»»» Μετάνοια
Μετάνοια
Εἰς τὸν Φαρισαῖον, καὶ εἰς τὴν πόρνην. Ἐλέχθη τὴν Ἁγίαν Μεγάλην Τετάρτη
Ἅπας μὲν καιρὸς παντὶ βουλομένῳ πρὸς μετάνοιαν ἐπιτήδειος.
Ἔξεστι γὰρ ἑκάστῳ θελήσαντι
καὶ ἐν τῷ ἔαρι βλαστῆσαι τὴν εὐζωΐαν,
καὶ ἐν θέρει συνάξαι τῆς σωτηρίας τὰ δράγματα,
καὶ ἐν φθινοπώρῳ τὴν βλάβην τὴν τῆς ψυχῆς φθορὰν κατιδεῖν,
καὶ ἐν χειμῶνι τὸν χειμῶνα τῶν ἀνομημάτων φυγεῖν,
καὶ ἐν πάσῃ τροπῇ τραπῆναι τὴν ἐπὶ τὸ βέλτιον τροπὴν,
καὶ ἐν νυκτὶ τὴν νύκτα τῆς ἁμαρτίας ἐκκλῖναι,
καὶ ἐν ἡμέρᾳ πρὸς τὸ φῶς τοῦ καθαροῦ συνειδότος δραμεῖν,
καὶ πρὸς τὸν πλάσαντα ἀναδραμεῖν·
ὁ δὲ παρὼν οὗτος καιρὸς ἐγκρατείᾳ καὶ νηστείᾳ περιπεφραγμένος πρὸς μετάνοιαν ἐπιτηδειότερος,
ἀλλ' οὐ πᾶσι.
Εἰς τὴν παραβολὴν περὶ τοῦ ἀσώτου
Ἀεὶ μὲν, ἀδελφοὶ, τὴν τοῦ Θεοῦ φιλανθρωπίαν κηρύττειν ὀφείλομεν (δι' αὐτῆς γὰρ ζῶμεν καὶ κινούμεθα καὶ ἐσμέν)·
μάλιστα δὲ ἐν τούτῳ τῷ καιρῷ χρεωστοῦμεν τοῦτο ποιεῖν, διὰ τὴν κοινὴν ὠφέλειαν, καὶ τὴν εὐεργεσίαν τῶν μελλόντων ἐκ τῆς κολυμβήθρας ἀνατέλλειν ἀστέρων.
Καὶ γὰρ οὗτοι διὰ ταύτης ἐκλάμψουσι,
καὶ ἡμεῖς δι' αὐτῆς ἐσώθημεν καὶ σωζόμεθα·
ἥτις ἡμῖν ἀντὶ κληρονομίας ἐδόθη ἐκ τοῦ δημιουργοῦ Θεοῦ καὶ πατρὸς ἡμῶν.
Εἰς τὸν τελώνην καὶ τὸν Φαρισαῖον λόγος
Οἱ πόῤῥωθεν τοὺς λειμῶνας θεασάμενοι, ποικίλην μὲν βλέπουσι τῶν ἀνθέων τὴν τερπνότητα· τότε δὲ αὐτῶν τὸ εὐειδὲς γινώσκουσιν, ὅταν πλησίον γενόμενοι, τὰ ἄνθη ταῖς χερσὶν αὐτῶν ψηλαφήσωσι.
Τοιαύτην μοι νόει, ἀγαπητὲ, τῆς Ἐκκλησίας τὴν κατάστασιν, ἐπειδὴ καθάπερ ἄνθη ἀμάραντα πρόκειται τοῖς βουλομένοις τὰ τῶν θεοπνεύστων Γραφῶν ἀναγνώσματα.
Ἴδοι γὰρ ἄν τις ἐν τοῖς πνευματικοῖς παραδείσοις προφήτας χορεύοντας, ταξιαρχοῦντας ἀποστόλους, πρεσβεύοντας μάρτυρας, συμμαχοῦντας ἀγγέλους, διδασκάλους ἀγωνιζομένους τὸν τῆς εὐσεβείας ἀγῶνα, ἄφθονον τὴν τοῦ Πνεύματος χάριν, αἵματι ∆εσποτικῷ λογικὰ σφραγιζόμενα ποίμνια, καὶ τὸ μεῖζον τῶν εἰρημένων, τὴν τῶν ἀγαθῶν κορυφὴν, τὴν τῶν ἐλπίδων βεβαίωσιν, τῆς τρυφῆς τὸ κεφάλαιον, τὴν τῆς χαρᾶς τελειότητα·
λέγω δὴ τὰ τοῦ Χριστοῦ Εὐαγγέλια, ἐν οἷς ἀπόκειται τῆς ἡμετέρας ζωῆς ἡ τελείωσις.
Νά μήν ἀπελπιζόμαστε - Διάφορες ὑποθέσεις ἐκ τοῦ Γεροντικοῦ
Ὁ Ἀββᾶς Ἀλώνιος εἶπεν: Ἐάν ὁ ἄνθρωπος θελήση, δύναται, ἀπό τό πρωί ἕως τό βράδυ, νά ἔλθη εἰς μέτρον θεῖον.
Ἕνας ἄλλος ἀδελφός ἠρώτησε τόν ἴδιον Γέροντα:
– Πάτερ μου, τι ἐννοεῖ ὁ προφήτης, ὅταν λέγη: οὐκ ἔστι σωτηρία αὐτῷ ἐν τῷ Θεῷ αὐτοῦ.; (Ψαλμ. γ ́, 3).
Ὁ Γέρων ἔδωσε τήν ἐξῆς ἀπάντησιν εἰς τήν ἀπορίαν τοῦ ἀδελφοῦ:
– Ἐννοεῖ τούς λογισμούς τῆς ἀπελπισίας, πού ὑποβάλλουν οἱ δαίμονες εἰς τόν ἁμαρτήσαντα λέγοντες ἀπό δῶ καί πέρα δέν εἶναι δυνατόν ὁ Θεός νά σέ σώση. Με αὐτήν δέ τήν συμβουλήν ἐπιδιώκουν νά κατακρημνίσουν τόν ἁμαρτωλόν εἰς τήν ἀπόγνωσιν.
Αὐτούς ὅμως τούς λογισμούς πρέπει ὁ ἄνθρωπος νά τούς ἀντιμετωπίζη διά τῶν λέξεων τῆς Ἁγ. Γραφῆς: «Ὁ Κύριος εἶναι ἡ καταφυγή μου καί αὐτός θά ἐλευθερώση τούς πόδας μου ἀπό τήν παγίδα» «οἱ ὀφθαλμοί μου διὰ παντὸς πρὸς τὸν Κύριον, ὅτι αὐτὸς ἐκσπάσει ἐκ παγίδος τοὺς πόδας μου». (Ψαλμ. κδ', 15).
Απόσπασμα από τον βὶο του Γέροντος Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου
Δεν ήθελα καθόλου να κάθομαι. Ήθελα να πάω εδώ, να πάω εκεί, να ποτίσω, να κόψω ξύλα. Κι όλ’ αυτά με μία μετάνοια κάθε φορά. Είχα πολλή χαρά κι αγαλλίαση. Ένιωθα γεμάτος κι έτρεχα. Έτρεχα, δεν περπατούσα. Ντρεπόμουνα, όμως, να με βλέπουν οι Γέροντες να τρέχω, γι’ αυτό περπατούσα σιγά σιγά στην αρχή κι όταν απομακρυνόμουν, έτρεχα.
