»»» Θαύματα και σημεία - Άγιος Ιγνάτιος (Αλεξάνδροβιτς Μπριαντσιανίνωφ) / Κεφάλαιο Α' - Τι λέει η Ἀγια Γραφή / Μυστική σημασία
Μυστική σημασία
Κεφάλαιο Α'
Τί λέει ἡ Ἁγία Γραφή
- Σημεῖον ἐκ τοῦ Οὐρανοῦ
- Ἔργα διαβόλου καί ἔργα Θεοῦ
- Νά πλανήση, εἶ δυνατόν, καί ἐκλεκτούς
- Ἀπάτη καί κατεργαριά
- Τό λάθος τῶν Φαρισαίων
- Τά θαύματα τοῦ Χριστοῦ
- Μυστική σημασία
- Ἀφετηρία πίστης
- Γιατί ὁ κόσμος δέν πιστεύει;
- Πώς ὁ ἄνθρωπος καταντάει ὑπηρέτης τοῦ Ἀντίχριστου
- Ἡ ἀποστασία προστάδιο τῆς ἐλεύσεως τοῦ Ἀντιχρίστου
- Σημεῖα τῆς αἰώνιας σωτηρίας
- Τά θαύματα ἄλλοτε καί σήμερα
- Δέν μᾶς χρειάζονται πιά
- Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ
Μερικά ἀπό τά θαύματα τοῦ Κυρίου μας εἶχαν μιά μυστική σημασία. Μά αὐτό δέν σημαίνει πώς τά θαύματα αὐτά δέν εἶχαν κάποιο ἰδιαίτερο σκοπό. Ἀντίθετα μάλιστα. Ὑποδήλωναν μιά εὐεργεσία γενική• γιά όλους• πού ἦταν πιά καιρός νά ἐκχυθῆ σέ ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα. Ἕνα τέτοιο θαῦμα ἦταν ἡ ξήρανση τῆς ἄκαρπης συκής.
α. ἡ ξήρανση τῆς ἄκαρπης συκής
Ἡ ἄκαρπη συκιά ἦταν πλούσια σέ φύλλα. Μόνο σέ φύλλα[31]. Γιά τό δένδρο αὐτό ἡ ἁγία Γραφή, στήν διήγηση γιά τήν πτώση τῶν πρωτοπλάστων πατέρων, μᾶς λέγει πώς ἡ συκιά ἦταν ἕνα ἀπό τά δένδρα τοῦ Παραδείσου[32]. Ἀπό αὐτό ἐπῆραν ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα φύλλα γιά νά κρύψουν τήν γύμνωσή τους. Πρίν πέσουν στήν ἁμαρτία, οἱ προπάτορές μας δέν εἶχαν καθόλου αἰσθανθῆ πώς ἦσαν γυμνοῖ. Δέν τήν αἰσθάνονταν τότε τήν γυμνότητά τους. Τούς τήν ἔδειξε μετά ἡ ἁμαρτία. Αὐτό μᾶς λέει, πώς πρέπει νά εἶναι σωστή ἡ ἄποψη τῶν ἁγίων πατέρων, πού μᾶς λένε πώς ὁ ἀπαγορευμένος καρπός ἦταν σῦκο. Κατευθυνόμενος πρός τήν Ἱερουσαλήμ ὁ Κύριος, μᾶς λέγει τό Εὐαγγέλιο, ἐπείνασε. Καί ἐπῆγε σέ μιά συκιά. Μά δέν βρῆκε σ' αὐτήν καρπό. Καί δίκαια δέν βρῆκε. Γιατί τόν ζητοῦσε παράκαιρα. Παράκαιρα εἶχε ἀφήσει τόν Ἑαυτό Του ὁ Κύριος καί νά αἰσθανθῆ τήν πείνα[33]. Τό ἔκαμε, γιά νά δείξη, ὅτι ἡ ἐπιθυμία τῶν προπατόρων νά φᾶνε τόν ἀπαγορευμένο καρπό δέν ἦταν σωστή• ἦταν παράκαιρη. Γι' αὐτό ἐπῆγε στή συκιά παράκαιρα, ἐποχή πού δέν ἦσαν καιρός σύκων. Γι' αὐτό ἐπείνασε παράκαιρα. Ἐπειδή ἦλθε νά ἄρη καί νά διορθώση ὅλες μας τίς κακές ἐπιθυμίες. Καί νά τίς σβήση.
