Ἡ ὑπομονή - Ἁγίου Τύχωνος τοῦ Ζαντόνσκ

Πρόλογος

Στὴ ζωὴ πρώτη ἐγκόσμια ἐκδήλωση τοῦ νεογνοῦ, ποὺ συνεχίζει τὴν ἐπίγεια πορεία του μὲ ἱκανοποιήσεις ἀλλά καὶ μὲ ἀπογοητεύσεις, μὲ πανηγυρισμοὺς ἀλλά καὶ μὲ πένθη, μὲ ἠρεμία ἀλλά καὶ μὲ ἀναστατώσεις, μὲ χορτασμὸ ἀλλά καὶ μὲ πείνα, μὲ εὐτυχία ἀλλά καὶ μὲ δυστυχία. Ἔτσι κυλᾶ ὅλος ὁ ἀνθρώπινος βίος, γιὰ νὰ τελειώσει μὲ τὴν ἀρρώστια, τὰ γηρατειά καὶ τὸν θάνατο.

Ὁ ἄπιστος ἄνθρωπος καταβάλλεται ἀπὸ τὶς δοκιμασίες. Ἄν, μάλιστα, αὐτὲς εἶναι πολὺ μεγάλες, ἀπελπίζεται καὶ καμιὰ φορὰ φτάνει ὣς τὴν αὐτοχειρία. Ὁ πιστός, ὅμως, γνωρίζοντας τὴν αἰτία τῶν δοκιμασιῶν ἀλλά καὶ τὴν ὠφέλειά τους −τὴν ψυχικὴ καλλιέργεια μέσω τῆς ὑπομονῆς καὶ τὴν κληρονομιὰ τῆς οὐράνιας βασιλείας−, τὶς ἀντιμετωπίζει σωστά καὶ τὶς ἐκμεταλλεύεται σωτήρια, σύμφωνα μὲ τὶς παραινέσεις τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Ἰακώβου: «Νὰ χαίρεστε, ἀδελφοί μου, ὅταν δοκιμάζεστε ἀπὸ ποικίλους πειρασμούς· γιατὶ πρέπει νὰ ξέρετε ὅτι μέσα ἀπὸ τὴ δοκιμασία τῆς πίστεώς σας γεννιέται ἡ ὑπομονή» (Ἰακ. 1:2-3). Καὶ εἶναι «μακάριος ὁ ἄνθρωπος ποὺ δέχεται μὲ ὑπομονὴ τὶς δοκιμασίες, καθώς, ἄν τὶς ὑποστεῖ μὲ ἐπιτυχία, θὰ κερδίσει τὸ στεφάνι τῆς αἰώνιας ζωῆς» (Ἰακ. 1:12). Ὁ Κύριος, ἄλλωστε, μᾶς διαβεβαίωσε: «Μὲ τὴν ὑπομονή σας θὰ σώσετε τὶς ψυχές σας» (Λουκ. 21:19). «Ὅποιος ὑπομένει ὣς τὸ τέλος, αὐτὸς θὰ σωθεῖ» (Ματθ. 10:22). Ὁ Ἴδιος, μάλιστα, μᾶς ἔδωσε κορυφαῖο παράδειγμα ὑπομονῆς καὶ μακροθυμίας: «Τὶς λοιδορίες δὲν τὶς ἀνταπέδιδε καί, ὅταν ἔπασχε, δὲν ἀπειλοῦσε· ἐμπιστευόταν τὸν δίκαιο Κριτή» (Α ́ Πέτρ. 2:23). Γι’ αὐτὸ ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς προτρέπει νὰ Τὸν μιμηθοῦμε: «Ἀναλογιστεῖτε Αὐτὸν ποὺ ὑπέμεινε τόση ἐχθρότητα ἐναντίον Του ἀπὸ μέρους τῶν ἁμαρτωλῶν, γιὰ νὰ μὴν ἀποκάμετε καὶ χάσετε τὸ θάρρος σας» (Ἑβρ. 12:3). «Νὰ ὑπομένετε ὅπως ὁ Χριστός» (Β ́ Θεσ. 3:5). «Ἂν ὑπομένουμε, μαζί Του καὶ θὰ βασιλεύσουμε» (Β ́ Τιμ. 2:12).