Περί του μυστηρίου της μετανοίας
Δεν υπάρχει ανώτερο πράγμα απ’ αυτό που λέγεται μετάνοια και εξομολόγηση. Αυτό το μυστήριο είναι η προσφορά της αγάπης του Θεού στον άνθρωπο. Μ’ αυτό τον τέλειο τρόπο απαλλάσεται ο άνθρωπος απ’ το κακό. Πηγαίνομε, εξομολογούμαστε, αισθανόμαστε τη συνδιαλλαγή μετά του Θεού, έρχεται η χαρά μέσα μας, φεύγει η ενοχή. Στην Ορθοδοξία δεν υπάρχει αδιέξοδο.
Νά μή μπλέξουμε στά "γρανάζια" τῶν σχεδίων τῶν ἀνθρώπων. Ἐμεῖς νά δοῦμε τί σχέδια ἔχει ὁ Θεός
Καθηγούμενος Ι.Μ. Γρηγορίου: «Νά μή μπλέξουμε στά "γρανάζια" τῶν σχεδίων τῶν ἀνθρώπων. Ἐμεῖς νά δοῦμε τί σχέδια ἔχει ὁ Θεός»
Ἀδελφοί καί Πατέρες,
Εὐχαριστοῦμε πάνω ἀπό ὅλα τόν ἅγιο Θεό πού μᾶς ἀξίωσε νά φθάσουμε στήν ΣΤ΄ Ἑβδομάδα τῶν Νηστειῶν καί νά ἑορτάσουμε καί τόν Εὐαγγελισμό τῆς Παναγίας μας, πού εἶναι μία σωτήριος ἡμέρα γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους. Ὁ Εὐαγγελισμός τῆς Παναγίας μας φανερώνει τήν ἄπειρη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιά τόν ἄνθρωπο. Βλέπουμε ὅτι ὁ Θεός κυνηγάει τόν ἄνθρωπο γιά νά τόν σώσῃ. Καί τό σχέδιό του ἦταν νά γίνῃ καί ὁ Ἴδιος ἄνθρωπος γιά τήν δική μας σωτηρία. Ἀλλά φανερώνει, ὅπως ἀκούσαμε καί στήν ἀνάγνωσι ἀπό τόν λόγο τοῦ ἁγίου Νικολάου Καβάσιλα στόν Εὐαγγελισμό τῆς Θεοτόκου, τόν θησαυρό πού εἶχε μέσα στήν καρδιά της ἡ Παναγία μας, τήν ἀγάπη, τήν θυσία, τήν ὑπακοή, τήν ταπείνωσι, καί πρό παντός τήν πίστι καί τήν ἐμπιστοσύνη της στόν Θεό. Φανερώνει ἀκόμη καί τόν σεβασμό πού ἔχει ὁ Θεός στόν ἄνθρωπο. Δέν ἤθελε νἀ ἐπέμβῃ δυναμικά στήν Παναγία μας καί νά κατοικήσῃ μέσα της, προτοῦ νά πάρῃ καί τήν δική της συγκατάθεσι. Γι’ αὐτό μέχρι νά πῇ ἡ Παναγία μας τό «ἰδού ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατά τό ρῆμά σου» (Λουκ. α΄ 38) ὁ Θεός περίμενε. Καί ὅταν ἡ Παναγία μας παρεδόθη ἐξ ὁλοκλήρου στόν Θεό, τότε ἔγινε καί τό μέγα μυστήριο τῆς σωτηρίας μας καί ἀρχίζει ἀπό ἐκείνη τήν στιγμή τό ἔργο τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου μέ τήν σάρκωσι τοῦ Θεοῦ Λόγου μέσα της.
Περί μετανοίας
τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
Παιδί μου, σοῦ ἔχουν συγχωρεθῆ οἱ ἁμαρτίες σου οἱ πολλές. Καὶ ἡ ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν εἶναι πηγὴ σωτηρίας καὶ βραβεῖο μετανοίας, γιατὶ εἶναι ἰατρεῖο ἡ μετάνοια, ποὺ θεραπεύει τὴν ἁμαρτία, δῶρο εἶναι οὐράνιο, δύναμη θαυμαστή, ποὺ νικᾶ μὲ τὴ χάρη, τῶν νόμων τὰ ἐπακόλουθα. Γι᾿ αὐτὸ δὲν ἀρνιέται τὸν πόρνο, δὲν ἀποφεύγει τὸ μοιχό, δὲν ἀποστρέφεται τὸ μέθυσο, δὲν ἀηδιάζει τὸν εἰδωλολάτρη, δὲν ἀπομακρύνει τὸν ὑβριστή, δὲν ἀποδιώχνει τὸ βλάσφημο, οὔτε τὸν περήφανο, ἀλλὰ τοὺς ἀλλάζει ὅλους, γιατὶ εἶναι χωνευτήριο τῆς ἁμαρτίας ἡ μετάνοια.
Περὶ μετανοίας - Όσιος Εφραίμ ο Σύρος
Καρπὸς πολυφόρος ἐστὶν ἡ μετάνοια, ἀγαπητοί, ὅτι ἐκ παντὸς τρόπου προσφέρει ἔργον Θεῷ ἐνάρετον.
Ἀγρὸς πάγκαρπός ἐστιν, ὅτι ἐν παντὶ καιρῷ πολιτεύεται.
∆ένδρον ὑπάρχει ζωῆς, ὅτι πολλοὺς ταῖς ἁμαρτίαις θνῄσκοντας ἀνίστησιν.
Ἐν αὐτῇ ἐγκεντρίζεται πᾶσα ἐπουράνιος κατάστασις, ὅτι συγκοινωνός ἐστι τῆς θεότητος.
Χαίρει ταύτῃ ὁ Θεός, ὡς τῇ δυνάμει τῆς δημιουργίας αὐτοῦ, ὅτι οὓς ἡ ἁμαρτία πειρᾶται ἀπολλύειν, αὕτη ἀναδημιουργεῖ εἰς τὴν τοῦ Θεοῦ εὐδοξίαν.
Τὸ ἀζήμιον τοῦ Θεοῦ βαλάντιόν ἐστιν ἡ μετάνοια, ὅτι διαφυλάττει τῶν ἀνθρώπων τὰς ψυχὰς μὴ ἀπολέσθαι.
Πέρασε τὸ χθές
Πέρασε τὸ χθές, πέρασε καὶ ἡ σημερινὴ ἡμέρα, πέρασε κι αὐτὴ ἡ ἑβδομάδα κι αὐτὸς ὁ μήνας, κι αὐτὸς ὁ χρόνος. Πόσο εὔκολα περνᾶ τὸ χθὲς κι ἔρχεται τ' αὔριο! Πότε πέρασαν τὰ χρόνια τῆς ζωῆς μας! Ἄλλαξαν πολλὰ πράγματα στὸ πέρασμα τοῦ χρόνου. Χωρὶς νὰ τὸ καταλάβουμε φθάνουμε στὸ τέλος τῆς ζωῆς μας.
Ὁ ἀπ. Ἰάκωβος γράφει: «ποὶα γὰρ ἡ ζωὴ ὑμῶν; ἀτμὶς γὰρ ἔσται ἡ πρὸς ὀλίγον φαινομένη, ἔπειτα δὲ καὶ ἀφανιζομένη» (Ἰακ. 4. 14). Ἡ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου φεύγει τόσο γρήγορα, ὅπως ὁ ἀτμός.
