Παραβολή

Ἀεὶ μὲν, ἀδελφοὶ, τὴν τοῦ Θεοῦ φιλανθρωπίαν κηρύττειν ὀφείλομεν (δι' αὐτῆς γὰρ ζῶμεν καὶ κινούμεθα καὶ ἐσμέν)·
μάλιστα δὲ ἐν τούτῳ τῷ καιρῷ χρεωστοῦμεν τοῦτο ποιεῖν, διὰ τὴν κοινὴν ὠφέλειαν, καὶ τὴν εὐεργεσίαν τῶν μελλόντων ἐκ τῆς κολυμβήθρας ἀνατέλλειν ἀστέρων.

Καὶ γὰρ οὗτοι διὰ ταύτης ἐκλάμψουσι,
καὶ ἡμεῖς δι' αὐτῆς ἐσώθημεν καὶ σωζόμεθα·
ἥτις ἡμῖν ἀντὶ κληρονομίας ἐδόθη ἐκ τοῦ δημιουργοῦ Θεοῦ καὶ πατρὸς ἡμῶν.

_{Τοῦ Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς}

^{Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν 8, 5-15}

  Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ. καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό· καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐπὶ τὴν πέτραν, καὶ φυὲν ἐξηράνθη διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα· καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐν μέσῳ τῶν ἀκανθῶν, καὶ συμφυεῖσαι αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτό. καὶ ἕτερον ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν ἀγαθήν, καὶ φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα. ταῦτα λέγων ἐφώνει· Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω.

ΟΜΙΛΙΑ ΞΗʹ. Ἄλλην παραβολὴν ἀκούσατε. Ἄνθρωπός τις ἦν οἰκοδεσπότης, ὅστις ἐφύτευσεν ἀμπελῶνα, καὶ φραγμὸν αὐτῷ περιέθηκε, καὶ ὤρυξε ληνὸν, καὶ ᾠκοδόμησε πύργον· καὶ ἐξέδοτο αὐτὸν γεωργοῖς, καὶ ἀπεδήμησεν. Ὅτε δὲ ἤγγισεν ὁ καιρὸς τῶν καρπῶν, ἀπέστειλε τοὺς δούλους αὐτοῦ, λαβεῖν τοὺς καρπούς. Καὶ λαβόντες οἱ γεωργοὶ τοὺς δούλους, οὓς μὲν ἔδειραν, οὓς δὲ ἀπέκτειναν, οὓς δὲ ἐλιθοβόλησαν. Πάλιν ἀπέστειλεν ἄλλους δούλους πλείονας τῶν πρώτων, καὶ ἐποίησαν αὐτοῖς ὡσαύτως. Ὕστερον ἀπέστειλε πρὸς αὐτοὺς τὸν υἱὸν αὐτοῦ, λέγων· Ἴσως ἐν τραπήσονται τὸν υἱόν μου. Οἱ δὲ γεωργοὶ ἰδόντες τὸν υἱὸν, εἶπον ἐν ἑαυτοῖς· Οὗτός ἐστιν ὁ κληρονόμος· δεῦτε, ἀποκτείνωμεν αὐτὸν, καὶ κατάσχωμεν τὴν κληρονομίαν αὐτοῦ. Καὶ ἐκβαλόντες ἔξω τοῦ ἀμπελῶνος, ἀπέκτειναν. Ὅταν οὖν ἔλθῃ ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνος, τί ποιήσει τοῖς γεωργοῖς ἐκείνοις; Λέγουσιν αὐτῷ· Κακοὺς κακῶς ἀπολέσει αὐτοὺς, καὶ τὸν ἀμπελῶνα ἐκδώσεται γεωργοῖς ἑτέροις, οἵτινες ἀποδώσουσι τοὺς καρποὺς ἐν τοῖς καιροῖς αὐτῶν. Λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Οὐδέποτε ἀνέγνωτε ἐν ταῖς Γραφαῖς· Λίθον ὃν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος ἐγενήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας;

Νῦν γοῦν ἐξυπνίσθητε, νῦν γοῦν γρηγορήσατε,
νῦν γοῦν ἐπιστρέψατε, νῦν γοῦν σωφρονήσατε.
Ὑπάγετε καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν ἀμπελῶνά μου
Βλέπετε, πῶς ὑμᾶς ἀγαπῶ·
οὐ περιώρισα τῷ ὄρθρῳ τὸ κήρυγμα,
οὐκ ἀπετείχισα τοῖς δευτέροις τὴν πρόσοδον,
οὐ περιέκλεισα τῇ πρώτῃ κλήσει τὴν ὑμετέραν ἐπιστροφήν·
πᾶσαν ὥραν ὑμῖν ἐχαρισάμην πρὸς μετάνοιαν·
πᾶσαν ἡλικίαν ἐναγκαλίζομαι.
Κἂν βρέφη προσενεχθῇ μοι, χαίρων προσίεμαι·
ἐγὼ γάρ εἰμι τῶν βρεφῶν δημιουργὸς,
καὶ πατὴρ καὶ μήτηρ, καὶ τροφεὺς καὶ τροφή·
κἂν παῖδες ὑποψελλίζοντες προσφύγωσιν, ἥδομαι·
κἂν νεώτεροι προσχωρήσωσιν,
μᾶλλον εὐφραίνομαι·
κἂν ἄνδρες τέλειοι προσδράμωσιν, ὑποδέχομαι·
πάντας τοὺς μετὰ πίστεως προστρέχοντας ὡς ἀδελφοὺς ἐμοὺς περιπτύσσομαι.
Ὑπάγετε καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν ἀμπελῶνα.
Οὐ λογίζομαι τῶν παρελθουσῶν ὡρῶν τὴν ζημίαν, ἐὰν ἴδω προθυμίαν ταλαντευομένην τῇ ῥᾳθυμίᾳ·
οὐ μειῶ τῆς ἡμέρας τοὺς μισθοὺς, ἐὰν τοὺς προφθάσαντας ὑμᾶς ἐπιφθάσαι σπουδάζητε.