Εὔλογα, λοιπόν, ἀποφαίνεται ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ὅτι «τίποτα δὲν εἶναι ἰσάξιο τῆς ὑπομονῆς. Αὐτὴ εἶναι ἡ βασίλισσα τῶν ἀρετῶν, τὸ θεμέλιο τῶν κατορθωμάτων, τὸ γαλήνιο λιμάνι, ἡ εἰρήνη μέσα στοὺς πολέμους, ἡ γαλήνη μέσα στὴ φουρτούνα, ἡ ἀσφάλεια μέσα στὶς ἐπιβουλές, ἡ δύναμη ποὺ κάνει τὸν ἄνθρωπο πιὸ στέρεο κι ἀπὸ διαμάντι». Ὁ "Χρυσόστομος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας", ὁ ἅγιος Τύχων ὁ Θαυματουργὸς (1724-1783), ἀρχιεπίσκοπος Βορονέζ καὶ Ζαντόνσκ, μᾶς διδάσκει μέσ’ ἀπὸ τὶς ἑπόμενες σελίδες ποιὰ εἶναι ἡ ἀληθινὴ ὑπομονή, πῶς ἀποκτᾶται καὶ πῶς ἑδραιώνεται στὴν ψυχή, ποιὰ εἶναι ἡ δύναμή της καὶ ποιοὶ οἱ καρποί της, μὲ ποιὰ μέσα ἐνισχύεται καὶ ἀναπτύσσεται. Πιστεύουμε ὅτι οἱ νουθεσίες του θὰ ὠφελήσουν κάθε φιλόθεο ἀναγνώστη, ποὺ θέλει ν’ ἀκούσει κάποτε τὸν Κύριο νὰ τοῦ λέει: «Ἐπειδὴ τήρησες τὸν λόγο μου κι ἔδειξες ὑπομονή, γι’ αὐτὸ κι ἐγὼ θὰ σὲ διαφυλάξω, ὅταν θὰ ἔρθει ἡ ὥρα τοῦ τελικοῦ πειρασμοῦ, ποὺ θ’ ἀποτελέσει τὴ μεγάλη δοκιμασία γιὰ τὸν κόσμο, γιὰ ὅλους τοὺς κατοίκους τῆς γῆς» (Ἀπ. 3:10).

«ΜΕ ΤΗΝ ὑπομονή σας σῶστε τὶς ψυχές σας» (Λουκ. 21:19).

«Αὐτὸ ἑλκύει τὴ θεία χάρη, τὸ νὰ ὑπομένει κανεὶς δοκιμασίες καὶ νὰ πάσχει ἄδικα, ἔχοντας τὴ συνείδηση ὅτι ἔτσι εὐαρεστεῖται ὁ Θεός. Τὶ ἀξία θὰ εἶχε ἄν ὑπομένατε τοὺς βασανισμοὺς γιὰ κάτι κακὸ ποὺ κάνατε; Ἄν, ὅμως, κάνετε τὸ καλό καὶ σᾶς τιμωροῦν, καὶ παρ’ ὅλα αὐτὰ δείχνετε ὑπομονή, τότε θὰ ἔχετε τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Σ’ αὐτὸ σᾶς κάλεσε ὁ Θεός. Γιατὶ ὁ Χριστὸς ὑπέμεινε παθήματα γιὰ σᾶς, ἀφήνοντάς σας τὸ ὑπόδειγμα γιὰ νὰ βαδίσετε στὰ δικά Του ἀχνάρια» (Α ́ Πέτρ. 2:19-21).

«Ἔχοντας γύρω μας μιὰ τόσο μεγάλη στρατιὰ μαρτύρων, ἄς τινάξουμε ἀπὸ πάνω μας κάθε φορτίο (βιοτικῶν μεριμνῶν) καὶ τὴν ἁμαρτία, ποὺ εὔκολα μᾶς παρασύρει, καὶ ἄς τρέχουμε μὲ ὑπομονὴ τὸ ἀγώνισμα (τοῦ δύσκολου δρόμου) ποὺ ἔχουμε μπροστά μας» (Ἑβρ. 12:1).

Ἡ ζωὴ μας ἀπὸ τὴ γέννηση ὣς τὸν θάνατο εἶναι γεμάτη δυσκολίες καὶ περιπέτειες. Μὲ δάκρυα γεννιόμαστε. Μὲ στεναγμοὺς ζοῦμε. Μὲ φόβο πεθαίνουμε. Μολονότι νομίζουμε ὅτι πολλοὶ ἄνθρωποι ζοῦν εὐτυχισμένα, ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι δὲν ὑπάρχει εὐτυχία ποὺ νὰ μὴ διαταράσσεται ἀπὸ πόνο, βάσανα, ταλαιπωρίες, συμφορές. Τὸ φάρμακο γιὰ κάθε λογῆς συμφορὰ εἶναι ἡ ὑπομονή.