Πολλοὶ ἀπό μᾶς δὲν ἀξιοποιήσαμε σωστὰ τὸ χρόνο τῆς ζωῆς μας. Τὸν ξοδεύσαμε ἱκανοποιώντας τὶς σαρκικὲς καὶ ὑλικές μας μόνο ἐπιθυμίες. Ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ μᾶς ἄφησε ἀδιάφορους. Βέβαια, θὰ πεῖ κανείς, ζήσαμε τὴν ζωὴ ὅπως ἐμεῖς θέλαμε, χωρὶς φραγμοὺς καὶ ἐμπόδια. Ναί, ἀλλὰ τὸ χθὲς πέρασε καὶ τώρα βρισκόμαστε στὸ σήμερα. Γνωρίζεις τί σημαίνει αὐτό; Εἶναι ἡ τελευταία ἴσως εὐκαιρία ποὺ μᾶς δίνει ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιὰ νὰ σωθοῦμε. Ξέρεις πόσοι ἄνθρωποι σήμερα, αὐτὴν τὴν στιγμὴ φεύγουν ἀπὸ τὴ ζωή, καὶ πόσοι ἄλλοι ἑτοιμάζονται νὰ φύγουν τὴν ἑπόμενη ἡμέρα;
Τὸ μυστήριο τῆς Μετανοίας - Ἐξομολογήσεως
Πρωτοπρ. Γεωργίου Χρ. Εὐθυμίου
Ἐπικ. Καθηγητοῦ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ε.Κ.Π.Α.
Ἡ ἁμαρτία
Εἶναι γεγονὸς ἀναμφισβήτητο, ὅτι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἁμαρτάνομε, «ὅτι οὐκ ἔστιν ἄνθρωπος, ὃς ζήσεται, καὶ οὐχ ἁμαρτήσει». Ἐκεῖνο, ἑπομένως, τὸ ὁποῖο διακρίνει τὸν Χριστιανὸ ἀπὸ τὸν μὴ Χριστιανὸ δὲν εἶναι ἡ ἀναμαρτησία, ἀλλὰ ἡ μετάνοια.
Μετὰ τὴν ἀποστασία τῶν πρωτοπλάστων μὲ τὴν διάπραξη τῆς προπατορικῆς ἁμαρτίας, ἡ ἀρρώστια τῆς ἁμαρτίας μπῆκε γιὰ τὰ καλὰ στὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ ἁμαρτία, ποὺ εἶναι ἡ ἀθέτηση τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ καὶ συνεπάγεται τὸν χωρισμὸ τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ Αὐτόν, ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο σὲ παρὰ φύσιν κατάσταση, ἐφ᾿ ὅσον αὐτὸς εἶναι πλασμένος γιὰ νὰ ζεῖ σὲ κοινωνία μὲ τὸν ἐν Τριάδι Θεό.
Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος πρὶν ἀπὸ τὴν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ πορευόταν «ἐν χώρᾳ καὶ σκιᾷ θανάτου» (Ἡσ. 9,1), μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεό, ὑποχείριος τῆς ἁμαρτίας, τοῦ διαβόλου καὶ τοῦ θανάτου. Ἡ κατάσταση αὐτὴ ἦταν μοιραία γιὰ τὸν ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος ἦταν ἀδύνατο νὰ σωθεῖ μὲ τὶς δικές του μόνο δυνάμεις· Ὁ «Προμηθεὺς Δεσμώτης» τοῦ Αἰσχύλου εἰκονίζει ἀκριβῶς τὴν τραγικὴ καὶ ἀδιέξοδη ἀνθρωπίνως αὐτὴ κατάσταση.
Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου
«Πρόσεχε σεαυτῷ»
Ἁγίου Βασιλείου τοῦ Μεγάλου
ΠΡΟΣΕΧΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ
Πρόλογος
Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου!». Μιά φράση, πού λέγεται συχνά-πυκνά ὡς ἔκφραση ἐνδιαφέροντος καί ἀγάπης, μέ περιεχόμενο ὅμως ἰδιαίτερα ἐγωκεντρικό καί ὑλιστικό. «Πρόσεχε τόν ἑαυτό σου!». Πρόσεχε, δηλαδή, τήν ὑγεία σου, τή δίαιτά σου, τήν ἐμφάνισή σου, τή δουλειά σου...
Ἡ ἴδια ἀκριβῶς φράση, ἀλλά μέ διαμετρικά ἀντίθετη ἔννοια, συναντᾶται ἀρκετές φορές καί στήν Ἁγία Γραφή: «Πρόσεχε σεαυτῷ».
Ὁμιλία λεχθεῖσα ἐν τῷ μαρτυρίῳ τῷ ἐπὶ τῇ παλαιᾷ πέτρᾳ, ὀλίγων συλλεγέντων διὰ τὸν χειμῶνα· εἰς τὸ δεῖν συνεχῶς συνάγεσθαι, καὶ μὴ ἀπαγορεύειν τὴν σωτηρίαν ἐν ἁμαρτήμασιν ὄντας, ἀλλὰ μετάνοιαν ἐπιδείκνυσθαι.
Τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως
Τί τοῦτο; τὴν πόλιν ἅπασαν παρεῖναι δέον σήμερον, οὐδὲ τὸ πολλοστὸν ἡμῖν ἀπήντηκε τοῦ συλλόγου μέρος; Τάχα ὁ πηλὸς αἴτιος καὶ ὁ ὑετός; Ἄπαγε· οὐχ ὁ πηλὸς, ἀλλ' ἡ ῥᾴθυμος καὶ ἡ ἀναπεπτωκυῖα γνώμη.
Τίνα γὰρ ἂν ἔχοιεν συγγνώμην οἱ ἀπολειφθέντες, ὅπου γε οἱ μὲν μάρτυρες καὶ αὐτῆς τῆς ζωῆς κατεφρόνησαν, αὐτοὶ δὲ ὑπὲρ τοῦ παραγενέσθαι οὐδὲ πηλοῦ κατετόλμησαν;
Πῶς μακαρίσω τοὺς παραγενομένους ὑμᾶς; πῶς ταλανίσω τοὺς ἀπολειφθέντας ἐκείνους, διά τε τὴν ἀπόλειψιν, διά τε τὴν αἰτίαν τῆς ἀπολείψεως;
Εὔδηλον γὰρ ὅτι βιωτικαῖς προσηλωμένοι φροντίσι, καὶ τὸν ἅπαντα λυμαινόμενον τῶν χρημάτων ἔρωτα σφοδρότερον ἐν ἑαυτοῖς ἀνάπτοντες, τῆς καλῆς ταύτης ἀπελείφθησαν ἑορτῆς.
Η παραλυσία του χωρισμού από τον Θεό
Πολλές φορές στή ζωή μας, ἐνῶ ἑτοιμαζόμαστε γιά τήν ἐπίτευξη ἑνός στόχου, διαπιστώνουμε ὅτι κάποιοι ἄλλοι μᾶς προλαβαίνουν. «Ἀργήσαμε», εἶναι ἡ φράση πού ἔρχεται αὐθόρμητα στά χείλη μας. Τό ἴδιο αἰσθανόταν καί ὁ παράλυτος τῆς Βηθεσδᾶ (Ἰωάν. 5,1-15), κάθε φορά πού ὁ Ἄγγελος κατέβαινε καί τάραζε τό νερό τῆς κολυμβήθρας καί κάποιος ἄλλος τόν προλάβαινε, ἔμπαινε μέσα καί θεραπευόταν. Δέν μένει ὅμως μόνο σ’ αὐτό. «Κύριε, ἄνθρωπον οὐκ ἔχω», λέει στόν Χριστό. Ἦταν καί ἡ μοναξιά του πού τόν ἔκανε νά μήν ἔχει κάποιον ὡς συμπαραστάτη, γιά νά τόν βοηθήσει νά πέσει στήν κολυμβήθρα πρῶτος καί νά γιατρευτεῖ.