^{Εις το «Άνθρωπος ην οικοδεσπότης, όστις εφύτευσεν αμπελώνα»
(Ματθ. κα' 33-42, Ευαγγέλιον ΙΒ' Κυριακής του Ματθαίου)}

Ο Οικοδεσπότης της Παραβολής είχε φυτεύσει αμπελώνα, τον είχε περιφράξει, είχε αναθέσει την καλλιέργειά του σε γεωργούς και, όταν ήλθε ο καιρός της συγκομιδής, έστειλε ανθρώπους του για να συλλέξουν τον καρπό.

Ο αμπελών είναι η ανθρωπότης και ο Οικοδεσπότης είναι ο άγιος Θεός. Από την ανθρωπότητα ο Κύριος περίμενε καρπούς. Έστελνε κατά καιρούς τους απεσταλμένους Του να ζητήσουν τους καρπούς από την ανθρωπότητα, αλλά αυτοί που είχαν σφετερισθή τον αμπελώνα, οι κακοί άρχοντες του Ισραήλ και των διαφόρων λαών που μέχρι σήμερα εξουσιάζουν τους ανθρώπους, αυτοί νόμιζαν και νομίζουν ότι ο αμπέλων είναι δικός τους. Θέλουν να σφετερισθούν τα αγαθά αυτού του αμπελώνος, αυτού του κόσμου, και να τα χρησιμοποιήσουν ιδιοτελώς όχι για το καλό της ανθρωπότητος, όπως ήθελε ο Ιδιοκτήτης του.

^{Η πτωχή χήρα — Η αληθής ελεημοσύνη — Λαμπρότης του Ναού — «Ούτε λίθος επί λίθου» — Ο Ιησούς εις το Όρος των Ελαιών — Η Συντέλεια των αιώνων — Η παραβολή των Δέκα Παρθένων — Τελευταίος εσπερινός περίπατος εις Βηθανίαν}

^{Ο Ιησούς καθ' οδόν — Αποκάλυψις περί του φρικτού Τέλους — Οι υιοί του Ζεβεδαίου — Το ποτήριον και το Βάπτισμα — Ιεριχώ — Ο Βαρτίμαιος — Ο Ζακχαίος — Η μετάνοια του — Η Παραβολή των Ταλάντων — Εις Βηθανίαν — «Σίμων ο Λεπρός» — Η αποσιώπησις των Συνοπτιστών — Η προσφορά της Μαρίας — Η λύσσα του Ιούδα — Ευλογία της Μαρίας υπό του Ιησού — «Εις το ενταφιάσαι με εποίησε}

^{Συζητήσεις περί Σαββάτου — Η Χαμαί Συγκύπτουσα — Ο υδρωπικός — Αυτάρκεια των Φαρισαίων — Έριδες περί πρωτοκαθεδρίας — Η παραβολή του Δείπνου του Γάμου — Φιλαργυρία των Φαρισαίων — Ο Πλούσιος και ο Λάζαρος — Ο Καλός Σαμαρείτης — Επάνοδος των Εβδομήκοντα — Το πτώμα και οι Αετοί}

^{Αι παραβολαί — Η παραβολή του σπορέως — Η ανατολική όχθη — Η τρικυμία — «Ποδαπός εστιν ούτος»; — Η χώρα των Γεργεσηνών — Ο γυμνός δαιμονιζόμενος από τους τάφους — «Λεγεών όνομά μοι» — Ο πνιγμός των χοίρων}

^{Ἀπόσπασμα ἀπό τὴν ἐξήγηση "εἰς το κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγέλιον"
τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας}

Ἄνθρωπός τις ἐποίησε δεῖπνον μέγα.
Πολυπραγμονήσωμεν πρό γε τῶν ἄλλων, ὁποία τις ἦν ἡ πρόφασις τῷ μὴ ἐπ' ἀρίστῳ μᾶλλον, ἀλλ' ὡς ἐπὶ δείπνῳ κεκλῆσθαι πολλούς·
μᾶλλον δὲ πρὸ τούτων, τίς ἂν νοηθείη πρὸς ἡμῶν ὁ ἄνθρωπος ὁ τὸν δειπνοκλήτορα πεπομφώς·
τίς δὲ καὶ ὁ δειπνοκλήτωρ, καὶ τίνες ὅλως οἱ κεκλημένοι μὲν, ἀτιμάσαντες δὲ τὴν κλῆσιν.

αʹ. Ἰδίαν αὐτοῦ πόλιν ἐνταῦθα τὴν Καπερναοὺμ λέγει.
Ἡ μὲν γὰρ ἤνεγκεν αὐτὸν, ἡ Βηθλεέμ·
ἡ δὲ ἔθρεψεν, ἡ Ναζαρέτ·
ἡ δὲ εἶχεν οἰκοῦντα διηνεκῶς, ἡ Καπερναούμ.
Ὁ μέντοι παραλυτικὸς ἕτερος οὗτός ἐστι παρὰ τὸν ἐν τῷ Ἰωάννῃ κείμενον.
Ὁ μὲν γὰρ ἐν τῇ κολυμβήθρᾳ κατέκειτο, οὗτος δὲ ἐν τῇ Καπερναούμ·