Ὅπως ἡ ἀνδρεία τοῦ πολεμιστῆ δὲν ἀποδεικνύεται παρὰ μόνο τὴν ὥρα τῆς μάχης, ἔτσι καὶ ἡ ἀληθινὴ ὑπομονὴ δὲν φανερώνεται παρὰ μόνο στὸν καιρὸ τῶν δυσκολιῶν καὶ τῶν ἀντιξοοτήτων. Πολλοὶ νομίζουν ὅτι ἔχουν ὑπομονή, ἀλλὰ μὲ τὴν πρώτη συμφορὰ ἀποδεικνύουν τὸ ἀντίθετο. Ὁ καλὸς καπετάνιος φαίνεται στὴ φουρτούνα, ὄχι στὴ γαλήνη. Ὁ ὑπομονετικὸς ἄνθρωπος φαίνεται στὴ δοκιμασία, ὄχι στὴν εὐτυχία.

Ἡ ὑπομονὴ συνίσταται στὴ γενναιόψυχη καὶ ἀγόγγυστη ἀποδοχὴ κάθε κακοῦ, στὴν καταστολὴ τοῦ θυμοῦ καὶ τῆς ἀγανακτήσεως, στὴν ταπεινὴ ὑποταγὴ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ.

Συμφορὲς βρίσκουν τόσο τοὺς ἀσεβεῖς ὅσο καὶ τοὺς εὐσεβεῖς. Μόνο οἱ δεύτεροι, ὡστόσο, τὶς σηκώνουν ὑπομονετικά καὶ γενναιόψυχα.

Τὰ ὑπάρχοντά τους τὰ χάνουν τόσο οἱ δίκαιοι ὅσο καὶ οἱ ἁμαρτωλοί. Οἱ δίκαιοι ἀναφωνοῦν μαζὶ μὲ τὸν Ἰώβ: «Ὁ Κύριος τὰ ἔδωσε, ὁ Κύριος τὰ πῆρε πίσω. Ὅπως φάνηκε καλὸ στὸν Κύριο, ἔτσι κι ἔγινε. Εὐλογημένο νὰ ’ναι αἰώνια τὸ ὄνομά Του!» (Ἰώβ 1:21). Οἱ ἁμαρτωλοί, ἀπεναντίας, βαρυγγωμοῦν καὶ ἀγανακτοῦν.

Ἀδικίες γίνονται τόσο σὲ βάρος τῶν καλῶν ὅσο καὶ σὲ βάρος τῶν κακῶν. Οἱ καλοὶ συγχωροῦν τοὺς ἀδικητές τους καὶ δὲν τοὺς ἐκδικοῦνται, ἔστω κι ἄν μποροῦν. Οἱ κακοί, ἀπεναντίας, προσπαθοῦν μὲ κάθε τρόπο νὰ ἀνταποδώσουν τὴν ἀδικία.

Ἡ ἀληθινὴ ὑπομονὴ προέρχεται ἀπὸ τὴν πίστη στὸν ἀληθινὸ Θεό· χωρὶς τὴν πίστη δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρξει. Ἐπειδὴ ὁ σαρκικὸς ἑαυτός μας θέλει πάντοτε νὰ γίνεται τὸ θέλημά του, ποὺ δὲν εἶναι παρὰ ἡ ἀπόλαυση, ἡ εὐχαρίστηση καὶ ἡ χαρὰ τοῦ κόσμου τούτου, σὲ κάθε δυσκολία ἤ συμφορά του ἀναστατώνεται, ταράζεται καὶ ἀγανακτεῖ. Ὅταν, ὅμως, ζεῖ ἡ πίστη στὴν καρδιά μας, διώχνει τὴν ταραχή, ὑπενθυμίζοντάς μας ὅτι ὅλα συμβαίνουν μὲ τὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ, ὅτι τὶς δοκιμασίες τὶς στέλνει ὁ Κύριος ὄχι ἀπὸ σκληρότητα ἀλλὰ ἀπὸ ἀγάπη, καθώς «διαπαιδαγωγεῖ ὅποιον ἀγαπᾶ» (Ἑβρ. 12:6), ὅτι τὴν πρόσκαιρη θλίψη θὰ τὴν ἀκολουθήσει ἡ αἰώνια εὐφροσύνη. Νὰ πῶς παρηγοροῦσε τὴν ψυχή του στὴ λύπη ὁ προφήτης ∆αβίδ: «Γιατὶ εἶσαι περίλυπη, ψυχὴ μου; Γιατὶ μὲ συνταράζεις; Νὰ ἐλπίζεις στὸν Θεό. Σ’ Αὐτὸν θὰ προσφέρω δοξολογία. Αὐτὸς εἶναι ὁ Σωτήρας μου καὶ ὁ Θεὸς μου» (Ψαλμ. 41:6).