Περί ταπεινώσεως - Όσιος Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος
π. Φιλόθεος Ζερβάκος (1884 - † 8/5/1980)
…Υπάρχουν πολλοί οδοί οι οποίοι οδηγούν τον άνθρωπον από την γην εις τον ουρανόν, αλλ’ όμως η πλέον ευκολοτέρα, συντομοτέρα και ασφαλεστέρα οδός, την οποίαν εκ πολλής ερεύνης και μελέτης έμαθον και σας υποδεικνύω, είναι η οδός της ταπεινώσεως. Αυτή είναι η μόνη ασφαλής και ακίνδυνος οδός, την οποίαν όποιος βαδίζει φθάνει ασφαλώς από την γην εις τον ουρανόν, εις τον Παράδεισον…
Όποιος θέλει να υπάγη από την γην εις τον ουρανόν αυτήν την οδόν πρέπει να βαδίση, την οδόν της ταπεινώσεως ως πλέον συντομοτέρα και ασφαλεστέρα. Όσοι ηκολούθησαν την οδόν της ταπεινώσεως ανέβησαν ακόπως, ακινδύνως και ασφαλώς εις τους ουρανούς. Πάντες οι Άγιοι δια της ταπεινώσεως ανέβησαν εις τους ουρανούς και αποτελούν την θριαμβεύουσαν εις τους ουρανούς Εκκλησίαν των πρωτοτόκων. Χωρίς ταπείνωσιν είναι αδύνατον να υπάγη ο άνθρωπος εις τους ουρανούς και να κληρονομήση την αιώνιον ζωήν, να συμβασιλεύση με τον Χριστόν.
Θ’.Τοῦ Ἀββᾶ Μάρκου - Εὐεργετινός
ΕΣΤΙΝ ἁμαρτία πρὸς θάνατον ἀμετανόητος οὐδεὶς οὕτως ἀγαθὸς καὶ οἰκτίρµων, ὡς ὁ Θεός τῷ δὲ μὴ μετανοοῦντι, οὐδὲ αὐτὸς ἀφίησι· πολὺ λυπούµεθα ἐπὶ ταῖς ἁμαρτίαις, τὰς δὲ αἰτίας αὐτῶν ἡδέως καταδεχόµεθα.
Ἑρμηνεία
ΘΑΝΑΣΙΜΟΣ ἁμαρτία εἶναι ἐκείνη διὰ τὴν ὁποίαν ὁ ἄνθρωπος δὲν μετανοεῖ. Κανεὶς δὲν εἶναι τόσον ἀγαθὸς καὶ οἰκτίρμων, ὅπως ὁ Θεός.
Τὸν ἄνθρωπον ὅμως, ποὺ ἐπιμένει μὲ πεῖσμα εἰς τὴν ἁμαρτίαν, καὶ δὲν μετανοεῖ, οὔτε καὶ ὁ Θεὸς τὸν συγχωρεῖ. Πολὺ λυπούµεθα, ὅταν ἁμαρτάνωµεν ὡστόσον ὅμως δεχόμεθα ὅλοι εὐχαρίστως τὰς αἰτίας καὶ ἀφορμὰς τῶν ἁμαρτιῶν.
Η Γνωριμία με το Θεό
Ὁσίου Σιλουανοῦ τοῦ Ἀθωνίτου
H ΓNΩPIMIA ME TO ΘEO
Πρόλογος
O OΣIOΣ Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης εἶναι μία ἀπό τίς μεγαλύτερες σύγχρονες φυσιογνωμίες τοῦ ἁγιορειτικοῦ καί γενικότερα τοῦ ὀρθοδόξου μοναχισμοῦ.
Γεννήθηκε τό 1866 στή Ρωσία ἀπό γονεῖς εὐσεβεῖς. Ὕστερ' ἀπό διάφορες μεταπτώσεις τῶν πρώτων νεανικῶν του χρόνων, ἕνα ἀποκαλυπτικό ὅραμα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τόν ἔκανε νά μετανοήσει βαθιά καί νά ποθήσει τήν ἰσάγγελη μοναχική πολιτεία.
Τό 1892 ἦρθε στό Ἅγιον Ὄρος, στή μονή τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος. Μικρόσχημος μοναχός ἔγινε τό 1896 καί μεγαλόσχημος τό 1911.
Ἡ ζωή του στόν Ἄθωνα, διαποτισμένη ἀπό τή διαρκή μνήμη τοῦ Θεοῦ, ξεχώριζε γιά τή συνέπεια καί τήν ἀκρίβειά της τόσο στούς πνευματικούς ἀγῶνες ὅσο καί στίς μοναστηριακές διακονίες.
Η Οσία Μαρία η Αιγυπτία καί η άκτιστος Θεία Χάρις
π. Στεφάνου Αναγνωστοπούλου
Σήμερα πέμπτη Κυριακή των Νηστειών, μνήμη της Οσίας μητρός ημών Μαρίας της Αιγυπτίας, που εκοιμήθη εν ειρήνη την πρώτην Απριλίου.
Ολόκληρη η Θεία Λειτουργία χριστιανοί μου, είναι μια δοξολογική προσφορά των πάντων, στον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν, στον Θεόν Πατέρα και στο Άγιον Πνεύμα. Είναι όμως και μια συνεχής ευχαριστία για όλα τα αγαθά πού ακόμα και χωρίς να το γνωρίζουμε μας παρέχει η αγάπη Του. Ιδιαίτερα για την δυνατότητα που μας δίνει ο Θεός, μέσα από τα Πανάχραντα Μυστήρια, να ξαναγίνουμε και πάλι παιδιά του, να μπορούμε να μετέχουμε πλούσια στη Θεία Του Χάρη.
Σαν το χρυσάφι στο καμίνι - Ο Θεοφώτιστος βιοπαλαιστής και σύγχρονος Ιώβ - Αναστάσιος Μ.
ΣΑΝ ΤΟ ΧΡΥΣΑΦΙ ΣΤΟ ΚΑΜΙΝΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΧΑΡΙΤΩΜΕΝΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ ΑΠΛΟΥ ΠΙΣΤΟΥ ΤΑΠΕΙΝΟΥ ΕΝΑΡΕΤΟΥ ΘΕΟΦΩΤΙΣΤΟΥ ΒΙΟΠΑΛΑΙΣΤΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΙΩΒ, ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ Μ., (1929-2004) ΕΚΔΟΣΗΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2005
Σημείωμα εκδότου
Η του Θεού άπειρη φιλανθρωπία ευδόκησε, ώστε να φανέρωση έναν άγνωστο κρυμμένων εκλεκτό δούλον του, που διέθετε ακλόνητη πίστη και αγάπη στον αναμάρτητο Χριστό και υπηρετούσε το θέλημα του Θεανθρώπου με την καρδιά του. Πρόκειται για τον αξιομακάριστο εν Χριστώ αδελφό Αναστάσιο από ένα χωριό της Μακεδονίας μας που μετατέθηκε από την στρατευόμενη Εκκλησία στην θριαμβεύουσα στις 30 Αυγούστου του 2004.
