τὴν ὁδὸν τῆς ἑνώσεως, τόσον περισσότερον συνειδητὸς γίνεται. Ἡ συνείδησις αὐτὴ ἐν τῇ πνευματικῇ ζωῇ καλεῖται γνώσις ὑπὸ τῶν ἀσκητικῶν Πατέρων τῆς Ἀνατολῆς. Ἐκδηλοῦται πλῆρως εἰς τὰς ὑψηλοτέρας βαθμίδας τῆς μυστικῆς ὁδοῦ, ὡς ἡ τελεία γνώσις τῆς Ἁγίας Τριάδος. Διὰ τὸν λόγον αὐτὸν Εὐάγριος ὁ Ποντικὸς ἐταύτιζεν τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ μὲ τὴν γνῶσιν τῆς Ἁγίας Τριάδος, τὴν συνείδησιν τοῦ ἀντικειμένου τῆς ἑνώσεως. Ἀντιθέτως ἡ ἄγνοια, εἰς τὸ ἀκρότατον αὐτῆς ὅριον, θὰ εἶναι ἡ κόλασις - ἐσχάτη κατάπτωσις τοῦ προσώπου (1). Ἡ πνευματικὴ ζωή, ἡ αὔξησις τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ χάριτι εἶναι πάντοτε συνειδητή, ἐνῶ ἡ ἄγνοια εἶναι σημεῖον ἁμαρτίας, «ὁ ὕπνος τῆς ψυχῆς». Ὀφείλομεν ἑπομένως νὰ εἴμεθα συνεχῶς ἐν ἐγρηγόρσει, νὰ διάγωμεν ὡς τέκνα φωτός («ὡς τέκνα φωτὸς περιπατεῖτε» Εφ. ε' 9), κατὰ τὸν λόγον τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «ἔγειρε ὁ καθεύδων καὶ ἀνάστα ἐκ τῶν νεκρῶν καὶ ἐπιφαύσει σοι ὁ Χριστός» (Εφ. ε', 14).
Λόγος εἰς τὴν ὑπερένδοξον μεταμόρφωσιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν καὶ μακαριωτάτου μοναχοῦ καὶ πρεσβυτέρου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ
Δεῦτε, πανηγυρίσωμεν σήμερον, ὦ φιλόθεον σύστημα.
Δεῦτε, συνεορτάσωμεν σήμερον ταῖς φιλεόρτοις ἄνω δυνάμεσι·
ἥκασι γὰρ ἐνθάδε σὺν ἡμῖν ἑορτάσοντες.
Δεῦτε, ὡς ἐν κυμβάλοις εὐήχοις τοῖς χείλεσιν ἀλαλάξωμεν.
Δεῦτε, σκιρτήσωμεν πνεύματι.
Τίνι γὰρ ἑορτὴ καὶ πανήγυρις;
τίνι θυμηδία καὶ ἀγαλλίασις, ἀλλ' ἢ τοῖς φοβουμένοις τὸν Κύριον, τοῖς Τριάδι λατρεύουσι, τοῖς τῷ Πατρὶ τὸν Υἱὸν καὶ τὸ Πνεῦμα συναΐδιον σέβουσι, τοῖς ψυχῇ, καὶ ἐννοίᾳ, καὶ στόματι καθομολογοῦσι θεότητα ἐν τρισὶν ἀδιαιρέτως γνωριζομένην ταῖς ὑποστάσεσι, τοῖς εἰδόσι καὶ λέγουσι τὸν Χριστὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, καὶ Θεὸν μίαν ὑπόστασιν, ἐν δυσὶν ἀδιαιρέτοις καὶ ἀσυγχύτοις ταῖς φύσεσι γνωριζόμενον, καὶ τοῖς αὐτῶν φυσικοῖς ἰδιώμασιν;
Ἡμῖν εὐφροσύνη καὶ χαρὰ πᾶσα ἑόρτιος.
Ἡμῖν ὁ Χριστὸς τὰς ἑορτὰς ἐκτετέλεκεν·
οὐ γὰρ ἔστι χαίρειν τοῖς ἀσεβέσιν.
Ἀποθώμεθα λύπης ἁπάσης νέφος ἐπισκοτούσης ἡμῖν τὸν νοῦν, καὶ τοῦτον οὐκ ἐώσης πρὸς ὕψος ἐπαίρεσθαι.
Πάντων τῶν γηΐνων περιφρονήσωμεν·
οὐκ ἐν γῇ γὰρ ἡμῶν τὸ πολίτευμα.
Πρὸς οὐρανὸν τὸν νοῦν ἐναποτείνωμεν, ὅθεν καὶ Σωτῆρα Χριστὸν ἀπεκδεχόμεθα Κύριον.
Ἐρώτησις - Ἀπόκρισις τρίτη
ΕΡΩΤΗΣΙΣ ΤΡΙΤΗ