Σὲ κάθε δυσκολία καὶ θλίψη ἡ ὑπομονὴ μᾶς παραδίνει στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ μᾶς κάνει πρόθυμους νὰ ὑποφέρουμε τὰ πάντα παρὰ ν’ ἁμαρτήσουμε μπροστά Του. Στὴν πραγματικότητα εἶναι ἡ πίστη, ἡ μητέρα τῆς ὑπομονῆς, ποὺ ἐναντιώνεται στὸ σαρκικὸ φρόνημα καὶ τὸ ὑποτάσσει στὸ θεῖο θέλημα. Ὁ πιστός, μολονότι ἀπὸ ἀνθρώπινη ἀδυναμία προσεύχεται ν’ ἀπαλλαγεῖ ἀπὸ τὴ θλίψη −γιατὶ «τὸ πνεῦμα εἶναι πρόθυμο, ἀλλὰ ἡ σάρκα εἶναι ἀδύναμη» (Ματθ. 26:41)−, ἀκολουθώντας τὸν ἀρχηγὸ τῆς πίστεως, τὸν Κύριο Ἰησοῦ, καταλήγει: «Ἄς μὴ γίνει τὸ δικό μου θέλημα, ἀλλὰ τὸ δικό Σου» (Ματθ. 26:39).

Ὁ ἄνθρωπος ἀποκτᾶ καὶ ἑδραιώνει μέσα του τὴν ὑπομονή, ὅταν ἀναλογίζεται καὶ ἀποδέχεται τὰ ἑξῆς:

1. Ὅλα ὅσα συμβαίνουν, μὲ τὴν ἅγια πρόνοια τοῦ Θεοῦ συμβαίνουν. «Τὰ καλά καὶ τὰ ἄσχημα, ἡ ζωή καὶ ὁ θάνατος, ἡ φτώχεια καὶ ὁ πλοῦτος, ὅλα ἀπὸ τὸν Κύριο προέρχονται», λέει ὁ σοφὸς Σειράχ (11:14). Νὰ παραδίνεσαι, λοιπόν, στὸ ἅγιο θέλημὰ Του καὶ στὶς συμφορὲς νὰ λὲς μαζὶ μὲ τὸν Ἰώβ: «Ἂν τὰ καλὰ τὰ δεχτήκαμε ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ Κυρίου, δὲν θὰ ὑπομείνουμε καὶ τὰ ἄσχημα;» (Ἰώβ 2:10). Ἀπὸ τὸν πανάγαθο Θεό, τὴν Πηγὴ ὅλων τῶν ἀγαθῶν, δὲν μπορεῖ νὰ προέλθει παρὰ μόνο τὸ ἀγαθό. Καὶ μολονότι ὁ σαρκικὸς λογισμός μας βλέπει τὴ συμφορὰ σάν κακό, αὐτὴ στέλνεται γιὰ τὴν ὠφέλεια τῆς ψυχῆς μας. Γιατὶ ὁ Θεὸς δὲν θέλει νὰ μᾶς ἐξασφαλίσει τὴν κοσμικὴ εὐτυχία, ἀλλὰ τὴν πνευματική.