Ἀπό τήν κρίση στήν ἐλπίδα
Αρχ. Γεώργιoς Καψάνης †
Τά ἐφετινά Χριστούγεννα βρίσκουν τόν λαό μας σέ κρίσιμη ἀκόμη κατάστασι. Οἱ ἐπικυρίαρχοι δανεισταί μας ἐπιβάλλουν ὅλο καί πιό δυσβάστακτες φορολογίες. Οἱ νέοι μας μαστίζονται ἀπό τήν ἀνεργία. Οἱ ἡλικιωμένοι βιώνουν πρωτοφανῆ ἀνασφάλεια. Γιά πολλούς χάθηκε ἡ ἐλπίδα. Συνάνθρωποί μας δέν ἀντέχουν πλέον τήν οἰκονομική δυσπραγία. Οἱ περισσότεροι ἀγωνιοῦν γιά περαιτέρω συνέπειες. Κάποιοι ἀπελπίζονται καί, δυστυχῶς, ὡρισμένοι αὐτοκτονοῦν.
Ὁ Θεὸς σὲ ἀγαπᾶ
Μία ἀπὸ τὶς ἰδιότητες τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ ἀγάπη. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης γράφει: «ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστίν» (Ἰω. 4,16). Πολλοὶ ἀπὸ μᾶς ζητοῦμε τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ στὰ ὑλικὰ πράγματα. Ἄν μᾶς δίνει τὴν ὑγεία μας, ἄν προστατεύει τὴ ζωή μας, τὰ παιδιά μας, ἄν μᾶς δίνει ἄφθονα ὑλικὰ ἀγαθά, τότε λέμε ὅτι ὁ Θεός μᾶς ἀγαπᾶ. Κάνουμε λάθος.
Παραμονή ὥς τήν ἀπόλυση
Ἦρθες, λοιπόν, στήν ἐκκλησία καί ἀξιώθηκες νά συναντήσεις τό Xριστό; Mή φύγεις, ἄν δέν τελειώσει ἡ ἀκολουθία. Ἄν φύγεις πρίν τήν ἀπόλυση, εἶσαι ἔνοχος ὅσο κι ἕνας δραπέτης. Πηγαίνεις στό θέατρο καί, ἄν δέν τελειώσει ἡ παράσταση, δέν φεύγεις.
Κάθε πότε νά κοινωνοῦμε;
Ὑπάρχει κι ἕνα ἄλλο θέμα: Πολλοί κοινωνοῦν μιά φορά τό χρόνο, ἄλλοι δύο φορές, ἄλλοι περισσότερες. Ποιούς ἀπ’ αὐτούς θά ἐπιδοκιμάσουμε; Ὅσους μιά φορά, ὅσους πολλές ἤ ὅσους λίγες φορές μεταλαβαίνουν; Oὔτε τούς μία οὔτε τούς πολλές οὔτε τούς λίγες, μά ἐκείνους πού πλησιάζουν στό ἅγιο Ποτήριο μέ καρδιά ἁγνή, μέ βίο ἀνεπίληπτο. Aὐτοί ἄς κοινωνοῦν πάντα.
Ὁ πόνος τοῦ Μακρυγιάννη
Πρόλογος
ΑΝ oἱ ἱστορικές μνῆμες στεφανώσουν μέ τήν ἀθανασία πέντε-δέκα Νεοέλληνες, ἀνάμεσά τους ἀσφαλῶς θά συγκαταλέγεται καί ὁ Στρατηγός Μακρυγιάννης (1797 -1867). Πρόκειται γιά μιά ἀπό τίς ἁγνότερες καί ἡρωϊκότερες μορφές τοῦ ἑλληνικοῦ θαύματος τοῦ 1821. Μιά ἀκέραιη, ἀνιδιοτελής, πολύπλευρη προσωπικότητα, πέρα ὥς πέρα ἑλληνική καί ὀρθόδοξη, θετικά ἀξιολογημένη ἀπό κορυφαίους Νεοέλληνες ἱστορικούς καί λογοτέχνες. Ἕνας ἀπ’ αὐτούς, ὁ Γ. Θεοτοκᾶς, μέ δυνατές πινελιές, μέ ἐπιτυχία καί πληρότητα, μᾶς δίνει τόν χαρακτηρισμό τοῦ Μακρυγιάννη: «... Εἶναι ὁ ἐλεύθερος πολίτης μιᾶς πατρίδας, πού τήν ὀνειρεύεται δίκαιη καί εὐνομούμενη, ἐλεύθερος καί συνάμα κοινωνικός, μέ συνείδηση τῶν δικαιωμάτων του καί τῶν δικαιωμάτων τοῦ λαοῦ του... Μαζί μ’ ὅλα αὐτά καλλιτέχνης ἀπό γεννησιμιοῦ του..., ἕνας γεννημένος ἀρχηγός, ἕνας ἀπό τούς πρώτους ἀνθρώπους τοῦ ἔθνους του, ἀπό τούς ἐμψυχωτές καί ὁδηγητές τῆς Ἐπανάστασης, ἀπό τούς ἱδρυτές τοῦ νεοελληνικοῦ Κράτους. Εἶναι πολεμικός ἀρχηγός σημαντικός καί πολιτικός ὑπολογίσιμος..., ἕνα μυαλό ἀπό τή φύση του ἀνήσυχο, ζωηρό καί ὀξύ, πού δουλεύτηκε γερά ἀπό μιά ἐξαιρετική πείρα ζωῆς καί ἀπό μιά πολύχρονη ἐπαφή μέ ἀνθρώπους σοφούς καί σπουδαίους, μέ τούς ὁποίους ὁ Στρατηγός συζητοῦσε σάν ἴσος πρός ἴσους».
Εἰς τὴν γυναῖκα τὴν ἁμαρτωλὸν τὴν ἀλείψασαν τὸν Κύριον μύρῳ καὶ εἰς τὸν φαρισαῖον.
Ἱκανῶς ἡμᾶς πρώην ἐψυχαγώγησεν ὁ Χριστὸς
παρὰ Ζακχαίῳ ἑστιώμενος·
ὅπου γὰρ Χριστὸς ἑστιᾶται καὶ τοῖς ἀνθρώποις συνανακλίνεται καὶ ποτοῦ καὶ τραπέζης ἀπολαύει τῆς ἡμετέρας, πάντα πρὸς τὸν τῆς εὐφροσύνης μετάγεται λόγον.
Περί μετανοίας
ΛΟΓΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ
Περί μετανοίας
(Διά την πραγματικήν και γνησίαν μετάνοια και διά τους αγίους καταδίκους και διά την Φυλακήν)
1. Ο Ιωάννης κάποτε, (την ημέρα της Αναστάσεως), έτρεξε πρίν από τον Πέτρο (στον τάφο του Κυρίου). Και εμείς ετοποθετήσαμε τον λόγο της υπακοής πρίν από τον λόγο της μετανοίας. Διότι ο Ιωάννης έγινε τύπος υπακοής, ενώ ο Πέτρος μετανοίας.
2. Μετάνοια σημαίνει ανανέωσις του βαπτίσματος. Μετάνοια σημαίνει συμφωνία με τον Θεόν για νέα ζωή. Μετανοών σημαίνει αγοραστής της ταπεινώσεως. Μετάνοια σημαίνει μόνιμος αποκλεισμός κάθε σωματικής παρηγορίας. Μετάνοια σημαίνει σκέψις αυτοκατακρίσεως, αμεριμνησία για όλα τα άλλα και μέριμνα για την σωτηρία του εαυτού μας. Μετάνοια σημαίνει θυγατέρα της ελπίδος και αποκήρυξις της απελπισίας. Μετανοών σημαίνει κατάδικος απηλλαγμένος από αισχύνη.