Ἐπῆγε λοιπόν ὁ Κύριος στήν συκιά. Μά δέν βρῆκε σ' αὐτήν καρπό. Εὑρῆκε μόνο φύλλα. Καί καταπράσινα. Ἀλλά δέν συγκινήθηκε ἀπό αὐτά. Καί καταδίκασε τήν ἄκαρπη συκιά. Καί τήν καταράσθηκε. Ὄχι μόνο τήν ἀκαρπία της. Καταράστηκε ὁλόκληρο τό δένδρο. Καί ἡ συκιά ξεράθηκε. Καί ὁ Χριστός στήν θέση της ἐφύτευσε ἕνα ἄλλο δένδρο• ἤ (ὅπως λέγει ἡ Γραφή) ἕνα ἄλλο «ξύλο»: τό ξύλο τοῦ Σταυροῦ, πού τό εἶχε ἑτοιμάσει νά γίνη τό ὄργανο τῆς σωτηρίας μας.
Τό ξύλο-ὄργανο πτώσης καί ἀπώλειας ἐξηράνθη. Τό ἐξήρανε ἡ ἐντολή τοῦ Κυρίου καί Σωτῆρα μας. Τό θαῦμα αὐτό, θαῦμα γεμᾶτο σημασία μυστική, ὁ Κύριος τό ἐτέλεσε μπροστά στούς μαθητές Του μόνο• μπροστά στούς ἁγίους Ἀποστόλους μόνο• μπροστά μόνο σ' ἐκείνους, πού εὐδόκησε νά τούς ἀποκαλύψη τά βάθη τοῦ Πνεύματος.
Τό θαῦμα αὐτό ἔγινε λίγο πρίν ὁ θεάνθρωπος λυτρωτής μας ἀρχίση τό πιό μεγάλο Του ἔργο, πρίν μᾶς ἐλευθερώση ἀπό τά δεσμά τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ διαβόλου μέ τά πάθη Του καί τόν Σταυρό Του• λίγο πρίν ἀνεβῆ στόν Σταυρό• λίγο πρίν φυτεύση τό ξύλο τοῦ Σταυροῦ• καί τό ἀναδείξη ξύλο ζωῆς.
Ἀνάλογα βαθειά εἶναι ἡ σημασία καί πολλῶν ἄλλων θαυμάτων, πού ἔκαμαν ὁ Κύριος καί οἱ Ἀπόστολοι. Ἄς ἰδοῦμε ἕνα ἀκόμη θαῦμα διηγηματικά.
β. ἡ θεραπεία τοῦ παραλυτικοῦ
Ἔδινε τήν ἐντύπωση ὅτι δέν εἶχε στόχο νά προκαλέση καμμιά ἀπολύτως εὐεργεσία σέ κανέναν.
Ἄς τό ἰδοῦμε λίγο διηγηματικά.
Καί τότε ἔφεραν ἕναν παραλυτικό[34], κατάκοιτο. Ἐκεῖνοι πού τόν ἔφεραν, βλέποντας τόν συνωστισμό καί τό πλῆθος, τόν ἀνέβασαν στή στέγη. Καί ἀφοῦ ἄνοιξαν ἕνα ἄνοιγμα, τόν κατέβασαν ἀπό ἐκεῖ μέ τό κρεβάτι μπροστά στόν Κύριο. Ὁ εὔσπλαγχνος Κύριος, ὅταν εἶδε τήν ἐνέργειά τους αὐτή - καρπό τῆς πίστης τους - εἶπε στόν παραλυτικό: «τέκνον ἀφέωνταί σοί αἱ ἁμαρτίαι σου». Ἐκεῖ ὅμως εὑρίσκοντο καί μερικοί γραμματεῖς. Αὐτοί ἤξεραν τό Νόμο μέ τό νί καί μέ τό σῖγμα. Καί ἐπειδή τούς ἔκαιγε τό μῖσος καί ὁ φθόνος κατά τοῦ Θεανθρώπου, ἀκούγοντας τά λόγια αὐτά, ἐπιάστηκαν ἀπό αὐτά καί εἶπαν: «Τά λόγια αὐτά εἶναι βλάσφημα! Γιατί ποιός μπορεῖ νά συγχωρῆ ἁμαρτίες ἐκτός ἀπό ἕνα καί μόνον, τόν Θεό;». ὁ καρδιογνώστης Κύριος, ὅταν εἶδε τί διελογίζοντο, εἶπε: «τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν; τί ἐστιν εὐκοπώτερον; ποιό εἶναι γιά σᾶς πιό εὔκολο; εἰπεῖν τῷ παραλυτικῷ; Ἀφέωνταί σοί αἱ ἁμαρτίαι; ἤ εἰπείν• ἔγειρε καί ἆρον τόν κράββατόν σου καί περιπάτει;». Μέ ἄλλα λόγια ὁ Χριστός τούς εἶπε: Ὅταν ξέρη, πώς δέν ὑποχρεωθῆ νά ἀποδείξη τά λόγια του μέ ἔργα, ἀκόμη καί ἕνας ὑποκριτής, ἕνας ἀπατεῶνας, εὔκολα τό ξεφουρνίζει τό: «Ἀφέωνταί σοί αἱ ἁμαρτίαι σου». Ὅμως ἐγώ δέν λέω κούφια λόγια. Γιά νά τό ἰδῆτε, «ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ Υἱός τοῦ Ἀνθρώπου» νά συγχωρῆ τίς ἁμαρτίες «ἐπί τῆς γῆς» - λέγει στόν παραλυτικό: «Σοί λέγω, ἆρον τόν κράββατόν σου καί ὕπαγε εἰς τόν οἶκον σου». Καί αὐτοστιγμεί ὁ παραλυτικός ἔγινε καλά. Καί γερός πιά, ἐπῆρε τό κρεββάτι του καί βγῆκε ἀπό τό σπίτι ἐκεῖνο μπροστά στά μάτια ὅλων.