2. Ἀπὸ φιλανθρωπία μᾶς στέλνει τὶς συμφορὲς ὁ Θεὸς ὡς παιδαγωγικὲς τιμωρίες. «Γιατὶ ὁ Κύριος παιδαγωγεῖ ὅποιον ἀγαπᾶ» (Ἑβρ. 12:6), ὅπως λέει ὁ ἀπόστολος. Οἱ τιμωρίες αὐτές, πάντως, ὅσο βαριές κι ἄν εἶναι, δὲν ἀναλογοῦν στὴ βαρύτητα τῶν ἁμαρτημάτων μας, μὲ τὰ ὁποῖα περιφρονήσαμε τὴν ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ. Πάντοτε ὁ πολυέλεος Κύριος μᾶς τιμωρεῖ ἐλαφρότερα ἀπ’ ὅσο μᾶς ἀξίζει. Ὁ Θεὸς μὲ τὴν ἄπειρη ἀγαθότητα καὶ μακροθυμία Του ὑπομένει τὴν ἁμαρτωλότητά μας, περιμένοντας τὴ μετάνοιά μας. Κι ἐμεῖς, λοιπόν, πρέπει νὰ ὑπομένουμε τὶς πατρικὲς παιδαγωγικὲς τιμωρίες Του καὶ μάλιστα νὰ Τὸν εὐγνωμονοῦμε γι’ αὐτές, καθώς ἀποτελοῦν ἐκδηλώσεις τοῦ ἐλέους Του: Μ’ αὐτὲς ἐπιδιώκει νὰ μᾶς σωφρονίσει, νὰ μᾶς φέρει σὲ συναίσθηση καὶ μετάνοια, καὶ νὰ μᾶς ὁδηγήσει στὴ σωτηρία, ὥστε νὰ μὴ χαθοῦμε αἰώνια.

3. Ἂν ἕνας θνητὸς βασιλιὰς ὑποσχόταν πλοῦτο ἀμύθητο καὶ δόξα μεγάλη σὲ κάποιον φτωχὸ καὶ ἄσημο ἄνθρωπο, μὲ τὴν προϋπόθεση ὅτι αὐτὸς θὰ ὑποβαλλόταν σὲ μερικὲς παροδικὲς δοκιμασίες, ἀμφιβάλλεις ὅτι θὰ τὶς ὑπέμενε ὁλοπρόθυμα; Ἂν ἕνας γιατρὸς ὑποσχόταν ζωή καὶ ὑγεία σὲ κάποιον ἑτοιμοθάνατο, μὲ τὴν προϋπόθεση ὅτι αὐτὸς θὰ ὑποβαλλόταν σὲ μιὰ πολὺ ἐπώδυνη θεραπεία, ἀμφιβάλλεις ὅτι θὰ τὴν ὑπέμενε καρτερικά; Ὁ ἀθάνατος Βασιλιάς, ὁ Θεός, μᾶς ὑπόσχεται πλοῦτο ὄχι φθαρτὸ ἀλλὰ ἄφθαρτο καὶ δόξα ὄχι γήινη ἀλλὰ οὐράνια, ζητώντας μας μόνο νὰ ὑπομείνουμε κάποιες ἐφήμερες δοκιμασίες. Ὁ παντοδύναμος Γιατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων μᾶς ὑπόσχεται ζωὴ ὄχι λιγόχρονη ἀλλὰ αἰώνια καὶ ὑγεία ὄχι τοῦ θνητοῦ σώματος ἀλλὰ τῆς ἀθάνατης ψυχῆς, ζητώντας μας μόνο νὰ ὑπομείνουμε τοὺς ἀναπόφευκτους πόνους τῆς ἀναγκαίας θεραπευτικῆς ἀγωγῆς. Πῶς, λοιπόν, δὲν θὰ τὰ ὑπομείνουμε ὅλα, προκειμένου νὰ λάβουμε τὶς ἀνεκτίμητες αὐτὲς θεῖες δωρεές; Ὁ Κύριος δὲν θ’ ἀργήσει νὰ μετατρέψει τὴ θλίψη μας σὲ χαρά: «Ὅσοι σπέρνουν μὲ δάκρυα, θὰ θερίσουν μὲ ἀγαλλίαση. Αὐτοὶ ποὺ πήγαιναν στὰ χωράφια τους κι ἔσπερναν μὲ δάκρυα, θὰ ἐπιστρέφουν μὲ χαρά, φορτωμένοι τὴ σοδειά τους» (Ψαλμ. 125:5-6). Ἀπὸ τὸν δρόμο τῶν θλίψεων θὰ φτάσουμε στὴν αἰώνια μακαριότητα: «Γιὰ νὰ μποῦμε στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ πρέπει νὰ περάσουμε ἀπὸ πολλὲς θλίψεις» (Πράξ. 14:22).