Μετάνοια σημαίνει συμφιλίωσις με τον Κύριον, με έργα αρετής αντίθετα προς τα παραπτώματά μας. Μετάνοια σημαίνει καθαρισμός της συνειδήσεως. Μετάνοια σημαίνει θεληματική υπομονή όλων των θλιβερών πραγμάτων. Μετανοών σημαίνει επινοητής τιμωριών του εαυτού του. Μετάνοια σημαίνει υπερβολική ταλαιπωρία της κοιλίας (με νηστεία) και κτύπημα της ψυχής με υπερβολική συναίσθησι.
Η Μετάνοια
Η μετάνοια είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της πνευματικής ζωής. Η αναγνώρισης της αμαρτωλότητος μας, ο πόνος επειδή πικράναμε τον Θεό, η απόφασης για μια αλλαγή και η καταφυγή στην εξομολόγηση αποτελούν την απαρχή της σωτηρίας μας.
Περὶ μετανοίας
∆ιὰ τοῦτο συνεχῶς τὸν περὶ μετανοίας κινῶ λόγον,
ἵνα μήτε ὁ ἁμαρτάνων ἀπογινώσκῃ,
μήτε ὁ κατορθῶν μέγα φρονῇ.
∆ίκαιος εἶ; μὴ ἐκπέσῃς·
ἁμαρτωλὸς εἶ; μὴ ἀπογνῷς·
κἂν καθ' ἡμέραν ἁμαρτάνῃς, καθ' ἡμέραν μετανόει·
ὅπερ ἐν ταῖς οἰκίαις ποιοῦμεν ταῖς παλαιαῖς,
ὅταν σαθρωθῶσιν,
ὑπεξαιρούμεθα τὰ σεσαθρωμένα,
καὶ καινὰ ἐπισκευάζομεν,
καὶ οὐδέποτε συνεχοῦς ἐπιμελείας ἀπολείπομεν.
Περὶ ζήλου καὶ εὐσεβείας, καὶ εἰς τὸν ἐκ γενετῆς τυφλόν
αʹ. Πηγὴ φωτὸς ὁ τοῦ Θεοῦ λόγος·
φωτὸς γὰρ γέμων, καὶ φωτὸς ἐκλάμπων,
φωτίζει καὶ περιαστράπτει τὰς τῶν πιστῶν διανοίας.
Αὐτὸς γὰρ ἐξ ἑαυτοῦ καὶ ἐν ἑαυτῷ λάμπει,
καὶ τοὺς ἀπολαύοντας αὐτοῦ καταυγάζει·
καὶ οὐ μόνον φωτίζει τῶν πιστῶν τὴν διάνοιαν,
ἀλλὰ καὶ ὄνομα φωτὸς χαρίζεται.
Ἡ γὰρ θεία Γραφὴ τοὺς τῇ ἀγνοίᾳ συντρόφους ὄντας,
καὶ τῇ ἀπιστίᾳ συζῶντας, δικαίως ὀνομάζει σκότος, μὴ δεχομένους τὴν λαμπάδα τῆς ἀληθείας, ἵνα ὦσιν υἱοὶ φωτός.
∆ιὰ τοῦτό φησι καὶ ὁ θεῖος ἀπόστολος Παῦλος·
Οὐκ ἐσμὲν υἱοὶ νυκτὸς, οὐδὲ σκότους,
ἀλλ' υἱοὶ φωτὸς καὶ ἡμέρας.
Καὶ ὡς ἀληθῶς υἱοὶ φωτός ἐσμεν οἱ τοῦ εὐαγγελικοῦ λόγου τοῦ λαληθέντος διὰ στόματος Θεοῦ·
Ἐγὼ γάρ εἰμι, φησὶν ὁ Χριστὸς, τὸ φῶς τοῦ κόσμου·
ὁ ἀκολουθῶν ἐμοὶ, οὐ μὴ περιπατήσει ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ' ἕξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς.
Ἐκεῖνος γὰρ λόγος ἐστὶ φωτὸς, ὃς ἐὰν πιστευθῇ παρ' ἡμῶν,
υἱὸς φωτὸς παρασκευάζει γενέσθαι.
Ὅθεν φησὶ καὶ ὁ Σωτήρ·
Ἕως τὸ φῶς ἔχετε, πιστεύετε εἰς τὸ φῶς,
ἵνα υἱοὶ φωτὸς γένησθε.
Ὡς γὰρ ἐπὶ τῶν σωμάτων τὸ αἰσθητὸν τὸ τοῦτο φῶς,
οὕτως ἐπὶ τῶν ψυχῶν ὁ νοερὸς τοῦ Θεοῦ λόγος·
καὶ ὅπερ ἐστὶν ἐν τῇ νυκτὶ τὸ σκότος, τοῦτο ἐν ταῖς πεπλανημέναις ψυχαῖς ἡ ἄγνοια.
48. Ιεριχώ και Βηθανία
Ο Ιησούς καθ' οδόν — Αποκάλυψις περί του φρικτού Τέλους — Οι υιοί του Ζεβεδαίου — Το ποτήριον και το Βάπτισμα — Ιεριχώ — Ο Βαρτίμαιος — Ο Ζακχαίος — Η μετάνοια του — Η Παραβολή των Ταλάντων — Εις Βηθανίαν — «Σίμων ο Λεπρός» — Η αποσιώπησις των Συνοπτιστών — Η προσφορά της Μαρίας — Η λύσσα του Ιούδα — Ευλογία της Μαρίας υπό του Ιησού — «Εις το ενταφιάσαι με εποίησε
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς Πατέρας τῆς Θ' Οἰκουμενικῆς Συνόδου
Πρόλογος Καθηγουμένου
Ὁ Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Μεταλληνός, Ὁμότιμος Καθηγητὴς τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, εἶναι ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ δὲν χρειάζονται συστάσεις. Τὸ ἐγνωσμένο ἦθος του, τὸ ὁμολογιακὸ ὀρθόδοξο φρόνημὰ του, ἡ ἐμπνευσμένη ἁγιοπατερικὴ θεολογία του, ἡ θαρραλέα τοποθέτησή του σὲ φλέγοντα ἐκκλησιαστικά, ἐθνικὰ καὶ κοινωνικὰ ζητήματα τὸν ἔχουν καταξιώσει καὶ τὸν ἔχουν καταστήσει σημεῖο ἀναφορᾶς στὴν συνείδηση τοῦ λαοῦ μας.
Περὶ νηστείας. Λόγος εʹ. - Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
Σήμερον, ἀγαπητοὶ, τὸν ἰατρὸν προσκυνήσωμεν.
Ἰδοὺ γὰρ ἐφίσταται ἡ νηστεία,
ἡ ψυχῶν καὶ σωμάτων σωτηρίαν χαριζομένη,
ὡς ἀνάστασιν παρεχομένη παράδοξον,
ὡς πρὸς πνευματικοὺς ἡμᾶς ἀγῶνας ἔλαιον ἀλείφεσθαι.
Μακάριος ο Αιγύπτιος - Mελέτημα 17
1. Παίρνει σῶμα ἀνθρώπινο ὁ ἀσώματος Κύριος ἀπὸ ἄπειρη ἀγαθότητα καὶ μικραίνει -μπορεῖ νὰ πεῖ κανεὶς- τὸν ἑαυτό Του ὁ μέγας καὶ ὑπερούσιος, γιά νὰ μπορέσει νὰ ἐνωθεῖ μὲ τὶς ψυχὲς τῶν Ἁγίων καὶ τῶν Ἀγγέλων, ὥστε να μπορέσουν καὶ αὐτὲς νὰ γίνουν μέτοχοι τῆς ἀθάνατης ζωῆς τῆς Θεότητάς Του.