Τό θαῦμα αὐτό εἶναι γεμᾶτο ἀπό τή θεία σοφία καί ἀγαθότητα. Στήν ἀρχή ὁ Κύριος ἔδωσε στόν πάσχοντα ἕνα πνευματικό δῶρο, μή ὁρατό μέ τά μάτια τά αἰσθητά, ἀλλά πολύ οὐσιαστικό: τήν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν του. Ὅταν ὁ Κύριος εἶπε, πώς συγχωρεῖ τίς ἁμαρτίες τοῦ παραλυτικοῦ, οἱ παρόντες λόγιοι Ἰουδαῖοι ἔκαμαν ἄθελά τους διακήρυξη, ὅτι τέτοιο δῶρο μπορεῖ νά δώση ἕνας καί μόνος, ὁ Θεός. Μέ τήν ἀπάντηση πού τούς ἔδωσε ὁ Κύριος, δίνει μιά νέα ἀπόδειξη ὅτι εἶναι πράγματι ὁ Θεός. Γιατί στό τέλος, τό πνευματικῆς φύσης δῶρο Του καί ἡ πνευματικῆς φύσης ἀπόδειξη ὅτι εἶναι Θεός, ἐπισφραγίστηκαν μέ ἕνα ὑλικῆς φύσης δῶρο Του καί μιά ὑλικῆς φύσης ἀπόδειξη: μέ τήν σέ μιά στιγμή πλήρη θεραπεία τοῦ ἀσθενοῦς.
Ὁ ἅγιος εὐαγγελιστής Μάρκος στό τέλος τοῦ Εὐαγγελίου του γράφει: Οἱ ἀπόστολοι μετά τήν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου «ἐκήρυξαν πανταχοῦ τόν λόγον, τοῦ Κυρίου συνεργοῦντος καί τόν λόγον βεβαιοῦντος διά τῶν ἐπακολουθούντων σημείων»[35] δηλ. μέ τά θαύματα πού ἐγίνοντο μέ τόν λόγον τῶν ἀποστόλων. Τήν ἴδια αὐτή σκέψη ἐξέφρασαν καί ὅλοι οἱ ἀπόστολοι στήν προσευχή πού ἔκαμαν μετά τίς ἀπειλές πού ἄκουσαν στό Συνέδριο τῶν Ἰουδαίων, πού τούς ἀπαγόρευε νά κηρύττουν καί νά κάνουν θαύματα στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ! Εἶπαν: «Κύριε, δῶσε σέ μᾶς τούς πιστούς δούλους Σου, νά κηρύττωμε τόν λόγο Σου μέ παρρησία καί θάρρος. Ἐνίσχυσέ μας μέ τό νά ἁπλώνης τό χέρι Σου καί νά κάνης Σύ μέσῳ ἡμῶν διάφορες θεραπεῖες καί ἄλλα σημεῖα καί θαύματα στό ὄνομα τοῦ ἁγίου Υἱοῦ Σου Ἰησοῦ»[36].
Τά σημεῖα ἐγίνοντο γιά νά βοηθοῦν τούς ἀνθρώπους νά δεχθοῦν το λόγο τοῦ Θεοῦ. Τό κύριο ἦταν ὁ λόγος.
Τά σημεῖα ἁπλῶς μαρτυροῦσαν τή δύναμη καί τήν ἀξία τοῦ λόγου[37]. Ἐκεῖ πού ἐγίνετο δεκτός, τά σημεῖα ἦσαν περιττά. Αὐτό ἐξηρτᾶτο, ἀπό τό ἄν ἀπέδιδαν οἱ ἀκροατές στό λόγο τήν ἀξία πού τοῦ ἀνῆκε. Τά σημεῖα εἶναι ἡ συγκατάβαση τοῦ Θεοῦ στήν ἀνθρώπινη ἀσθένεια.