4. Ὁ Χριστός, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ἔγινε ἄνθρωπος, ὑπέμεινε παθήματα φρικτά καὶ πέθανε πάνω στὸν Σταυρό. Γιὰ ποιόν; Γιὰ σένα καὶ γιὰ μένα. Τὶ Τὸν ὤθησε σ’ αὐτό; Ἡ ἀγάπη Του γιὰ σένα καὶ γιὰ μένα. Καὶ γιὰ ποιὸ σκοπό; Γιὰ νὰ μᾶς ἐξασφαλίσει τὴν αἰώνια σωτηρία. Πόσο ἀχάριστοι θὰ φανοῦμε, λοιπόν, ἄν, μολονότι ὁ Κύριος ὑπέμεινε τόσα γιὰ χάρη μας, δὲν θελήσουμε νὰ δείξουμε οὔτε λίγη ὑπομονὴ κι ἐμεῖς γιὰ χάρη Του, ἤ μᾶλλον γιὰ τὸ καλό μας! Γιατὶ ἡ ὑπομονὴ ὠφελεῖ ἐμᾶς, ὄχι Ἐκεῖνον, καὶ ἡ ἀνυπομονησία βλάπτει ἐμᾶς, ὄχι Ἐκεῖνον. Ἄς μὴν ξεχνᾶμε ὅτι ὅποιος μετέχει στὴν ὑπομονὴ Ἐκείνου, θὰ μετάσχει καὶ στὴ δόξα Του, ὅπως βεβαιώνει ὁ ἀπόστολος (βλ. Ρωμ. 8:17).

5. Ὅπως ἡ δικαιοσύνη ἀπαιτεῖ νὰ ἐπιβραβεύεται ὁ ἐνάρετος γιὰ τὴν ἀρετή του, ἔτσι ἀπαιτεῖ καὶ νὰ τιμωρεῖται ὁ ἁμαρτωλὸς γιὰ τὶς ἁμαρτίες του. Εἶναι καλύτερα, λοιπόν, νὰ ὑπομείνει μὲ εὐγνωμοσύνη ὁ ἁμαρτωλὸς τιμωρίες ἐδῶ στὴ γῆ, ὁμολογώντας τὴ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ μαζὶ μὲ τὸν προφήτη ποὺ ἔλεγε, «∆ίκαιος εἶσαι, Κύριε, καὶ οἱ ἀποφάσεις Σου σωστές» (Ψαλμ. 118:137), παρὰ νὰ μὴν ὑπομείνει τιμωρίες στὴν παρούσα ζωή καὶ νὰ τιμωρεῖται στὴν ἄλλη. Ἐδῶ ὁ Θεὸς τιμωρεῖ, ἀλλὰ συνάμα καὶ παρηγορεῖ· ἐκεῖ δὲν ὑπάρχει παρηγοριά. Ἐδῶ οἱ τιμωρίες εἶναι ἐλαφριές, παιδαγωγικὲς καὶ πρόσκαιρες· ἐκεῖ εἶναι βαριές, καταδικαστικὲς καὶ αἰώνιες.

Θυμήσου ποῦ ὁδήγησε ἡ πλατιὰ ὁδὸς τὸν πλούσιο τοῦ Εὐαγγελίου, ὁ ὁποῖος «φοροῦσε ροῦχα πολυτελή καὶ διασκέδαζε κάθε μέρα σὲ πλούσια συμπόσια» (Λουκ. 16:19). Τὸν ὁδήγησε στὸν ἅδη! Ἐκεῖ, λοιπόν, καθὼς βασανιζόταν, «σήκωσε τὰ μάτια του καὶ εἶδε ἀπὸ μακριὰ τὸν Ἀβραάμ... "Πατέρα μου Ἀβραάμ", τοῦ φώναξε, "σπλαχνίσου με!... Ὑποφέρω μέσα σ’ αὐτὴ τὴ φωτιά!"» (Λουκ. 16:23-24). Φώναξε, ἀλλὰ μάταια.

Ὤ, πόσο μεγάλη εὐσπλαχνία δείχνει ὁ Θεὸς σ’ ἐκείνους ποὺ τιμωρεῖ ἐδῶ καὶ ἐλεεῖ ἐκεῖ! Καὶ πόσο μακάριοι εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ ὑπομένουν τὶς πατρικές Του τιμωρίες! «Ὅταν ὁ Κύριος μᾶς τιμωρεῖ», ἐξηγεῖ ὁ ἀπόστολος, «μᾶς διαπαιδαγωγεῖ, ἔτσι ὥστε νὰ μὴν ὑποστοῦμε τὴν τελικὴ καταδίκη μαζὶ μὲ τὸν κόσμο» (Α ́ Κορ. 11:32).

^{Πηγή: Ιερά Μονή Παρακλήτου
Ωρωπός Αττικής}