Καὶ ἰδὼν ὁ Ἰησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν, εἶπε τῷ παραλυτικῷ· «Θάρσει, τέκνον, ἀφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι.»
αʹ. Ἰδίαν αὐτοῦ πόλιν ἐνταῦθα τὴν Καπερναοὺμ λέγει.
Ἡ μὲν γὰρ ἤνεγκεν αὐτὸν, ἡ Βηθλεέμ·
ἡ δὲ ἔθρεψεν, ἡ Ναζαρέτ·
ἡ δὲ εἶχεν οἰκοῦντα διηνεκῶς, ἡ Καπερναούμ.
Ὁ μέντοι παραλυτικὸς ἕτερος οὗτός ἐστι παρὰ τὸν ἐν τῷ Ἰωάννῃ κείμενον.
Ὁ μὲν γὰρ ἐν τῇ κολυμβήθρᾳ κατέκειτο, οὗτος δὲ ἐν τῇ Καπερναούμ·
Περὶ μετανοίας - Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου
∆ιαγράψωμεν, ἀγαπητοὶ, τὰ τῆς μετανοίας φάρμακα,
ἵνα τῷ τῆς σωτηρίας λιμένι προσδράμωμεν.
Ἐτρώθημεν τῇ ἁμαρτίᾳ·
ἰαθῶμεν τῇ μετανοίᾳ·
διὰ τῆς ἁμαρτίας ὁ διάβολος ἔτρωσε·
διὰ τῆς μετανοίας ὁ Χριστὸς ἐθεράπευσεν·
ἐκεῖνος διὰ τῆς ἁμαρτίας τὰς ῥίζας κατεβάλετο·
Περὶ τῶν μὴ μετανοούντων - Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός
«Ὁ ἐπικαλύπτων ἀσέβειαν αὐτοῦ, οὐκ εὐοδωθήσεται.»
«Τάδε λέγει Κύριος· Μὴ ὁ πίπτων οὐκ ἀνίσταται,
ἢ ὁ ἀποστρέφων οὐκ ἐπιστρέφει;
διὰ τί ἀπέστρεψεν ὁ λαὸς οὗτος ἀποστροφὴν ἀναιδῆ,
καὶ κατεκρατήθησαν ἐν τῇ προαιρέσει αὐτῶν,
καὶ οὐκ ἠθέλησαν τοῦ ἐπιστρέψαι;»
«Ἐστερέωσαν τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὑπὲρ πέτραν,
Ἀπὸ ποῦ προέρχεται ἡ σημερινὴ κρίση; - Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς
Μὲ ρωτᾶς, ἄνθρωπε τοῦ Θεοῦ, ἀπὸ ποὺ προέρχεται ἡ σημερινὴ κρίση, καὶ τί σημαίνει αὐτή.
Ποιὸς εἶμαι ἐγὼ γιὰ νὰ μὲ ρωτᾶς γιὰ ἕνα τόσο μεγάλο μυστικό; «Μίλα, ὅταν ἔχεις κάτι καλύτερο ἀπὸ τὴ σιωπή», λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Ὅμως παρόλο ποὺ θεωρῶ, ὅτι ἡ σιωπὴ εἶναι τώρα καλύτερη ἀπὸ κάθε ὁμιλία, καὶ ὅμως λόγω ἀγάπης πρὸς ἐσένα, θὰ σοῦ ἐκθέσω ἐκεῖνα ποὺ σκέπτομαι περὶ αὐτοῦ ποὺ ρώτησες.
Λόγος εἰς τὸν Ἅγιον Ἰωάννην τὸν Πρόδρομον καὶ Βαπτιστήν
Ἁγίου Ἱωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
Η χρήση των επιτιμίων
- Γέροντα, η ακριβής τήρηση των εντολών βοηθάει να έχουμε την αίσθηση του Θεού;
-Ποιων εντολών; του Μωσαϊκού Νόμου;
- Όχι, του Ευαγγελίου.
Ο πνευματικός καθορίζει κάθε πότε θα κοινωνάη ο πιστός
- Γέροντα, ο Απόστολος Παύλος γράφει: «Ο εσθίων και πίνων αναξίως κρίμα εαυτώ εσθίει και πίνει»[10]. Πότε κοινωνάει κανείς «αναξίως»;
Ανάγκη καλών πνευματικών
- Οι άνθρωποι σήμερα είναι κουρασμένοι, ζαλισμένοι και σκοτισμένοι από την αμαρτία και τον εγωισμό. Γι’ αυτό υπάρχει ανάγκη, περισσότερο από κάθε άλλη εποχή, από καλούς και έμπειρους πνευματικούς, που θα πλησιάζουν τους ανθρώπους απλά και με πραγματική αγάπη και θα τους καθοδηγούν με διάκριση, για να ειρηνεύουν.
Τα ελαφρυντικά στην εξομολόγησή μας γίνονται επιβαρυντικά για την συνείδηση
- Όταν, Γέροντα, κατά την εξομολόγησή μιας αμαρτίας δεν νιώθη κανείς τον πόνο που ένιωσε, όταν έκανε την αμαρτία, σημαίνει ότι δεν υπάρχει πραγματική μετάνοια;
Η σωστή εξομολόγηση
- Γιατί μερικές φορές, ενώ η συνείδηση μας ελέγχει, δεν κάνουμε τον ανάλογο αγώνα, για να διορθωθούμε;
Ομιλία 16
Πᾶσαι αἱ νοεραὶ οὐσίαι, λέγω δὴ ἀγγέλων καὶ ψυχῶν καὶ δαιμόνων, ἀκέραιοι καὶ ἁπλούστατοι ὑπὸ τοῦ δημιουργοῦ ἐκτίσθησαν. Τὸ δέ τινας ἐξ αὐτῶν τραπῆναι εἰς τὸ κακὸν ἐκ τοῦ αὐτεξουσίου προσεγένετο αὐτοῖς· ἰδίῳ γὰρ θελήματι ἐξετράπησαν τοῦ προσήκοντος λογισμοῦ. Εἰ δέ φαμεν οὕτως ὑπὸ τοῦ δημιουργοῦ κτισθῆναι, ἄδικον κριτὴν λέγομεν τὸν Θεὸν πέμποντα εἰς πῦρ τὸν σατανᾶν.
Ομιλία 04
Οἱ τὸν βίον τοῦ Χριστιανισμοῦ ἐν πολλῇ ἀκριβείᾳ κατορθῶσαι βουλόμενοι πρὸ πάντων τοῦ διανοητικοῦ καὶ διακριτικοῦ μέλους τῆς ψυχῆς ἐν πάσῃ δυνάμει ἐπιμελεῖσθαι ὀφείλουσιν, ἵνα τὴν διάκρισιν τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ ἐν ἀκριβείᾳ κτησάμενοι καὶ τὰ παρὰ φύσιν εἰσαχθέντα πάθη τῇ καθαρᾷ φύσει πάντοτε διακρίνοντες εὐθέτως καὶ ἀπροσκόπως πολιτευσώμεθα, ἵνα ὡς ὀφθαλμῷ τῷ τῆς διακρίσεως μέλει χρώμε
Διάλογος αγίων Γερόντων με ερωτήσεις και αποκρίσεις
1. Πώς πρέπει να είναι ο μοναχός στο κελί;
Να απέχει από τη γνώση των πολλών πραγμάτων, ώστε, καθώς ο λογισμός μένει ελεύθερος από τα διάφορα, να κατοικήσει η γνώση του Κυρίου.