Ἀλλιῶς ἐνεργεῖ ὁ λόγος καί ἀλλιῶς ἐνεργοῦν τά σημεῖα. Ὁ λόγος ἐνεργεῖ στόν νοῦ καί στήν καρδιά ἄμεσα. Τά σημεῖα ἐνεργοῦν στόν νοῦ καί στήν καρδιά μέσῳ τῶν σωματικῶν αἰσθήσεων. Τά ἐπακόλουθα τοῦ λόγου, πού ἐνέργησε ἄμεσα, εἶναι πολύ πιό δυνατά καί πιό σαφῆ ἀπό τά ἐπακόλουθα, πού δημιουργεί στόν νοῦ ἡ ἐνέργεια τῶν θαυμάτων. Καί ὅταν ἐνεργοῦν καί τά δυό μαζί, λόγος καί θαύματα, τότε ἡ ἐνέργεια τῶν θαυμάτων περνάει σχεδόν ἀπαρατήρητη λόγῳ τῆς πλούσιας ἐνέργειας τοῦ λόγου. Αὐτό φαίνεται ὁλοκάθαρα στίς διηγήσεις τοῦ Εὐαγγελίου. Ὁ Νικόδημος εἶχε ἐπηρεασθῆ ἀπό τά σημεῖα καί ὠνόμαζε τόν Κύριο «διδάσκαλο καί ἀπεσταλμένο τοῦ Θεοῦ»[38]. Ἀντίθετα στόν ἀπόστολο Πέτρο ἐνέργησε ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Καί γιά αὐτό διεκήρυξε, ὅτι ὁ Κύριος εἶναι «ὁ Χριστός, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ». Τοῦ εἶπε: «Κύριε, ρήματα ζωῆς αἰωνίου ἔχεις. Καί ἡμεῖς ἐπιστεύσαμεν καί ἐγνώκαμεν, ὅτι σύ εἶ ὁ Χριστός, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ»[39]. Ὁ ἅγιος Πέτρος εἶδε μέ τά ἴδια του τά μάτια πολλά θαύματα τοῦ Κυρίου. Ὁ πολλαπλασιασμός τῶν πέντε ἄρτων καί τῶν δύο ἰχθύων καί ὁ χορτασμός τοῦ πλήθους μόλις εἶχαν γίνει. Καί ὅμως ὁ Πέτρος στήν ὁμολογία του αὐτή δέν λέγει τίποτε γιά τά θαύματα. Μιλάει μόνο γιά τήν δύναμη καί τήν ἐνέργεια τοῦ λόγου. Τό ἴδιο συνέβη καί μέ τούς Μαθητές, πού (χωρίς νά τό ξέρουν!) πηγαίνοντας γιά τούς Ἐμμαούς συζητοῦσαν μέ τόν Κύριο, χωρίς νά καταλάβουν ποιός ἤταν• καί Τόν ἀναγνώρισαν, ὅταν εἶχαν πιά φθάσει στό χωριό καί εἶχαν σέ κάποιο σπίτι καταλύσει• καί πότε; «ἐν τη κλάσει τοῦ ἄρτου»! Μά μόλις Τόν ἀναγνώρισαν, ὁ Κύριος «ἄφαντος ἐγένετο ἀπ' αὐτῶν». Πόσο τό θαῦμα αὐτό ἦταν μεγαλειῶδες καί καταπληκτικό! Μά ἐκεῖνοι δέν ἀσχολήθηκαν καθόλου μέ τό καταπληκτικό αὐτό θαῦμα! «Οὐχί ἡ καρδία ἡμῶν (εἶπαν μεταξύ τους) καιομένη ἤν ἐν ἡμῖν», τήν ὥρα πού ὁ Κύριος «ἐλάλει ἡμῖν ἐν τῇ ὁδῷ καί διήνοιγεν ἡμῖν τάς Γραφάς»[40];
Βιβλιογραφία
[31] Μάρκ. 11, 13-20.
[32] Γέν. 3, 7.
[33] Θεοφυλάκτου Βουλγαρίας Εις το Μάρκ. 11, 13-14.
[34] Μάρκ. 2, 1-12.
[35] Μάρκ. 16, 20.
[36] Πράξ. 4, 29-30.
[37] Λουκ. 4, 36.
[38] Ιωάν. 3, 2.
[39] Ιωάν. 6, 68-69.
[40] Λουκ. 24, 32.