2. Τι είναι ο μοναχός;
Περί διακρίσεως
2. Κάποιοι αδελφοί πήγαν στον αββά Αντώνιο να του αναφέρουν τα οράματα που έβλεπαν, και να πληροφορηθούν απ΄αυτόν εάν πρόκειται για αληθινά οράματα ή τα δημιουργούν οι δαίμονες.
Αυτοί είχαν ένα γαϊδουράκι που τους ψόφησε στον δρόμο. Μόλις έφθασαν στον Γέροντα, πρόλαβε και τους είπε:
- "Πώς ψόφησε το γαϊδουράκι στον δρόμο;"
14. Λόγος ιδ΄ Περί μετανοίας καί ἀρχῆς βίου μοναδικοῦ. Καί πῶς τις ὁδῷ καί τάξει προβαίνων εἰς ἀρετήν ἐν τῇ τῶν ἐντολῶν ἐργασίᾳ εἰς τελειότητα ἔρχεται.
Ἀδελφοί καί πατέρες, ὁ πάντων καταφρονήσας τῶν ὁρωμένων καί αὐτῆς αὐτοῦ τῆς ψυχῆς, ἵνα γνησίαν μετάνοιαν δυνηθῇ ἐπιδείξασθαι κατά τήν ἐντολήν τοῦ Κυρίου καί τοῦ ἔργου τούτου ἐνάρξηται, οὐκ ἀφ᾿ ἑαυτοῦ τοῦτο μαθεῖν οἴεται, ἀλλά τεχνίτῃ καί ἐμπείρῳ ἀνδρί προσελθών, μετά φόβου καί τρόμου πολλοῦ καί μετά προσοχῆς συντόνου τούτῳ ὑποταγείς, μανθάνει ἐξ αὐτοῦ καί διδάσκεται τήν πνευματικήν ἐργασίαν τῶν
Ὁ πόλεμος καὶ ἡ ἀπάτη, ποὺ μεταχειρίζεται ὁ διάβολος γιὰ ἐκείνους ποὺ γνωρίζουν τὸ κακό τους καὶ θέλουν νὰ ἐλευθερωθοῦν. Καὶ γιατὶ οἱ ἀποφάσεις μας πολλὲς φορὲς δὲν φέρνουν τὸ ἀποτέλεσμά τους
Ἐκεῖνοι, ποὺ γνωρίζουν τὴν κακὴ ζωὴ ποὺ ζοῦν καὶ θέλουν νὰ τὴν ἀλλάξουν, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον μένουν πλανεμένοι καὶ νικημένοι ἀπὸ τὸν ἐχθρὸ μὲ αὐτὰ τὰ ὅπλα· μετὰ ἀπὸ αὐτά· αὔριο, αὔριο· ἂς τελειώσω πρῶτα αὐτὴ τὴν ὑπόθεσι καὶ μετὰ ἀπὸ αὐτὰ νὰ παραδοθῶ μὲ περισσότερη ἀνάπαυσι στὴ χάρι τοῦ Θεοῦ καὶ στὴ πνευματικὴ ζωή· ἂς κάνω αὐτὸ σήμερα καὶ αὔριο μετανοῶ.
Ὁ πόλεμος καὶ ἡ ἀπάτη ποὺ χρησιμοποιεῖ ὁ διάβολος γιὰ ἐκείνους ποὺ κρατάει στὴν ὑπηρεσία τῆς ἁμαρτίας
Ὅταν ὁ διάβολος κρατᾷ κάποιον στὴν ὑπηρεσία τῆς ἁμαρτίας, δὲν φροντίζει γιὰ τίποτα ἄλλο παρὰ νὰ τὸν τυφλώνῃ περισσότερο καὶ νὰ τὸν βγάζῃ ἀπὸ κάθε καλὸ λογισμό, ποὺ μπορεῖ νὰ τὸν παρακινήσῃ στὸ νὰ γνωρίσῃ τὴν πολὺ δυστυχισμένη του ζωή· καὶ ὄχι μόνον τὸν βγάζει ἀπὸ τοὺς λογισμοὺς ποὺ τὸν καλοῦν στὴν ἐπιστροφὴ καὶ στὴν μετάνοια, βάζοντας στὸ νοῦ του ἄλλους λογισμοὺς κακοὺς καὶ ἀντίθετους, ἀλλ
Πῶς πρέπει νὰ πολεμᾷ κάποιος ἐναντίον τῆς ἀμελείας
Γιὰ νὰ μὴ πέσῃς στὴν ἄθλια κακία τῆς ἀμέλειας, ἡ ὁποία σοῦ ἐμποδίζῃ τὸν δρόμο τῆς τελειότητας καὶ σὲ προδίδει στὰ χέρια τῶν ἐχθρῶν, πρέπει νὰ ἀποφεύγῃς κάθε περιέργεια καὶ κάθε γήϊνο προσκόλλημα καὶ κάθε εἴδους ἀσχολία, ποὺ δὲν ταιριάζει στὴν κατάστασί σου.
Πῶς μπορεῖ νὰ γνωρίσει κάποιος ἐὰν ἐργάζεται μὲ τὴν μὴ ἐμπιστοσύνη στὸν ἑαυτό του καὶ μὲ τὴν ὁλοκληρωτικὴ ἐλπίδα στὸν Θεό
Πολλὲς φορὲς νομίζουν μερικοὶ αὐθάδεις ὅτι δὲν ἔχουν κανένα θάρρος στὸν ἑαυτό τους καὶ ὅτι ὅλη τους τὴν ἐλπίδα καὶ πεποίθησι, τὴν ἔχουν στὸν Θεό· ὅμως δὲν εἶναι ἔτσι· καὶ γι᾿ αὐτὸ βεβαιώνονται ἀπὸ τὸ ἀποτέλεσμα ποὺ ἔρχεται σὲ αὐτοὺς ἀπὸ τὸν ξεπεσμό τους, ὅταν συμβῇ.
ἐγὼ ἱμάτιον, ἐγὼ ῥίζα, ἐγὼ θεμέλιος, πᾶν ὅπερ ἂν θέλῃς ἐγώ· μηδενὸς ἐν χρείᾳ καταστῇς. Ἐγὼ καὶ δουλεύσω· ἦλθον γὰρ διακονῆσαι, οὐ διακονηθῆναι. Ἐγὼ καὶ φίλος, καὶ μέλος, καὶ κεφαλὴ, καὶ ἀδελφὸς, καὶ ἀδελφὴ, καὶ μήτηρ, πάντα ἐγώ· μόνον οἰκείως ἔχε πρὸς ἐμέ. Ἐγὼ πένης διὰ σέ· καὶ ἀλήτης διὰ σέ· ἐπὶ σταυροῦ διὰ σὲ, ἐπὶ τάφου διὰ σέ· ἄνω ὑπὲρ σοῦ ἐντυγχάνω τῷ Πατρὶ, κάτω ὑπὲρ σοῦ πρεσβευτὴς παραγέγονα παρὰ τοῦ Πατρός. Πάντα μοι σὺ, καὶ ἀδελφὸς, καὶ συγκληρονόμος, καὶ φίλος, καὶ μέλος. Τί πλέον θέλεις; τί τὸν φιλοῦντα ἀποστρέφῃ; τί τῷ κόσμῳ κάμνεις; τί εἰς πίθον ἀντλεῖς τετρημένον; 
